[LeThanhPhong]

Phiền não, nghiệp và quả: Vòng luân hồi

(Trích từ sách “Ngay Trong Kiếp Sống Này”)

https://www.phatan.org/a2249/phien-nao-n...g-luan-hoi

Phiền não chịu trách nhiệm về những mối hiểm nguy trên thế gian này. 

1. Mê muội, 
   
2. tham ái và 
   
3. dính mắc 
   

là phiền não. 

1. Do vô minh và tham ái, con người tạo nghiệp rồi nhận quả. 
   
2. Do tác động tạo nghiệp trong quá khứ, 
   

chúng ta tái sanh vào cõi đời này với thân và tâm như bây giờ. 

Nghĩa là đời sống hiện tại của chúng ta là kết quả của những nguyên nhân trước đây. Thân tâm này đến lượt lại trở thành đối tượng của tham ái và dính mắc. 

1. Tham ái và dính mắc tạo nên nghiệp. 
   
2. Nghiệp là điều kiện hay nhân để tái sinh lần nữa. 
   
3. Thế rồi, lại tham ái và dính mắc vào thân tâm rồi lại tái sanh. 
   

Cứ thế, chúng ta bị quay tròn mãi mãi.

1. Phiền não, 
   
2. nghiệp và 
   
3. quả 
   

là ba yếu tố của vòng luân hồi. Đó là luân hồi trong tam giới, không có điểm khởi đầu; và nếu không tham thiền thì cũng không có điểm chấm dứt.

Nếu không có vô minh thì vòng luân hồi này cũng không có. Chúng ta đau khổ trước kia từ sự si mê, không biết, không thấy rõ. Trên sự si mê này là tà kiến, ảo tưởng, thấy sai sự thật. 

Nếu không hành thiền một cách sâu xa, chúng ta không thấy được chân tướng của sự vật là Vô Thường , Khổ và Vô Ngã. 

Bản chất của thân và tâm chỉ là hiện tượng sanh diệt từ sát na này đến sát na khác, nhưng vì si mê nên chúng ta không thấy được điều này. 

1. Chúng ta cũng không biết rằng sự sinh diệt áp chế khiến ta phải đau khổ. 
   
2. Chúng ta không thấy rõ rằng chẳng có ai kiểm soát, điều khiển tiến trình này. Chẳng ai ở đằng sau nó. 
   

Nếu chúng ta hiểu một cách sâu xa ba đặc tính của thân và tâm này, chúng ta sẽ không tham ái hay dính mắc.

Rồi, bởi vì si mê, chúng ta thêm ảo tưởng vào thực tế. Chúng ta lại cho rằng thân và tâm là trường tồn, không thay đổi. Chúng ta sung sướng, vui vẻ khi có thân và tâm này, và chúng ta lại cho rằng có một tự ngã, hay "tôi" vĩnh viễn chịu trách nhiệm tiến trình thân tâm.

Hai loại si mê này, (không thấy rõ hay thấy sai) là nguyên nhân phát sanh tham ái và dính mắc. 

Dính mắc (upadana), chỉ là một hình thức kiên cố hơn của tham ái. Sự ham thích sắc tốt, tiếng hay, mùi thơm, vị ngon, nơi đụng chạm vừa lòng và sự suy nghĩ thích thú khiến ta tham luyến vào những đối tượng mới đến với chúng ta. 

Nếu chúng ta đạt được những gì chúng ta muốn, chúng ta sẽ dính mắc vào chúng và không muốn mất chúng. Điều này tạo nên nghiệp khiến ta bị luân hồi trong vòng tái sanh.