[LeThanhPhong]

Tiểu Bộ - Khuddhaka Nikaya
Hòa thượng Thích Minh Châu dịch Việt

Kinh Tập
Sutta Nipata
Chương 2

---

 

Chương Hai - Tiểu Phẩm
https://budsas.net/uni/u-kinh-tieubo1/tb15-kt2.htm

Link to thread Tĩnh Lặng, p 9, # 131:

http://vietbestforum.com/showthread.php?tid=22106&pid=422482#pid422482

1/ Hạng dục tánh (tham nhiều), Ngài thuyết Kinh Chánh Xuất Gia (Sammaparibbajaniya Sutta)

(XIII) Kinh Chánh xuất gia (Sn 63)

Người hỏi:

359. Tôi hỏi bậc ẩn sĩ,
Có trí tuệ rộng lớn,
Ðã vượt qua bờ kia,
Tịch tịnh, tự an trú.
Làm sao một Tỷ-kheo,
Bỏ nhà, bỏ các dục,
Lại có thể chơn chánh
Du hành ở trên đời?

Thế Tôn:

360. Ai nhổ lên điềm lành,
Như vậy, Thế Tôn đáp
Các sao băng mộng mị,
Và các tướng lành dữ,
Vị ấy đoạn trừ được,
Các lỗi lầm điềm lành;
Tỷ kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


361. Tỷ-kheo nhiếp phục tham,
Ðối với các dục vọng,
Tại thiên giới, nhân giới,
Vượt hữu, chứng tri pháp;
Tỷ kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


362. Tỷ kheo bỏ hai lưỡi,
Bỏ phẩn nộ, xan tham,
Với tùy thuộc chống đối,
Ðoạn tận thật hoàn toàn,
Tỷ kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


363. Sau khi đã từ bỏ,
Cả ái và phi ái,
Không chấp thủ một ai,
Không y chỉ chỗ nào,
Giải thoát được hoàn toàn
Các kiết sử trói buộc,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


364. Ai không tìm lõi cây,
Ðối với các sanh y,
Có thể nhiếp phục tham,
Ðối với các chấp thủ,
Vị ấy không y chỉ,
Không để ai dắt dẫn,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


365. Với lời và với ý,
Và với cả nghiệp làm,
Không chống đối một ai,
Chơn chánh biết diệu pháp,
Thường cố gắng hướng đến,
Ðường Niết bàn tịch tịnh,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


366. Tỷ-kheo không tự cao,
Khi người đảnh lễ mình,
Dầu có bị nhiếc mắng,
Không khởi tâm tức tối,
Ðược đồ ăn của người,
Không có sự tham đắm,
Tỷ kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


367. Tỷ-kheo sau khi đoạn,
Tham dục và sanh hữu,
Từ bỏ, không làm hại,
Không trói buộc một ai,
Vị ấy vượt nghi hoặc,
Ðã rút ra mũi tên,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


368. Tỷ-kheo sau khi biết,
Ðiều thích đáng cho mình,
Không làm hại một ai,
Có mặt ở trên đời,
Sau khi đã biết pháp
Như thật, như thế nào,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


369. Với ai, các tuỳ miên,
Không còn có tồn tại,
Và cội gốc bất thiện,
Ðược nhổ lên tận trừ,
Vị ấy không tham dục,
Không có hy cầu gì.
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


370. Ai đoạn tận lậu hoặc,
Ðoạn trừ cả kiêu mạn,
Mọi con đường tham dục,
Ðược chế ngự nhiếp phục,
Ðược nhiếp phục tịch tịnh,
Tự ngã được an lập,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


371. Có lòng tin, nghe pháp,
Thấy được quyết định tánh,
Bậc hiền không phe phái,
Giữa rất nhiều phe phái,
Có thể nhiếp phục được,
Tham, sân và hận thù,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


372. Thanh tịnh và chiến thắng,
Kéo lên màn che kín,
Tự tại trong các pháp,
Ðến bờ kia, bất động,
Ðoạn diệt các sở hành,
Thiện xảo trong chánh trí,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


373. Trong những thời quá khứ,
Trong những thời vị lai,
Vượt qua các chủ thuyết,
Trí tuệ thật thanh tịnh,
Với tất cả mọi xứ,
Ðược hoàn toàn giải thoát.
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.


374. Rõ biết được Pháp cú,
Chứng tri được Chánh pháp,
Thấy được sự mở rộng,
Ðoạn tận các lậu hoặc,
Ðối tất cả sanh y,
Ðược trừ diệt hoàn toàn,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.

Người hỏi:

375. Bạch Thế Tôn, chắc chắn,
Thực sự là như vậy,
Tỷ-kheo được chế ngự,
Ðã an trú như vậy,
Ðã nhiếp phục hoàn toàn,
Tất cả các kiết sử,
Tỷ-kheo ấy chơn chánh
Du hành ở trên đời.

Sư Toại Khanh Giảng Kinh Chánh Xuất Gia 1 (1-4)

Kinh Chánh Xuất Gia 1


[27/12/2021 - 10:16 - dhammavihari2018]
Cái bài giảng đầu tiên là bài Kinh Chánh Xuất Gia.
 Kính thưa đại chúng! Trong buổi học sáng hôm qua chúng tôi có giới thiệu về 6 bài kinh trước đây một thời gian cũng khá lâu, thì ngày hôm qua chúng ta học về bài Kinh Đại Hội, trong bài kinh đó có nhắc đến 6 bài kinh, cách đây lâu lắm rồi trong 1 lớp học tại Thụy Sĩ chúng tôi đã có dịch và có hướng dẫn có vị Phật tử trọn vẹn 6 bài đó từ năm 2012, tức là bây giờ đã gàn 2 năm rồi. Tôi đặt tên cho 6 bài là Lục Đại Chân Kinh, kinh nào thì cũng là kinh hết, Lục Đại Chân Kinh, nhưng có lẽ là vì mình mang cái máu kiếm hiệp nên để ghi dấu 6 bài đó thì tôi gọi là Lục Đại Chân Kinh, nghe nó có vẻ giống như à Cửu âm chân kinh vậy đó. Thì LDCK ở đây gồm có 6 bài, thì mỗi 1 bài như vậy đó

[27/12/2021 - 11:50 - dhammavihari2018]

Cái bài giảng đầu tiên là bài Kinh Chánh Xuất Gia.

 Kính thưa đại chúng! Trong buổi học sáng hôm qua chúng tôi có giới thiệu về 6 bài kinh trước đây một thời gian cũng khá lâu, thì ngày hôm qua chúng ta học về bài Kinh Đại Hội, trong bài kinh đó có nhắc đến 6 bài kinh, cách đây lâu lắm rồi trong 1 lớp học tại Thụy Sĩ chúng tôi đã có dịch và có hướng dẫn các vị Phật tử trọn vẹn 6 bài đó từ năm 2012, tức là bây giờ đã gần 2 năm rồi. Tôi đặt tên cho 6 bài là Lục Đại Chân Kinh, kinh nào thì cũng là kinh hết, Lục Đại Chân Kinh, nhưng có lẽ là vì mình mang cái máu kiếm hiệp nên để ghi dấu 6 bài đó thì tôi gọi là Lục Đại Chân Kinh, nghe nó có vẻ giống như à Cửu âm chân kinh vậy đó. Thì Lục Đại Chân Kinh ở đây gồm có 6 bài, thì mỗi 1 bài như vậy đó được Đức Phật Ngài nhấm đến 6 hạng chúng sinh .

Xin bà con ghi dùm cái này, tức là chúng sanh trong đời đều có vô số vô lượng nhưng mà có thể gom gọn thành 6 nhóm có khuynh hướng tâm lý nặng về tham, sân, si, tầm, tín, giác. 
 
[28/12/2021 - 01:35 - dhammavihari2018]

Nhóm thứ nhất là những chúng sinh có khuynh hướng tâm lý nặng về tham, tiếng Pali gọi là rāgacarita,tôi dịch là tham tánh hay là dục tánh 
.
Hạng thứ 2 là dosacarita, tức là những cái người này phiền não y như người ta vậy á nhưng mà cái mà nặng nhất ở trong đó á là sân tánh hay là nộ tánh .

Hạng thứ 3 là mohacarita, tôi dịch là độn tính . 

Các vị có vẻ ngạc nhiên là tại sao tôi không dịch là tham, sân, si mà bởi vì các vị không biết có để ý hay không là tôi luôn luôn tận lực theo đuổi một cái điều mà tôi gọi là tâm huyết là dịch cái gì đi nữa cũng phải căn cứ trên cái hồn Việt, cái hồn Tiếng Việt, cái hồn văn hóa Việt. Ở trong cái văn hóa Việt, chúng ta biết rồi, chúng ta dùng chữ Hán rất là nhiều, mà mình thấy đối với người không biết Phật Pháp mà mình nói tham tánh, sân tánh nghe nó không có ổn lắm .

Theo tôi thôi, trong cái nhìn chủ quan thì tôi thấy cái chuyện đó nó không ổn, mà tôi dịch là nặng về duc tính thì nó thích hơn. 

Chữ dục đây không gói gọn trong 5 trần, mà dục ở đây là thích là muốn tùm lum hết trơn á, thì gọi à dục tánh hay tham tánh. Cái hạng thứ 2 thay gì dịch là sân tánh thì nghe nó rất là xa với người Việt, mà dịch là nộ tánh thì nghe nó hay hơn. Cái thứ 3 mình dịch là si tánh thì nghe nó không hay bằng cái chữ độn tính. Tham, sân, si hả... giờ tới cái tánh tầm mình dịch sao đây? Cái tánh tầm, cái tánh thứ 3 là vitakka carita, cái tánh này là cái tánh lăng xăng, mà cái tánh này không hẳn là thiện hay bất thiện. Cho nên ở đây á, mình dịch theo tiếng Việt Nam cái tánh Tầm nghe nó xa lạ ghê lắm,người Phật tử đi chùa 80 năm mà chưa từng học A tỳ đàm á, thì họ nghe cái chữ tầm này họ khó bề mà hình dung ra lắm,cho nên mình phải suy gốc cái ý nghĩa của tàm tính là sao? Cho nên cái chữ tầm tính ở đây nó có một cách dịch mà tôi cho là tương đối là đắc cách, có nghĩa là người Việt nghe thấy okay là đãng tính giống như đãng trí

[01/01/2022 - 08:32 - dhammavihari2018]

, có nghĩa là họ không có theo đuổi hết một cái tâm nguyện nào mà cứ buông cái này bắt cái kia, họ có thể là họ là một người rất là thiện tánh, có nghĩa là sao, là tha thiết về Đạo, tha thiết về làm điều thiện, yêu cái tốt, yêu cái thiện, nhưng mà có một điều là họ không có theo đuổi cái gì suốt, cứ nay thì cái này, mai cái kia,tiếng Việt Nam mình gọi là cái người đoản khí, hoặc là đãng tính, chứ không phải là đãng trí nha, họ đãng tính có nghĩa là họ không có rõ cái gì hết, lúc này là cái này, lúc khác là cái khác gọi là đãng tính. 

Tầm rồi tới tín . 

Cái tín ở đây là đức tin Saddhacarita, tui dịch là mộ tánh, dịch tín tánh nghe nó kỳ lắm, mộ tánh có nghĩa là, các vị có nhớ sư trưởng có bài định nghĩa về ba hạng Bồ Tát:" Bậc tinh tấn thì năng phục vụ, kém khôn ngoan chẳng đủ niềm tin. 

Bậc trí tuệ thì giác phần chóng đắc, vì căn cơ xuất sắc hơn thường. Trí nhân tâm tánh như gương, nên khi quán chiếu vô thường nhận ngay. 

Bậc đức tin lâu ngày hơn trí, vì tính nhân ít nghĩ rõ ràng. Tín nhân cá tính đoan trang, lại ưa mến chuộng dị đoan linh thần. Đó! 

Cái chữ tánh ở đâu là mộ, tức là nay thì theo ông Tư bà Tám, rồi thầy nước lạnh, thầy nước sôi . Dĩ nhiên, một vị Bồ Tát là một vị Bồ Tát là trí tuệ hơn người nhưng trong quá trình hành ba la mật thì cái yếu tố đức tin ấy, cái yếu tố tâm lý gọi là hâm mộ thần tượng ấy, thì nó mạnh lắm .

Mình có thể nhìn vào cái kiểu tu hành của Tăng Ni Phật tử thì mình thấy có nhiều người  vô chùa á, thì họ coi nặng việc xây chùa, xây tháp, họ nặng về bố thí. Còn có người thì thích thiền định rồi nghiên cứu kinh Phật rồi học hỏi uyên bác . Còn có cái hạng nữa đó, là thích thờ cúng thôi, thích bùa phép rồi thích kinh này kinh kia, cái này linh rồi đeo tượng Phật, vẽ bùa, săm mình vân vân và vân vân. Đại khái là họ coi cái chuyện hương khói nặng nề lắm, họ thích cái đó lắm, họ nặng về hương khói . Trường hợp đó gọi là mộ tánh, mộ tánh tức là thích một cái khuynh hướng tâm lý sùng mộ, thần tượng, tức là họ thờ Phật cũng đặt biệt hơn người ta, tức là người ta thờ Phật người để ý Phật nói cái gì, để ta tìm hiểu về nghĩa lý, họ thì không, đã thích Phật rồi, đã mến Phật rồi, đã kính Phật rồi thì họ coi Phật cũng như một vị thần nhiều hơn, khuynh hướng sùng mộ, thần tượng, trong trường hợp như vầy gọi là mộ tánh.

Bây giờ tới cái khuynh hướng tâm lý thứ sáu, Buddhacarita,  cái chứ Buddha thông thường được dịch là Giác, Giác tánh, ở đây tôi dịch là ngộ tánh, cái chữ ngộ tánh trong tiếng Việt Nam mình á, người nào mà coi phim Tàu trong Hán, hoặc trong thơ ca tiếng Hán thì có cái chữ ngộ tánh, nói thằng bé đó có ngộ tánh, có nghĩa là nó sớm có những cái nhận  thức chín chắn, già dặn, trưởng thành về chuyện Đạo, về Kinh Phật, thì gọi là ngộ tánh thì nó hay hơn mình dịch là tánh Giác thì nghe cũng được . Lâu ngày mình xài, thì mình thỏa hiệp nội bộ với nhau thì Okay, vì ngôn ngữ nó lừ mặc định, là ước lệ, thì mình dịch chữ gì cũng được. Là mặc định là ước lệ, nhưng mà có những trường hợp cái mặc định đó đó, nó có thể có một giải pháp hay hơn mà tại sao mình lại chết sống với một cái mặc định mà nó, nó còn có thể chọn lựa hay hơn, ừ hứm... Okay. 

Cho nên tổng chi thì chúng ta có được sáu hạng chúng sanh ở đời. 

1. Hạng thứ nhất là dục tánh, 
   
2. hạng thứ hai là nộ tánh, 
   
3. hạng thứ ba là độn tánh, 
   
4. hạng thứ tư là đãng tánh, 
   
5. hạng thứ năm là mộ tánh,
   
6. hạng thứ sáu là ngộ tánh, 
   

mà phải nói thế này, nhân, mình phải xài trường hợp nhân khi mà người ta chưa có kịp làm quen với từ ngữ Phật học tại sao mình không gợi ý người ta, không đề nghị người ta dùng những chữ đẹp, còn bây giờ mình cứ nghĩ mà thôi kệ cho dùng cái chữ đó lâu ngày người ta cho dùng vậy thôi, cái bà đó bả sơ cơ, cái ông đó ổng sơ cơ thôi mình cứ cho dùng chữ cữ đi thì tôi không đồng ý. Lẽ ra đó, đối với những người đó đó thì nhân khi họ chưa kịp biết cái chữ mà nó không hay lắm đó thì nhân lúc đó đó mình hãy cho... Theo tôi sáu cái chữ vừa rồi, theo tôi thôi là sau chữ hay, nó hay hơn chữ cũ. VD như dịch người đó ngưới tánh tham, người tánh sân thì nó không bằng mình dùng các chữ dục tánh, nộ tánh, độn tánh, đãng tánh, mộ tánh và ngộ tánh, theo tôi thì nó gần gũi với cái văn hóa của Tiếng Việt hơn . 

Còn bà con không đồng ý thì okay, bởi vì mình phải nói rõ với nhau là đời sống là sự chọn lựa yeahh, các vị không đồng ý cũng được . Khi tôi bước vào trong room thì dĩ nhiên, quý vị không thể trách tôi tại sao tôi chủ quan, tôi phải có cái chủ kiến của tôi chứ, Okay..

Tôi trở lại đó là nói theo cái nội dung của kinhr . 

Trong phần chú giải của kinh Đại Hội thì khi đêm đó, thiên chúng trong  vô lượng vũ trụ tìm đến để lễ Phật ấy, và để chiêm ngưỡng thánh chúng .

Lúc đó Đức Thế Tôn, với  ánh mắt nhìn thấu ba cõi và cái tấm lòng nghĩ đến ngàn đời đó, xét thấy rằng thiên chúng về đông quá, đêm nay ta sẽ thuyết cái gì đây, sẽ nói cho họ nghe cái gì, và cách nói ra sao .

Nói cái gì tức là nói đề tài gì và 

nói ra sao, có nghĩa là mình nói một mình mình độc giảng hay mình thích vấn đáp. 

Với Phật trí, Thế Tôn thấy rằng với khuynh hướng tâm lý của thiên chúng đêm nay, họ nghe hai vị vấn đáp nó tốt hơn. Bởi vì tôi biết có nhiều người cũng thích nghe nhạc nhưng mà họ thích nghe song ca, lại có người thích nghe đơn ca, rồi có người họ lạ lắm, họ thích nghe hòa tấu thôi, họ không muốn nghe lời , họ chỉ muốn nghe giai điệu của nó thôi, họ muốn nghe cái melody chứ không muốn nghe lyric, nó lạ lắm. Cho nên là, Phật Pháp cũng vậy, cũng bài hát đó mà có người họ thích nghe hòa tấu, họ nghe Diễm xưa đó, tằng tăng tắng tăng họ thích hơn.

(còn tiếp vì ghi chép chưa hoàn tất)