[LeThanhPhong]

Sư Giác Nguyên giảng "Kinh Luân Hồi Vô Thủy"
(See post tiếp theo #998)




Vô thủy: không có điểm khởi đầu.

1. Phật lực  vô cùng
   
2. Phật trí vô biên
   
3. Phật tâm vô lượng
   

nhưng chỉ có thể độ được người hữu duyên, không thể độ được người vô duyên.

Luân hồi là sự tái hiện của Nhân và Quả.
Nhân là hết ác này đến ác kia, hết thiện này đến thiện kia.

Trong đời sống hiện tại, chúng ta làm việc thiện rất ít, đại đa số là làm ác.

Nhân Luân Hồi: Không có cái thiện nào, cái ác nào mà chúng ta chưa từng trải qua, chưa từng làm: từ cái chí thiện thuần lương đến cái cùng hung cực ác.

Quả Luân Hồi: Chúng ta từng là thiên vương, thiên tử, cào cào, châu chấu, rắn rết.

Phiền Não Luân Hồi: Không có phiền não nào mà chúng ta thiếu trong vòng luân hồi. Ganh tị, vị tha, bủn xỉn, hào sảng, độ lượng, v.v.

Thân phận của đời sau là quả được tạo ra bởi thiện ác từ đời trước.

Luân Hồi: Sự tái hiện liên tục không ngừng nghỉ của Nhân Luân Hồi, Quả Luân Hồi và Phiền Não Luân Hồi.

Thế giới mình đang sống có 2 mặt: bản thể và hiện tượng.

Bản Thể: Thành tố (đơn tố, đơn bào) của danh và sắc, chớp tắt của thiện ác, buồn vui. Thiện tạo Hỷ và Lạc, Ác tạo Khổ và Ưu.

Hiện Tượng: Thân phận, hình hài, có tên có tuổi, chiều cao, kích thước, trọng lượng, gia thế.  Đó là những gì thấy được, nghe được, những gì hình dung tưởng tượng được. 

Có những người Đức Phật dạy: "Vạn pháp do duyên mà có và cũng do duyên mà mất đi." là xong; nhưng cũng có những người Ngài phải nói cụ  thể qua hiện tượng thay vì bản thể. Ví dụ: Qua vô số kiếp luân hồi, con từng là heo bò, châu chấu; máu lệ con đổ ra nhiều hơn nước trong 4 biển. 

Theo Phật pháp, trong một ngày, chúng ta trải qua vô số kiếp luân hồi theo nghĩa bóng. Trong một ngày, chúng ta trải qua vô số lần thiện ác buồn vui sướng khổ. Mỗi lần làm thiện chúng ta là hiền nhân. Trong một ngày, chúng ta sống như ngạ quỷ khi thèm khát ước ao, như Atula khi muốn gây hấn hoặc phản ứng tiêu cực.

Ngạ quỷ hơn mình là chỉ khát nước thôi. Còn mình thèm khát tùm lum: sắc thinh hương vị xúc pháp, cái nào mình cũng thèm khát. Trong số thèm khát đó, có rất ít được toại nguyện. Vì thế, chúng ta sống liên tục với cái tâm thức và cảm giác của ngạ quỷ.

Mỗi ngày, chúng ta trải qua bao nhiêu là tâm tình và thân phận khác nhau, nhưng chúng ta 

1. vừa thất niệm (không  tỉnh thức) 
   
2. vừa không học giáo lý (dốt nát), 
   
3. lại thêm cái dốt nát khác là thiếu thốn về niềm tin. 
   

Cho nên chúng ta không thấy rằng ý nghĩa của luân hồi hiển nhiên từng phút từng giờ (không đợi đến tháng, năm, thập niên, đời này, kiếp khác) siêu và đoạ, thăng và giáng, sướng và khổ, thiện và ác, hiền nhân và quỷ dữ trong mỗi giờ. Mỗi tiếng, 8 tiếng, 12 tiếng, 24 tiếng chúng ta trải qua bao nhiêu là thân phận, nói chi là nhiều tháng, nhiều năm, nhiều thập kỷ, nhiều thập niên.

Chúng ta phải hiểu dòng luân hồi theo nghĩa rộng như vậy đó.

Muốn biết đời sau kiếp sau mình đi về đâu, việc đầu tiên là hãy nhìn ngay bây giờ, mình đang luân hồi kiểu gì trong mỗi ngày.

Tứ Vô Lượng Tâm:

Từ: mong chúng sinh sống trong an lạc.
Bi: mong chúng sinh đừng đau khổ
Hỷ: vui với chúng  sinh được sống nhân lành quả lành.
Xả: phần của mình, phải có Từ có Bi, nhưng cần chấp nhận mỗi chúng sinh có nghiệp riêng, không phải mình muốn chúng sinh an lạc, đừng đau khổ là được, vì nếu được, Đức Phật đã có thể cứu vớt tất cả chúng sinh rồi.

Quy y Phật là để khi sống, chúng ta bình tâm mà sống, và khi đối diện với cái chết, chúng ta bình tâm ra đi. Nếu không hành trì thì cô đơn vẫn hoàn cô đơn giữa cuộc đời vốn dĩ không có điểm tựa này.

Dòng chảy luân hồi: sự tái hiện liên tục từng phút từng giây từ đời này sang kiếp khác của Nhân Quả, Thiện Ác, Buồn Vui. Trên phương diện hiện tượng, dòng chảy luân hồi là quá trình đổ ra và rơi xuống của máu và lệ.

Luân Hồi là như vậy: không có điểm tựa. Chúng ta bơ vơ lạc lõng trôi dạt. Sống có chuẩn bị vẫn tốt. 

Ngoài đời, hạnh  phúc có nghĩa là chúng ta sống: 

1. có sức khỏe, 
   
2. có tiền, 
   
3. có quan hệ tốt trong xã hội. 
   

Trong đạo

1. có sức khỏe có nghĩa là có thiện tâm, 
   
2. có quan hệ  tốt trong xã hội là có minh sư thiện hữu, 
   
3. có tiền là có phước báu. 
   

Phước tội không đơn giản như mình nghĩ. Không phải là đâm cha chém chú mới là tội. Trái lại, thường xuyên sống với tham sân si đã là tội rồi. 

Phước là có đủ điều kiện để chúng ta có thể bố thí, trì giới, tham thiền, nghe pháp.  

Nếu vô phước, không có điều kiện để thực hành những cái đó, hãy sống bằng lòng, hãy thường xuyên nhớ rằng mình sẽ già sẽ bệnh sẽ chết, sẽ ra đi với nghiệp Thiện Ác của mình. Thường xuyên tư duy như vậy, sống có nhận thức như vậy là sống thiền.

Đức Phật dạy:

1/ Thiện ác sướng khổ cỡ nào cũng chỉ là chớp nhoáng. Nhiều  lần chớp nhoáng như vậy làm nên cuộc đời 
2/ Cơ hội sống thiện khó hơn cơ hội sống ác.
3/ Chỉ có sống chánh trí tuệ mới là đời sống tuệ quán. Chỉ có đời sống tuệ quán mới có cơ may chiến thắng trong vấn đề sinh tử.

1/ Tam tướng: mọi thứ do duyên mà có, có rồi mất đi.
2/ Nhân quả: mỗi người phải chịu trách nhiệm về tam nghiệp của mình.
3/ Cách sống: sống sao cho an toàn trong luân hồi sanh tử.

Tất cả chúng ta chưa có đủ kiến thức để bài xích giáo lý Duyên Khởi, chưa đủ kiến thức để bài xích giáo lý Nhân Quả, chưa đủ kiến thức để chà đạp lên nguyên tắc Tam Tướng. Vì sao? Vì mình sống ở đời này bằng nhận thức của 3 cái Tham: 

1. muốn hiện hữu, 
   
2. muốn sở hữu, và 
   
3. muốn hưởng thụ.
   

Chúng ta chỉ có đủ khả năng để từ chối những cái lăn tăn như tà sư ác hữu, những cái phi lý vô nghĩa; chứ chưa đủ để phủ nhận lời Phật dạy đâu.

Có muốn nghi ngờ lời Phật dạy thì phải tự xét Ngài dạy cái gì, và lời dạy ấy có bao nhiêu phần trăm mình thấy hợp lý.

Chúng ta không đam mê quả lành, nhưng cố gắng tạo nhân lành vì chỉ có nhân lành mới giúp chúng ta bớt khổ:

1/ bố thí nhưng không ham giàu.
2/ sống với từ tâm nhưng không ham thọ, không ham đẹp.  Ham là kẹt.
3/ tránh Ác như tránh rắn độc, nhưng khi quả ác trổ đến, vẫn có thể đón nhận bằng sự bình tĩnh và thanh thản.

Người không tu đón nhận quà xấu bằng tâm sân bất mãn, và quả lành bằng tâm tham với niềm đam mê. Như vậy, họ đón nhận quả xấu hay quả lành bằng nhân xấu.

Trái lại, với người có tu, họ đón nhận quả xấu hay quả lành bằng cách tập nhân lành. Khi sướng khổ, mà đón nhận bằng chánh niệm và trí tuệ, bằng nhận thức tam tướng nhân quả thì ngay lúc đó gieo nhân lành. Nhân lành sẽ cho quả lành, nhưng mình không thiết tha vào quả lành. Có quả lành nhưng không dính vào nó. Quan trọng là khi có quả lành, mình có niệm và có tuệ. Như vậy, chúng ta có một dòng luân hồi có kiểm soát, tùy rằng mức độ kiểm soát này có chừng mực thôi (vì chúng ta còn là phàm phu, chưa phải là thánh nhân).

2 câu hỏi và trả lời 

H: Chúng ta từ đâu tới? 
Đ: Do nghiệp thiện ác trong quá khứ chúng ta tới.

H: Bây giờ, chúng ta phải làm gì? 
Đ: Chúng ta phải làm lành lánh dữ.

Một loạt công thức phải nhớ nằm lòng:

1. Cuộc sống này chỉ có thiện ác buồn vui.
   
2. Thiện: 6 căn đón nhận 6 trần bằng tâm lành thiện. 
   
3. Ác: 6 căn đón nhận 6 trần bằng tâm ác bất thiện.
   
4. Quả lành: 6 căn đón nhận 6 trần như ý. 
   
5. Quả ác: 6 căn đón nhận 6 trần bất toại.
   
6. Nhân lành tạo quả lành.
   
7. Nhân ác tạo quả ác
   

Thánh nhân hiểu rõ điều mình tin nên tin chết bỏ điều mình hiểu. Phàm phu không hiểu lắm điều mình tin nên không tin lắm điều mình hiểu.

--ooOoo--

Phải luôn luôn sống trong nhận thức rõ ràng là mình thích cái gì 

…Mỗi ngày cho dầu mình là hành giả hay không phải hành giả, chỉ là Phật tử học giáo lý suông cho biết thôi cũng phải luôn luôn sống trong nhận thức rõ ràng là mình thích cái gì bởi vì con người của mình chính là những gì mình thích, you are what you think of. Mình nghĩ cái gì nhiều nhất, muốn cái gì nhất, tha thiết với cái gì nhất, đó là con người của mình, đó chính là tên gọi khác của tham ái. Thay vì ngồi nhìn cuốn kinh mênh mông không biết trong đó nói cái gì, trước mắt, việc quan trọng nhất phải làm là mỗi ngày, nếu được thì mỗi giờ, để ý xem lúc này mình đang sống nặng về cái gì, bởi đó chính là mặt mũi của mình, định phận của mình trong kiếp sau. 

1. Bất cứ chỗ nào mình đi đứng nằm ngồi mà sống trong nhận thức rõ ràng về bản chất vô thường khổ vô ngã của vạn hữu, thì chỗ đứng chỗ nằm chỗ ngồi đó là trụ xứ của thánh nhân. 
   
2. Chỗ nào đi đứng nằm ngồi sinh hoạt tồn tại bằng bốn tâm từ, bi, hỷ, xả thì chỗ đó là trụ xứ của Phạm Thiên. 
   
3. Chỗ nào sống bằng tâm tham sân si chỗ đó chính là lồng chậu chuồng cũi của loài bàng sanh. Dù cái giường tám ngàn đô la, trang trí nội thất mười lăm ngàn đô la nhưng sống trong căn phòng đó bằng tâm tham sân si thì căn phòng đó thành chuồng heo chuồng bò chuồng ngựa. 
   

Không học đạo thì mình sẽ không tin được chuyện tham sân si của mình cũng y hệt tham sân si của bàng sanh súc vật. Con trâu con bò không có hiểu biết về văn hóa loài người, không biết văn minh nghệ thuật, nó chỉ biết cái gì ăn ngon, ấm, lạnh, mình chỉ hơn con bò con trâu một chỗ là biết cái này là đẹp, cái này là nghệ thuật của Nhật, của Mỹ, nhưng cuối cùng thì mình chìm đắm trong cái gọi là văn minh Nhật, Mỹ đó, trong khi con bò con trâu nó chỉ biết êm ái, nóng lạnh, khó chịu, ngứa… nhưng suy cho cùng đó vẫn là tham là sân là si. 

Mình sống trong tâm trạng nào thì có nghĩa là tạm thời mình đang có mặt trong cảnh giới đó không cần phải chết rồi mới đọa địa ngục, không cần phải chết rồi mới sanh làm loài bàng sanh. Trước mắt sống với tâm trạng của loài nào nhiều nhất thì tạm thời trong thời điểm đó mình đã có mặt trong cảnh giới đó rồi. 

Học cho đã mênh mông hà xứ mà không để ý những pháp môn tu tập mỗi ngày thì cũng bằng thừa. Phải để ý lúc này, năm này, tháng này, tuần này, ngày này, trong giây phút này mình sống ra làm sao; mình năm nay so với năm ngoái ra sao, mình tháng này so với tháng trước ra làm sao, hôm nay so với hôm qua ra làm sao, giờ này với giờ trước ra làm sao, mình đang chìm sâu trong cảnh giới nào, nếu thường xuyên để ý như vậy thì khi lâm chung thì mới có thể hy vọng đi về cảnh giới tương đối kha khá một chút, còn sống không có ý thức, không phản tỉnh, không nhìn lại thì bấp bênh lắm... 

(Trích Những bài giảng Kinh Tương Ưng Kinh, tập 1. TK Giác Nguyên)