[LeThanhPhong]

(tt và hết) Sư Toại Khanh Giảng Quan Hệ Giữa Duyên Hệ và Duyên Sinh (3-3)

 
https://toaikhanh.com/videotext.php?vid=cDdxF91xgwg&abt=Duy%C3%AAn+H%E1%BB%87+v%C3%A0+Duy%C3%AAn+Sinh
 
Tôi đã nói ngày hôm qua rồi,
1.  mình sống trong môi trường nghèo khó thì đó là khổ,
2.  mình sống trong môi trường sung sướng chiều chuộng thì đó là sướng.
3.  Nhưng khổ thay nếu cái sướng ấy lại phải bị đặt lên quá nhiều điều kiện thì cái sướng ấy hình như cũng phải xét lại.
 
Đúng không ? Mỗi ngày phần ăn của tui trong ngôi nhà này là 10.000 đô la, tôi ăn toàn linh chi ngàn năm, linh sơn tuyết liên, tôi ăn yến xào bào ngư, nhưng mà với điều kiện hai vợ chồng này phải bưng về cho tui. Nhớ hôm qua tôi nói không ? Bữa nào họ bưng về cho tôi thì tôi có ăn, còn không bưng tôi đói nguyên ngày luôn.
 
Các vị nghĩ cái đó khổ không ? Tôi nghĩ hình như hơi khổ á.
 
Nhiều khi tôi cứ ăn bình thường vậy đó, cứ tới giờ, cứ 11h là có người chở tui đi ăn tui thích vậy hơn. Đàng này, cho tui ăn thịt rồng mà nó nhớ thì tui ăn mà nó quên thì tui đói, cái đó tui thấy... mà nó quên ba ngày là tui đói ba ngày. Nghe thì ham thiệt, nghe nói ăn thì ham thiệt, nhưng mà nếu nó quên một tuần thì sao, trời ?
 
Cho nên, có hiểu cái chữ lệ thuộc không ? Tui nhớ người ta có câu «Thà là ăn đĩa muối rang, hơn bạc hơn vàng vừa khóc vừa ăn.» Hồi đó tui không có hiểu cái câu đó. Hồi nhỏ, nói ai mà ngu . Nhưng mà đúng. Cái câu đó là một câu ca dao, nó hơn ngắn nhưng mà đúng. Thà là ăn đĩa muối rang, nghĩa là thà cực khổ mà tự do, còn hơn « ăn bạc ăn vàng vừa khóc vừa ăn » có nghĩa là sung sướng nhưng mà bị lệ thuộc. Cho nên tui phải nói nhỏ một cái trong ngoặc đơn đó là, tôi rất là ghét, tôi rất là coi thường những cuộc hôn nhân mà không đến từ tình yêu á. Nếu không đến từ tình yêu thì đó gọi là bán rẻ tự do. Có hiểu không ? Tôi rất là sợ những người cô dâu mà đi lấy chồng nhà giàu á. Đời sống bị lệ thuộc rất là nặng. Trong khi đâu phải là người ta khờ, người ta đem cả gia tài người ta trao cho mình. Hiểu không ? Thì khi mình về là người ta đã biết mình muốn gì rồi. người ta nhìn cái lỗ mũi mình là người ta biết mình nghĩ cái gì rồi. Trong khi chuyện đầu tiên là, cái giang sơn nhà chống nó đâu có nhẹ mà bắt mình phải gánh, gánh cho cuối cùng thành một con ở không lương. Có hiểu tôi nói không ? Tôi rất là sợ cái đó. Vậy mà nhiều người vẫn không ngừng tiếp tục gả bán, có hiểu gả bán không ? Gả bán con.
 
Tôi có biết một chuyện rất là đau lòng. Một cô Phật tử kể tôi nghe, mẹ cổ xuất thân nhà nghèo. Bà ngoại đem gả cho một gia đình nhà giàu mà gia đình đó chỉ xài cổ như con ở. Cổ không có tình yêu, không có tình thương, cuối cùng cổ chịu không nổi, cổ bỏ trốn về với mẹ. Bà mẹ vì đã lỡ nhận quá nhiều tiền bên nhà chồng, rồi một phần vì mặt mũi của gia môn, cho nên bả nói thế này : « Con chết, mẹ có tiền mua hòm cho con. Nhưng con sống, mẹ không có cơm nuôi con. Mẹ lạy con. Con trở về bên chồng đi.» thế là cổ tự sát. Mà hên là cứu kịp, cho nên mới đẻ ra cái cô mà kể tui nghe câu chuyện đó. Tôi nghe cái đó tôi oải quá. Tôi oải quá. « Con chết, mẹ có tiền mua hòm cho con. Nhưng con sống, mẹ không có cơm nuôi con.» bởi vì mặt mũi gia tộc.
 
Bởi nói tới cái vòng luân hồi nó có nhiều cái ngán lắm quý vị. Ngán lắm.
 
Ngán cái cảnh làm chó làm heo, rồi ngán cảnh làm dâu á. Trong Kinh, Đức Phật Ngài dạy, khổ luân hồi nó nhiều lắm. Chỉ riêng mang thân nữ thôi, mang thân nữ đã là một cái khổ luân hồi. Mang thân nữ, chỉ riêng cái khoản mà vừa chớm lớn, hiểu được chuyện đời thì đi về làm dâu xứ lạ, trong Kinh nói đó. Có những cái khổ, như người nữ mỗi tháng phải bị trục trặc mấy hôm, đó là cái khổ. Rồi lúc chung vui thì có nam có nữ, lúc đẻ có mình đàn bà thôi. Đó là những cái khổ mà chỉ đàn bà mới có. Nghĩ riêng cái khổ đàn bà là không muốn luân hồi, nói gì là cái khổ khác. Với cái tánh khí của tôi, tôi nghĩ là tôi không có kham cái kiểu mà đi làm vợ, làm dâu người khác.
 
Trong Kinh nói, không phải ngẫu nhiên mà mang thân nữ. Chúng ta phải có cái đời sống tâm lý như thế nào đó chúng ta mới mang thân nữ để mà gánh những cái vấn đề của một thân nữ.
 
Ví dụ như mình, mình coi nặng tình cảm. Mà người nữ trong tình cảm họ rất là vĩ đại. Bởi vì thương con và thương chồng họ có thể chịu dơ, chịu cực, chịu hôi hám. Mà cái đó đàn ông tôi thấy thường là không đủ kiên nhẫn. Đàn ông làm việc nặng được. Chịu khó, chịu đổ máu để lo gia đình, có. Nhưng mà cái độ bền, đàn ông coi chừng phải xét lại. Rất là khó. Không phải tôi chê cái sự bền bỉ của người nữ, nhưng mà khi họ thương, nhiều khi họ để cái tình trên cái lý. Xét về mặt nào đó cái đó là hay. Tôi phải xác định nha. Xét về mặt nào đó cái đó là hay, nhưng mà nếu nói rốt ráo theo mặt technical, thì cái đó là cái rất là không nên. Là bởi vì đời sống này, chúng ta vốn không có nhiều thời gian để mà sống nhiều cho tình cảm, hiểu không ?
 
Nói theo Kinh Phật, là mọi hiện hữu là khổ, rồi cái khổ nó chia ra nhiều lớp:
 
1.  Cái khổ đó nó đến từ những cái mà nó làm cho mình khổ tâm, khổ thân.
2.  Rồi cái khổ thứ hai là nó đến từ cái sự vô thường của những thứ mà làm cho mình hạnh phúc.
3.  Và, cái thứ ba, bản thân cái sự lệ thuộc các điều kiện đã là cái khổ rồi.
 
Có hiểu cái thứ ba này không ta ? cái sự lệ thuộc các điều kiện đã là khổ rồi chứ khoan nói đến cái chuyện, vị đó là vị đắng, hay vị chua vị cay, không nói. Chỉ riêng việc lệ thuộc các điều kiện đã là khổ rồi. Có một cái chiếc xe cà tàng mà tôi giảng xong là đưa tôi đi về khách sạn tôi thích hơn là có một chiếc limousine nó chờ tôi ở dưới, mà mỗi lần tôi giảng xong là phải chờ ông tài xế .  Ổng nhậu xong, rồi ổng tỉnh, ổng chở tôi đi. Nội cái sự lệ thuộc các điều kiện là tôi thấy tôi ngán lắm. Thà chiếc xe pick up truck, cái gì cũng kêu. cái kèn cũng kêu, miễn là nó đưa tui về nhà thôi. Còn đàng này một chiếc limousine mà phải lệ thuộc một người tài xế.
 
Tôi nhớ khi tôi đi dạy học tôi đến nhà Phật tử, tôi đã từng bị cái cảnh lệ thuộc đó rồi. Cái bàn ăn họ dọn ra gần như là mâm vàng chén ngọc, rất là sang trọng, mà nhà của họ, mình đi mình sợ trầy, mình sợ dơ vì nhà họ sạch quá đó. Họ đối với mình họ cũng trọng lắm. nhưng mà tôi thích gia đình nó hơi nghèo một chút, nó hơi dơ dơ một chút, nhưng mà tôi được tự do. Còn cái kia, mình sơ ý, họ mời mình ra uống trà chiều, họ trải cái khăn. Cái khăn có hình đàng hoàng nha. Rủi cái mình sơ ý, mình để này, mình đi vô lấy đồ mình trở ra là nó mất tiêu rồi thế đó là cái khăn mới đàng hoàng. Là tôi khó chịu liền. Nó quá mức đi. Việt nam kêu là quá cỡ thợ mộc. Là tui sợ quá. Tui nhà quê mà. Tui nhà quê gác củi phủi chân ngồi dưới đất.
 
Tôi rất sợ cái sự lệ thuộc các điều kiện, hiểu không ? Mà bị đó là một cái khổ. Dĩ nhiên, ở một cái chỗ mà nó quá thiếu điều kiện, là một cái khổ. Đúng nhưng mà ở một cái chỗ mà nó lệ thuộc quá nhiều thứ, cũng lại là cái khổ.
 
Cho nên đêm nay tôi nói rất là kỹ, rất là rõ tại sao mà cái chữ Khổ trong Đạo Phật đa phần Phật tử mình hiểu sai. Đa phần Phật tử mình hiểu sai chữ Khổ trong Đạo Phật. 
 
Vì  họ hiểu Khổ là cái gì đó làm cho mình khó chịu. Họ rất khó chịu khi họ nghe nói «Đời là bể khổ » Đời có vị ngọt, đời có vị đắng, mà tại sao nói đời là bể khổ ? Vì họ hiểu sai, họ hiểu quá cạn chữ khổ trong Đạo Phật. 
 
Khổ nó có hai, 

1. một là khổ cảm giác, 
   
2. hai là khổ tình trạng. 
   

 
Có hiểu khổ cảm giác ? Khổ cảm giác dễ hiểu . Khổ cảm giác là pain, là suffering. 
 
Còn khổ tình trạng là sao ? "Bây giờ một kiểng hai quê", khổ thiệt. Có hiểu chữ Khổ này không ? Một kiểng hai quê là sao ta ? Một thân mà phải chia đôi á. Hoặc là, trời đất ơi, hai con nhỏ bạn nó mới đi party cùng một lúc, giờ sao ta ? Bỏ đứa này, theo đứa kia. Khổ thiệt. Cái khổ đó là khổ tình trạng. Mình được mời đi ăn tiệc, mà có gì đâu mà khổ. Nhưng mà bản thân cái sự khó xử đó là khổ. 
 
Cho nên chữ Khổ trong Đạo Phật có hai nghĩa, một là khổ kiểu cảm giác, hai là khổ tình trạng. Phải hiểu như vậy đó, thì mới hiểu Đời là bể khổ. Còn mình hiểu cái kiểu khổ là cái gì đó làm cho thân tâm khó chịu đó là pain, là suffering, là nghèo. 
 
Khổ có ba. 

1. Một là, Pain hoặc Suffering. 
   
2. Thứ hai đó là, impermanent, nó là unstable. 
   
3. Cái khổ thứ ba là conditioned, là depending on, là sự lệ thuộc các điều kiện. 
   

 
Cái thứ ba, trong Kinh ghi rõ là, cái người đến với Phật pháp cũng có ba hạng :

1. Thượng, 
   
2. Trung, 
   
3. Hạ căn. 
   

 
Bậc hạ căn là họ chỉ đến với Đạo khi họ bị khổ thân khổ tâm họ chịu không nổi, họ mới tìm đến Đạo. Đó là bậc hạ căn. Cái đó là họ chỉ đến với Đạo vì cái khổ thô. 
 
Còn bậc trung căn, họ đến với Đạo vì cái khổ tế hơn một chút. Có nghĩa là khi họ thấy một cái hoa héo, họ thấy một sự tan rã của gia đình, gia đình mình hoặc gia đình người khác là họ đi tu. 
 
Hạng thứ ba là hạng thượng thừa. Họ thấy cái sự vô nghĩa của đời sống là họ đã đi tu. Họ thấy sự lệ thuộc các điều kiện là họ đã đi tu. 
 
Kinh nói có bốn hạng ngựa: 

1. con ngựa thứ nhất là, nó thấy cái dáng roi là nó chạy. 
   
2. loại ngựa thứ hai là, quất một cây nó mới chạy. 
   
3. con thứ ba là quất hơi nhiều nó mới chạy. 
   
4. con thứ tư đập chết cũng không chạy. 
   

 
Ở đây Ngài nói, 

1. có những người mà chỉ cần họ nghe một câu « Đời là gió thổi mây bay là họ đi tu rồi » giống như con ngựa mà thấy dáng roi á. 
   
2. Còn cái hạng thứ hai, quất một roi là nó phải thấy cái gì đó, nó sốc, nhưng mà thấy chuyện của người ta mà nó sốc. 
   
3. còn cái hạng thứ ba là phải bị quất hơi khá khá, có nghĩa là phải xảy ra trong nhà của nó hoặc trên bản thân nó nó mới chịu đi tu. 
   
4. Còn cái hạng thứ tư, cháy nhà nó vẫn đứng hát cải lương, dứt khoát không tụng kinh. 
   

 
Có hiểu không ? 
 
Cho nên, bốn loại ngựa, hạng thứ nhất thấy dáng roi là chạy, hạng thứ hai, một roi là chạy, hạng thứ ba, đau mới chạy, còn hạng thứ tư đập chết không chạy. Con người cũng vậy. Có hạng chỉ cần nghe Phật pháp, nghe trộm nghe lén, nghe lốm bèn đi tu. Còn có hạng thứ hai, phải thấy cái gì đó, nó đi tu. Hạng thứ ba, xảy ra trên người nó, trên người thân nó nó mới đi tu. Thì mình tự xét mình là cái loại nào.
 
1.  Đối với thiện pháp, nếu chưa có kết hôn được thì nên đính hôn.
2.  Đối với ác pháp, chưa có ly dị được thì nên ly thân.
 
Nhờ nghĩ vậy, cho nên mình không đến nỗi mặc cảm. Có hiểu cái này không ?
 
Đối với cái điều lành, chưa có kết hôn được cũng nên đính hôn là sao ? Có nghĩa là mình chưa xuất gia được nhưng mà mình đã sắp xếp mọi thứ để có dịp là nhấn nút. Đó gọi là chưa kết hôn tạm đính hôn.
 
Còn đối với ác pháp, chưa ly dị được cũng nên ly thân. Có nghĩa là chưa dứt hẳn thì cũng nên sắp xếp để ngủ riêng.
 
Tôi nhớ có bà đó bả bị chồng làm phiền quá bả tức, bả nói: Tui mà còn chiều ông nữa thì đạn nó ăn tui. Bữa đó bả mò qua giường ổng, ổng hỏi « ai đó ? » nói « em » « em nào ? » « em là người không sợ đạn ».
 
Tới đâu rồi ? À, bốn loại ngựa. thì tự mình hỏi mình coi mình là loại ngựa nào, là bởi vì sao ?
 
Chính cái kiểu tu hành.
 
Cái này tôi nói thiệt chậm. Chính kiểu tu hành của ta hôm nay nó sẽ quyết định cái kiểu tu chứng của ta mai này. Tôi nói chậm nha. Chính kiểu tu hành của ta bây giờ nó quyết định kiểu tu chứng của ta mai sau. Có nghĩa là sao ? Có những người họ gặp Phật, họ nói có một câu, là hết, là xong. Có những người họ gặp Phật là họ phải cạo đầu, đắp y vài bữa rồi mới đắc. Có những người họ gặp Phật rồi họ phải cạo đầu đắp y rồi mới lên rừng sâu núi thẳm, lam sơn chướng khí, hiểu hông ? Ma thiêng nước độc. Để chi ta ? Tu hành làm bần tăng khổ sãi coi như banh xác luôn, muỗi mòng nó cắn, má nhìn không ra, đói không có ăn, bệnh không có thuốc, lạnh không có gì đắp mấy chục năm mới chịu đắc. là vì sao ? Sớm muộn cũng đắc, nhưng mà kiểu ngày xưa anh tu kiểu gì, bây giờ nó ra nông nổi đó ? Tới hồi về gặp Phật thì cũng A- la- hán mà coi như nhìn thấy, hết muốn đắc luôn, hết muốn đắc giống ổng.
 
Có nhiều vị sướng lắm. Đang làm hoàng tử, đang làm công tử thấy người ta đi chùa, bắt chước đi theo, mình mẩy vòng vàng không. Nghe Phật nói có một câu thôi, Phật vừa nói xong thì quỳ xuống trước mặt Phật «Xin cho con xuất gia » Phật chỉ đưa tay thế này « Tới đây này Tỳ kheo, hãy tới với Như Lai » vừa nói xong là vị đó đầu tóc tự rụng, y áo đầy đủ trên người, tại kiếp trước từng làm người bố thí, cúng dường y đó, từng học đạo, cái gì cũng từng từng từng hết, từng ngồi thiền, từng đầu đà, từng cúng dường kathina cho nên bây giờ khi gặp Phật, Phật chỉ đưa tay « Tới đây, này tỳ kheo ».
 
Còn có cha, trời đất ơi, ta nói động trời. Vô tu, nhà nghèo không có y. Rồi đi lượm vải dơ rồi giặt, rồi nhuộm, rồi may, rồi nó rách, phải kiếm thêm tập nữa.
 
Có vị, trời mưa gió lạnh lẽo vậy đó, có cái y chuột cắn lủng phải đi kiếm đồ về đắp, đắp để vá. Thương lắm.
 
Còn có cha, y áo cái xài, cái đốt, cái liệng, cũng còn dư. Ngộ. Giàu có phước, lộc.
 
Có cha tu cả đời không biết ho là gì.
 
Có cha qưởn là bệnh. Biết quởn không ? Cứ rảnh là bệnh à. Ở chùa tui tui biết, có nhiều vị sư ăn chung với mình, ăn chung mâm á, mà cứ mập, làm như thở nó cũng mập.
 
Có cha quanh năm ta nói, nội dầu gió mà chả xức tính bằng lít. Ở chung chùa mà chiều là chàng chơi cái nón, xức dầu hai bên đây, sổ mũi, cảm, mang vớ mà nó lạnh thấy mụ nội, vô nằm trùm vậy nè. Cứ trời tắt nắng là chàng giống như mấy bà ở cữ, dzô nằm vậy nè. Ngộ lắm. mà mình tưởng thằng chả nhõng nhẽo, mà không. Không, làm đúng vậy là bệnh thiệt. Đúng cái giờ bà xẹt là ảnh phải làm áo mão cân đai sắm tuồng y vậy, đội nón, xức dầu sau gáy, thái dương, mỏ ác, rún tùm lum, trùm khăn là nó mới bình thường . Không đúng cái lễ bộ đó là coi như nó bệnh cho mày tan xác. Nó ngộ lắm.
 
Hoặc trong chùa tui hồi nhỏ, có những vị có cái nghiệp gì ngộ. Vô trong lớp mà học là ngủ gục. Nào ngay, đào giếng, vét mương, sơn sửa tỉnh bơ leo lên như sóc, trèo trèo trèo lạ thiệt. mà chỉ cần vô lớp học là ngủ, ngủ chảy nước. Ông kế bên kéo kéo kéo vậy. Xong rồi cũng máu chảy về tim nữa. Cái nghiệp, bị hôn trầm á.
 
Còn Phật tử, có nhiều người ngộ lắm:

1. vô chùa là cứ lao thẳng xuống bếp, vô nhà cầu kiếm gì dơ, nặng, hôi là họ làm, khoái rửa chén, còn chùa quê là thích ra ngoài vườn róc lá dừa ;
   
2. còn có người vô chùa là nhảy lên thư viện kiếm sách đọc,
   
3. có người nhảy lên chánh điện kiếm chỗ ngồi thiền, còn không là lên đốt nhang cây dài xoọc khấn tới chiều luôn.
   

 
Nó ngộ lắm.
 
Có cái tên đó nó khoái khấn, mà nó khấn cái gì không biết mà nó chơi mịt mù, đơn giản cái nhang cao càng dài là nó khấn suốt mùa. Còn có một tên, vô chùa là nó khoái xin xăm á. 
 
Có lần tôi ở chùa Kỳ Viên mà chùa trụ sở đó. Tôi ngồi chung với mấy sư, tôi thấy có bà mới dắt đứa con vô, tôi lại tôi đốt nhang, bả khấn cũng lâu. Rồi bả lại bả nói chuyện với sư trụ trì đó, tôi đâu có nghe. Sư trụ trì đi mất. Rồi bả lại cái chuông á, bả đưa cái đầu vô rồi bả đưa cái đầu ra, tui tưởng là, tại Việt nam nó hay có cái màn mà dán tên người thân vô trong cái chuông, lâu lâu nó coi cái tên bà già nó còn không, ai ngờ nó đưa vô rồi nó lấy trở ra, nó làm cái nữa, chắc trời tối, thấy không rõ, nó lấy ra nó đút vô nó làm cái nữa. Tôi đếm, làm chín cái. Cái tôi xỉu. tôi chịu hết nổi rồi. Cái chuông mà nó đưa vô rồi nó lấy ra, tôi thấy lạ quá đi, tôi mới hỏi, « Sao vậy cô ? » cổ nói « Xin đánh chuông mà thầy trụ trì nói chuông này lớn đánh là người ta tới, cho nên tôi đút vô đút ra thay thế cái chuông » Xin đánh mà sư trụ trì nói, tại vì cái chuông này nó đánh khi nào lễ lớn, đánh cái này nó tưởng cháy chùa là thấy mụ nội, cho nên sư trụ trì nói đánh cái nhỏ nhỏ thôi, mà bả muốn chơi cái lớn, đúng cái lễ của bả bả khấn cái gì đó không biết, mà giờ không đánh được cái lớn thì vẫn không xa được cái lớn, phải đúng cái lễ. Còn cái thằng nhỏ nó vô trong trường mà nó nói, nó đòi đi tiểu, cô nói mình không nên nói đi tiểu nó thô, nói “đi hát”. Bữa nó về, nó nói với ba nó, ba nó đang ngủ, nói « Ba, ba, con muốn hát » thì ba nó nói « Khuya rồi hát nho nhỏ vô tai ba» thì nó chang như cái vụ này vậy đó. Có nghĩa là nó xin đánh chuông. Mà cái chùa đó là chùa trụ sở, nó nằm trên đường Nguyên Đình Chiểu, mà nó giáp đường. 

Chùa quê đánh vậy nó không gì, chứ chùa phố đánh vậy là có hai sự kiện :
1.  một là lễ,
2.  hai là cháy chùa hay cái gì đó mà báo động.
 
Bả vô bả khấn thì mắc cái gì mà cho đánh. Kỳ thì thôi, đánh chuông nhỏ được rồi « hát nhỏ nhỏ vô tai ba » vậy đó. Mà bả không chịu, bả phải chơi cái lớn cái lòng bả mới chịu, bả đưa vô lấy ra đưa vô lấy ra, hỏi, bả muốn cho đúng lễ.
 
Cho nên, tôi trở lại. tùy cái kiểu tu của anh hôm nay, anh tu mà nặng ba cái đức tin tào lao quá đi thì mai này anh gặp Phật anh đắc chậm lắm, vì anh nặng về đức tin mà. Anh tu kiểu gì thì lúc anh đắc anh đắc kiểu hao hao vậy đó.
 
Có người họ vô chùa là họ thích nghiên cứu kinh sách, có người thích ngồi thiền, có người thích phục vụ, ngộ lắm. rồi có người vô chùa, chuyện đầu tiên là thò tay vô túi. Cúng dường. Khoái bố thí. Không thích nghe pháp, không thích tụng kinh, không thích phục vụ, không thích khấn gì hết. Chỉ vô chùa, lấy tiền ra cúng dường xong là biến. Lạ lắm. Rồi có những người, họ thích làm từ thiện nhưng mà không thích tôn giáo. Có biết cái đó không ? Họ nghe Chúa, Chùa họ không thích, nhưng mà cùi đui sứt mẻ thì họ lại khoái. Chính vì cái kiểu đó đó mà mai này khi mình gặp Phật ra đời mình có cái kiểu tu hành không giống ai hết, nó lạ lắm.
 
Nãy giờ tôi nói làm thiện. Giờ tôi qua nói làm ác.
 
Chính vì mỗi người có kiểu ác khác nhau, cho nên khi mà bị khổ mỗi người có kiểu khổ khác nhau.
 
Vì mỗi người có kiểu ác khác nhau. Như tôi biết có nhiều người thì họ thích đâm sau lưng chiến sĩ, biết không ? Ngộ lắm. Có người họ nóng tánh họ thích chửi thẳng vào mặt người ta vậy đó, rồi có người họ thích đâm thọc, thì tùy vào mỗi cái ác mà mai này quả nó trổ trổ y chang vậy đó. Nó trổ y chang vậy.
 
Sẵn hôm nay tôi nói luôn. Trước khi Phật Niết bàn có nói một câu cuối cùng, đó là « Mọi thứ ở đời này vô thường, hãy tinh tấn chớ dễ ngươi » cái chữ « dễ ngươi » là « pamada ».
 
Trong Kinh giải thích chữ «dễ ngươi» là sao ?
 
Dễ ngươi gồm có ba nghĩa : một là coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh, coi thường điều lành nhỏ rồi không làm. Đó gọi là dễ ngươi. Và cái thứ ba, không sợ sanh tử. có nghĩa là, chắc sanh về cái cõi nào đó thiệt là cao thiệt là sướng là xong. Không được. Dầu cõi nào đi nữa, hễ còn tái sanh là còn quẩn quanh. Cho nên có ba cái dễ ngươi :
Một là, coi thường điều ác nhỏ rồi không chịu tránh. Ví dụ như đập muỗi, giết kiến giết gián vây đó. Dó gọi là coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh.

Thứ hai, coi thường điều lành nhỏ rồi không chịu làm. Ví dụ như mình đang đi lơn tơn, mình gặp cái miếng rác làm ơn lụm liệng thùng rác, đàng này « ô nhằm gì » cái đó là coi thường điều thiện nhỏ rồi không làm. Hoặc là nhiều khi người ta bạn học đạo người ta không hiểu rồi mình đang làm biếng mình cũng ráng, cái nào biết thì nói, cái nào không biết thì « hỏi cái bà áo trắng á » mình cũng mách cho người ta chút, đàng này « không biết » mình phải in kinh in sách, ba ngàn, bốn năm ngàn cuốn chứ xá gì ba cái nhỏ nhỏ đó. Nhưng mà, Sai. Trong kinh nói, chớ coi thường điều ác nhỏ vì từng giọt nước nhỏ sẽ làm tràn bình. Chớ khinh điều thiện nhỏ rồi không làm vì từng giọt nước nhỏ sẽ làm tràn bình.
 
Hôm nay ai từng đi đến những cái hang động thạch nhũ mới thấy. Có những cái thạch nhũ mà nó mấy mét luôn. Cái hình thành của nó là hàng triệu năm mà cách hình thành rất là kỳ, là nước trên trần nó chứa canxi mà nó nhỏ xuống, giọt nước nó nhỏ xuống, nó đọng chút mà nhiều triệu năm ở bên đảo Mallorca của Tây Ban Nha cách Thụy Sỹ một tiếng hai mươi phút, có mấy cái hang động đẹp lắm, mà ông Goenka lúc sinh thời ổng qua ổng tổ chức ba khóa thiền bên đó. Nó có cái hang mà thạch nhũ nó giống như trống, có cái nó giống như chuông. Tay tôi yếu nhưng mà tôi đánh nghe « boong » « boong » có cái « đùng » « đùng » tất cả những cái đó là nó do nước nhiễu xuống. Nó nhiễu trước khi nó rớt nó đọng lại miếng canxi, nó rớt nó đọng miếng canxi, mà qua nhiều triệu năm nó ra như vậy. Và Phật quả cũng vậy. một a tăng kỳ là 10 lũy thừa 140 đại kiếp, mà Phật Thích Ca Mâu Ni đi con đường nhanh nhất là 20 a tăng kỳ. Lâu lắm. có nghĩa là nếu mà tính ra thì Ngài ra đời cách đây 26 thế kỷ đúng không, thì có nghĩa là cách đây 1 triệu năm Ngài vẫn tiếp tục tu hành, đúng không ? dễ sợ không. Cách đây 1 triệu năm Ngài vẫn tiếp tục tu hành chứ. Vẫn tu. Tới lúc Ngài thành Phật, đức lành nào Ngài cũng có, cái gì Ngài cũng biết, ai Ngài cũng thương. Đức lành nào Ngài cũng có, thì đệ tử Ngài nói « đệ nhất trí tuệ, đệ nhất đa văn... đối với Ngài mấy cái đó không có nghĩa lý gì hết. Đức lành nào Ngài cũng có. Rồi, ai ngài cũng thương và đặc biệt là cái gì Ngài cũng biết.
 
Phật lực vô biên, Phật trí vô cùng, Phật tâm vô lượng nhưng không thể độ người vô duyên.
 
Nhớ cái đó. Bởi vì trong kinh Đức Phật dạy rằng : giống như một cái người lọt xuống sình, mà nếu họ chỉ lọt xuống một cái vũng sình tới mắt cá đó thì chuyện cứu họ rất là dễ đúng không ? nếu họ chỉ kẹt cái đôi guốc dưới đó thôi là quá dễ rồi, rồi họ lọt xuống sình tới đầu gối, cũng còn cứu được ; tới lưng quần, tới rún, tới ngực, tới cổ cũng cứu được, thậm chí họ bị lọt xuống sình mà nó tới trán cũng được, thậm chí nó ló cái búi tóc lên mình biết họ ở đâu mình nắm lên cũng cứu được, nhưng nếu mà mình lọt mà không ló cái gì hết thì người ta biết ở đâu mà cứu. Có hiểu không ? Cũng vậy, Ngài nói: Có những người mà cái ác của họ nhiều quá, nhưng mà còn có cái thiện để Như Lai nắm, có những người ác đến mức mà không có chỗ để Như Lai nắm luôn.
 
Chúng sanh trong đời có chia nhiều hạng:
có hạng ác nhiều hơn thiện,
có hạng thiện nhiều hơn ác,
có hạng thiện ác bằng nhau. Đó là kể gọn.
Còn mà kể chi tiết, ác nhiều hơn thiện là bao nhiêu phần trăm, ví dụ như là : 9 – 1 , 8 – 2, 7 – 3, 6 – 4, 5 – 5. Nghe kỹ chưa ? Khổ là nó chênh lệch vậy đó. Cho nên, nói ác nhiều là nhiều là sao, nó nhiều trường hợp, mà cái thiện nhiều cũng vậy : 9 – 1 , 8 – 2, 7 – 3, 6 – 4, 5 – 5. Có hiểu tôi nói cái đó không? Cái 6 – 4 là nó cũng chênh lệch mà chênh lệch không bao nhiêu, còn cái ớn nhất là cái 9 – 1, chết chắc luôn. Khỏi cứu. Trong Kinh nói, khi hộ niệm cận tử, cái người mà ác nhiều quá thì người hộ niệm phải là thiện nhiều hơn ác mới hộ niệm nổi. Có hiểu không ta ? Nó phải tương đương vậy đó. Còn cái loại thiện ác 5 – 5 thì cái ông 5 – 5 tới ổng chữa được, còn cái 6 – 4 thì cha 6 – 4 chả tới cha chữa, nhưng cái ác thiện mà 9 – 1 là thằng cha tới tụng cũng phải 9 – 1 hoặc là không có ác luôn. Bởi, đọc Kinh biết mấy cái đó, các vị mới thấy chuyện gì cũng có trong Kinh. Bởi vì có những người mà coi như lúc họ cận tử đó cái lòng họ kín bưng không có chỗ nhét. Biết không ? Các vị có biết mấy thằng xì ke nó chích riết nó bị mất gân, biết không ? cho nên lúc vô nước biển không biết đường đâu mà vô. Cũng vậy, mấy cái người mà sống bất thiện riết giống như xì ke vậy đó. Cái gân thiện pháp, cái ven, mấy cái tĩnh mạch nó mất cha hêt rồi. Mà tụng kinh mấy ông sư cầm ống chích kinh mà kiếm chỗ lụi không biết lụi chỗ nào, gân nó lặn hết.
 
Tôi đi dạy học, tôi gặp cái loại đó nhiều lắm. Cái loại mà mình nhìn họ, mình biết là cái loại này không vô nước biển được tại vì gân mất tiêu hết trơn. Trước mặt mình tôi thấy dân xì ke cũng nhiều. Chín giờ rồi. yeah.
 
Hỏi : “Còn cái thứ ba của dễ ngươi?” À cái đó nói rồi, tức là Không sợ tái sanh. Tại vì nè, cái thứ ba quan trọng lắm. có nhiều người họ tưởng thế này : tu hành tinh tấn chắc sanh về cái cõi phạm thiên vậy là quá tốt. nhưng mà không. Còn mong về cõi nào đó đã là dễ ngươi, ngay cả cái cõi mà của vị A na hàm á, thì bất đắc dĩ người ta mới về đó, vì người ta không đủ duyên chứng A la hán, chứ cái chỗ đó không phải chỗ lý tưởng để mình về mặc dù chỗ đó là ngon lắm. Ờ, nói thế này, khách sạn năm sao tuy sang thiệt nhưng mà chúng ta bất đắc dĩ mới ở đó chứ không phải khùng, tự nhiên bỏ tiền ở khách sạn năm sao, phải không ta ? Ví dụ như mình có chuyện mình đến Houston thì mình phải kiếm khách sạn mình ở. Mà tại vì mình là tỷ phủ mình muốn an toàn thì mình phải vô khách sạn mình ở. Chứ nếu tôi là tỷ phú, tôi cũng ở nhà chứ mắc gì tôi khùng, vô khách sạn?
 
Có cái ông ổng vô khách sạn, ổng thấy dòng chữ : Bạn sẽ có được cảm giác như ở nhà. Ổng nói: “Nếu ở nhà, tôi vô đây làm gì?”
 
Có hiểu không ? « bạn có cảm giác như ở nhà » đó, thì nếu ở nhà, tôi ở đây làm cái gì?
 
Ở đây cũng vậy, cái cõi Ngũ Tịnh Cư nó giống như khách sạn năm sao vậy đó. Cái người hiểu đạo họ giống như một ông businessman vậy đó, bất đắc dĩ thì phải vô ở khách sạn chớ còn khùng sao?
 
Tự nhiên kêu tui mua vé máy bay qua bên Dubai ở cái 7 sao đó coi có khùng không. Trừ ra mình có cái ý tham quan Dubai thì tôi không có nói. Nhưng mà chỉ muốn ở khách sạn thì tôi nghĩ nó khùng thiệt à, tại vì đi máy bay nó cũng lâu đó chứ, mà ở sân bay còn mấy tiếng mà vô khách sạn để ngủ.
 
Mà cái này tôi hơi khó chịu nè, chắc tui cái máu nhà quê, có những khách sạn như bên Thụy Sỹ, ở Geneve nó có khách sạn 64.000 một đêm. ở Geneve, vô internet thấy. Tôi ngạc nhiên là tôi ngủ đâu có biết nó sang cỡ nào. Tôi tắt đèn mà. Mà « tắt đèn nhà ngói như nhà lá » đúng không ? Bắt tôi trả 64.000, tôi đau quá. Còn cái chuyện nó đẹp, nó tối thui tôi đâu thấy đâu. Mặc dù ban ngày, nó có cái view đẹp lắm, nó nhìn ra cái hồ Geneve, đúng hồ đẹp lắm, nhưng mà nó là ban ngày. Tôi mướn khách sạn mà tôi chong đèn tôi thức thế này sao? Tôi khùng à.
 
Cho nên bữa đó tôi mới hỏi anh Phật tử, tôi nói: “Ai, ai mà khùng vậy anh?” thì ảnh nói, « Thưa không có khùng đâu sư. Theo con biết là có ba trường hợp ở đây: thứ nhứt, là vì sự an toàn. Cái thứ mà nó giàu quá hoặc nó VIP đó, vì ở đây an toàn dữ lắm. xe rước tận sân bay và đưa cũng tận sân bay và đi shopping cũng là người của nó luôn. Cho nên thứ nhất là người cần sự an toàn. Thứ hai, là dân mà tiền nhiều quá, nó thấy 64.000 chỉ là 64 đồng thôi. Trường hợp thứ ba, là bởi vì công việc. công việc đòi hỏi cái chỗ như vậy, thì người ta phải chiu. Không phải người ta khùng đâu sư.” Nhưng mà cái chỗ ghê quá. Chứ còn cái hạng mà hưởng chỗ đó thì theo tôi nghĩ vì nhu cầu hơn là vì hưởng thụ bởi vì 64.000 tắt đèn tối thui thấy cái gì đâu. Mà tôi thấy cái hình chụp tôi thấy chỗ nào mạ vàng được thì nó mạ, nó có cái view rất là đẹp, còn cái giường mà tấm ga nó bằng silk hoặc nó bằng cái loại vật liệu rất là sang nhưng mà đại khái mình ngủ rồi thì. Ở đây, Ngũ Tịnh Cư y chang như vậy. Cái đó là bất đắc dĩ, chưa đủ duyên chứng La hán thì người ta mới về trên đó, chứ một người mà sợ tái sinh thì lý do gì về trên đó. Nó là một cái nhà chờ mà nó hơi sang một chút. Biết nhà chờ không ? Mấy người đi business họ có một cái lounge, vô đó ngồi cũng được ăn uống miễn phí, nhưng mà rầu lắm, bởi vì mình biết mình sắp.. Thường dân vô đó là dân có tiền, có tiền nó ăn ở nhà, ở nhà nó ăn thịt rồng, ở nhà nó đâu có cần ra ăn mấy cái đồ tào lao, mà nó biết nó sắp bay nữa. sắp bay xa mệt quá đi, thì ngồi nó đơ đơ cái mặt ra vậy. Mà mình mình nghèo mình dòm cái đó, mình ước gì nó cho mình ngồi ké. Mà thật ra cái thằng ngồi trong đó nó oải dữ lắm thì ở đây cũng vậy. Có nhiều khi mình thấy người ta lấy vợ hoa hậu mình thấy ham, nhưng mà biết lấy bả về, bả ăn rồi dũa móng không cũng chết luôn. Người không biết chuyện thì thích tùm lum. Biết chuyện rồi, cái gì cũng oải. 
 
(Hết)
 
Mục Lục các Bài Giảng