2021-10-10, 05:56 PM
Sư Toại Khanh Giảng bài Dễ Duôi và Tinh Tấn (1-2)
https://toaikhanh.com/audiotext.php?mp3=...%E1%BA%A5n
Dễ duôi và Tinh tấn
Trong bài giảng trưa nay, tôi nhắc lại đầy đủ bài pháp thoại mà ngài Pakokku Sayadaw giảng năm 1970 mấy đó.
Kalama tri ân bạn phamquynhnhu1989 ghi chép.
29/06/2021 - 10:41 - phamquynhnhu1989 - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Chúng tôi hơn 1 năm rưỡi nay sống trên núi. Chúng tôi thường đi bộ gần như là mỗi ngày. Trên đây khí hậu tốt, hít thở thoải mái không có khói xăng, bụi bặm, hơi người, dấu vết công nghệ, cơ khí. Có một chuyện cũng đặc biệt đó là người dân miền núi họ sống khép kín và họ có những đặc điểm tâm lý rất lạ là: Sống khép kín, kiệm lời, thường hoài cổ và có chút cực đoan. Nghĩa là có lẽ do họ có chút lớn tuổi vì ở núi, còn người trẻ bỏ núi để đi về phố hết, còn chung quanh chúng tôi người già rất là nhiều, bởi vì tuổi trẻ của họ ở cái thời chưa có công nghệ. Cách đây mấy chục năm về trước họ là những nhà nông, còn con cái họ thì bây giờ có internet nên nó học hành và đi xuống phố mất, còn lại mấy cụ nhà nông họ sống khép kín, lớn tuổi sống với nếp nhà gỗ cheo leo bên sườn núi bốn bề là đá núi cây rừng không. Chúng tôi đi bộ thường gặp những ông bà lão mắt mũi kèm nhèm, lưng còng giống như chữ L vậy đó, lưng khòm xuống có khi có cụ dắt chó, có cụ thì đi 1 mình, có cụ đi không nổi ngồi trước nhà nhìn ra đường . Tôi muốn nói gì?
Tôi kể chuyện rất tào lao, như vậy muốn nói gì? Những khi đi bộ tôi thấy như vậy và sáng nay tôi cũng mới vừa đi bộ về, tôi gặp mấy cụ như vậy, đi đứng cũng mệt mỏi, ngồi yên cũng mệt mỏi, các cụ chỉ chờ chết thôi. Tôi chợt chạnh lòng và nhớ đến một vấn đề của ngài Pakokku Sayadaw, trong một buổi chúc thọ cho người kappiya lớn tuổi. Người Miến họ không có chúc thọ nhưng gia đình bên Anh về, nên gia đình có tổ chức nói đúng là buổi sinh nhật nhưng mà cũng là mừng thọ nên có thỉnh ngài và chư tăng tới và có một thời pháp. Sáng nay khi đi bộ trên đường núi, tôi nhìn thấy các cụ hom hem kèm nhèm, tôi chợt nhớ tới thời pháp đó.
29/06/2021 - 01:36 - phamquynhnhu1989 - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Nội dung của thời pháp đó thật ra tôi nhớ đã có chia sẻ với bà con lâu lắm rồi và cũng nhiều lần rồi nhưng không trọn vẹn. Trong bài giảng trưa nay, tôi nhắc lại đầy đủ bài pháp thoại mà ngài Pakokku Sayadaw giảng năm 1970 mấy đó.
Ngài nói thế này:
Nhân loại trên thế giới đông lắm, bao nhiêu tỷ vậy đó nhưng trong đó chia ra làm 2 hạng thôi, kể cả con trùn con dế, tất cả chúng sinh gom lại chỉ có 2 hạng thôi:
1. Chết rồi chưa chôn.
2. Chôn rồi chưa chết.
Hôm nay tôi sẽ nói về 2 cái hạng đó:
1. Chết rồi mà chưa chôn là sao? Là ngài nói theo kinh Pháp cú chứ không phải tự ngài nghĩ ra. Kinh Pháp cú nói cái người mà dễ ngươi, người không tinh tấn tu tập thì coi như là chết rồi mà chưa chôn.
Ngài định nghĩa “dễ duôi” rất dễ nhớ, gồm 5 trường hợp.
Mình nghe xong thì mình thấy
(a) Coi thường điều thiện nhỏ rồi không làm: một năm như vậy chỉ đến chùa làm lễ dâng y, khi nào làm đại thí chủ, khi nào mời thỉnh cao tăng, khi nào mời thỉnh tăng ni về đông rần rần thì họ mới ra tay làm phước, nhưng mà trong đời sống thường nhật thường ngày phước nhỏ nhỏ thì họ coi thường không làm.
Phước nhỏ là gì? Cái chuyện vào chùa một ngày cuối tuần không cần ai biết mình là đại gia, giỏi giáo lý, hành thiền lâu năm, hành giả Miến Điện mới về v.v... Không cần. Ngày cuối tuần hoặc ngày rỗi rảnh đến chùa, lặng lẽ thôi hỏi sư trụ trì hoặc nhà bếp: cái chổi, đồ hốt rác đâu rồi âm thầm đi quét chùa. Rồi đi hỏi mượn cái dẻ lau giặt sạch lau lại những cái băng ngồi cho đại chúng. Hoặc thấy người ta ở chánh điện đông, nếu mà nhà chùa có speaker (loa thuyết pháp) thì mình có thể không cần vào trong chen chúc trong mùa covid làm chi, âm thầm bên ngoài sắp xếp giày dép cho người ta cũng là công đức. Đừng bắt chước ông kia , ổng nói mỗi lần ổng stress thì ổng vô chùa làm đảo lộn lung tung mấy đôi dép của mấy người đi chùa rồi ổng đứng quan sát coi người ta ra người ta rối cỡ nào. Ổng nói nhìn mặt của mấy người đi kiếm dép stress tự nhiên ổng cũng giảm stress. Cái chiêu đó thì không nên chơi, cái chiêu đó thì không có được nha, giảm stress kiểu đó thì kẹt lắm.
Nhiều lắm quý vị, có những công đức vô danh âm thầm xuống bếp ngồi lặt rau không cần ai biết mình là gì hết, lặng lẽ xách cái chổi hoặc mấy cái xô nước đi vô mấy cái cầu của đại chúng chùi rửa rồi lặng lẽ đi về. Người ta có cho cơm thì ăn không cho thì thôi, kiếm cơm hàng cháo chợ ăn xong rồi về nhà. Không chê phước nhỏ là vậy. Trong 5 cái đặc điểm của người chết rồi đó là chê điều thiện nhỏ rồi không làm. Tôi nói thiệt với các vị theo trong A Tỳ Đàm thì cái phước lớn nằm ở tâm mình, nằm ở đối tượng mà mình thực hiện, chứ nó không nằm ở cái gì mà phải quay phim chụp hình.
Thí dụ đối tượng khả kính:
- Một là đối tượng có đức độ.
- Hai là đối tượng tập thể.
- Ba là cái đối tượng họ đang thực sự có nhu cầu cho đúng lúc, hoặc người ta đang bị bệnh.
Trong tạng Luật có một câu mà tôi nghĩ rất đáng để xăm lên mình: "Này các Tỷ-kheo, ai chăm sóc người bệnh, người ấy chăm sóc Ta". Cái câu đó đọc vô tôi thấy khiếp, mà sao cái câu ấy tôi không thấy Phật tử Nam Tông nhắc đến trong tạng Luật. Tại vì lúc ấy các vị Tỷ-kheo nhiều khi sống chung với nhau lúc khoẻ mạnh thì không có gì, tới hồi bệnh thì bỏ cù bấc cù bơ. "Các ngươi không có cha mẹ, vợ con, anh em, thân bằng quyến thuộc bên cạnh. Các ngươi không thương lấy nhau thì ai mà thương, đặc biệt là khi đói lạnh bệnh hoạn. Này các Tỷ-kheo, ai chăm sóc người bạn đồng tu bị bệnh thì vị Tỷ-kheo đó coi như là đang chăm sóc Ta vậy".
Nhiều khi mấy cái đó mình coi thường, mình không thèm làm, mình toàn kiếm mấy cái lớn chuyện không à. Thật ra cái gọi công đức lớn nó không ầm ĩ. Nãy giờ tôi kể các vị thấy không, những điều kiện để làm nên 1 công đức lớn quay phim chụp hình không thấy. Trong khi mình hiểu cái lớn ở đây là cái để quay phim chụp hình, cái mà để quan sát bằng mắt được, thì đó gọi là công đức lớn. Nhưng mà không. Trong A Tỳ Đàm nói chưa chắc cái lấy mắt thấy được hoặc quay phim chụp hình được là lớn. Mà lớn là tâm mình lúc đang làm chuyện đó thật sự vì trí tuệ, vì từ tâm, vì cảm thông, vì chia sẻ, vì bao dung không toan tính, không cầu danh trục lợi. Đó là cái tâm của người đang làm.
Thứ hai là đối tượng có 3:
Thí dụ, đặt bát cúng dường vị đang khất thực thì mình chỉ nghĩ đang kéo dài tuổi thọ chánh pháp, đây là người đang hoằng pháp.
Hoằng pháp có nhiều cách:
Tại sao mình như vậy? Vì mình không hiểu, không học giáo lý chính vì vậy nên mình mới có sự phân biệt cái này là phước lớn cái kia là phước nhỏ, hễ cái nào lớn thì mình mới làm. Mà lớn ở đây là mình định nghĩa theo cái kiểu ầm ĩ, náo nhiệt là sai rồi. Lớn ở đây là nó hội đủ các điều kiện mà tôi vừa nói: Tâm mình lúc thực hiện và đối tượng là ai?
Bỏ ra bạc tỷ mà sân si suốt mùa, tôi không tin đó là công đức lớn, tôi không tin. Bỏ ra mấy tỷ mà vô gây gổ với trụ trì, đối phó với những người tị hiềm, những người thù ghét ganh tỵ với mình...Vô sân si, sao thấy tiền hồi đầu chùa thông báo công trình là 8 tỷ mà sao cuối cùng nó độn lên là 13 tỷ, rồi vật tư, đại dịch covid tùm lum chuyện, gia đình mình không vui...Mình ham làm việc lớn, cuối cùng trong suốt thời gian 18 tháng, 12 tháng thi công đó không có phước gì hết, công đức đâu không thấy mà chỉ thấy sân si không à.
Chưa kể chuyện nữa là trong lúc đang bỏ tiền cho chùa A, tự nhiên bất mãn nghe ai nói ra nói vào hối hận, liếc mắt qua chùa B nói, biết vậy tôi đi qua chùa B cất rồi làm chùa B. Hồi xưa mình phát cái đạo tâm đối với ông A, bây giờ ước gì mình không có hứa để chuyển qua ông B, ông C, ông F, ông N...Ông này mình thấy mình nản quá, cái chùa này mình thấy mình nản quá. Cho nên đừng có ham làm công đức lớn, mà cái lớn là lớn ở đâu chứ không phải lớn do mặt mũi công trình, tầm vóc công trình chưa đủ đâu.
Cho nên dấu hiệu đầu tiên của người không tinh tấn tu học là coi thường điều thiện mà mình thấy là nhỏ, mặc dù cái nhỏ lớn ở đây là mình chưa có tìm hiểu kỹ. Mình không biết nhỏ là sao, mà lớn là sao? Cái quy mô công đức không nằm ở cái người ta nhìn thấy được đâu, mình không biết mình cứ tưởng quy mô của công đức nằm ở chỗ quay phim chụp hình được. Cái đó là cái sai. Cái quy mô của công đức thật sự là nằm ở chỗ chỉ mình mình biết thôi, nó vô hình vô tướng.
(b) Coi thường cái ác nhỏ rồi không tránh. Mình ngồi tán gẫu bàn về chính trị, xã hội, văn nghệ, thơ ca, lịch sử, phong cảnh,...mình thấy đâu có làm gì đâu bậy. Mình đâu chửi cha mắng mẹ, đâu làm gì ác đâu, đâu có đốt nhà giết người cướp của gì đâu, ngồi nói chuyện rất đàng hoàng lịch sự...mấy cái đó đâu có tội lỗi gì nhưng mà thật ra để làm những chuyện đó mình thuần túy xài toàn những tâm bất thiện không; tham, sân, si không à, bởi vì chuyện tào lao, chuyện ngồi lê đôi mách, buôn dưa lê.
Ở ngoài đời trong nhãn quan thế nhân, của xã hội thì cái đó không phạm pháp. Nhưng trong cái nhìn nhà Phật,
Sẵn tôi hỏi nhỏ bà con, mình hỏi rất nhỏ, hỏi rất khẽ thôi: "Các vị có để ý không? Bản chất khoái nói xấu của người Việt nó lớn bằng trời".
Các vị không tin thì tôi ví dụ nha: Có nguyên một chuyến xe 10 người, thử thời mà các vị nhắc tới người nào không có trong xe là cả xe nhao nhao nhao, người góp 1 câu, dầu đó là ông sư hay cư sĩ không cần biết . Mình thử đi. Tôi đưa một ví dụ về chiếc xe chứ tôi không nói dưới đất vì chỗ này tôi có dụng ý. Xe đang chạy bon bon trên đường, các vị móc thử một ông sư hay một cư sĩ nào đó mình nói xấu là mình thấy số người hưởng ứng đông lắm.
Chưa đâu, cái này mới ghê nè, trong 10 người đó tự nhiên có 1 người đi xuống xe. Người ấy vừa xuống xong là các vị để ý coi là 9 người còn lại thường bàn về cái người vừa xuống xe. Tin tôi đi . Để ý coi có không, tôi thề đó.
Tiếp tục là trên xe còn 9 người, đúng không ?
Xe chạy thêm 15 hay 20 cây số thì tên tiếp theo nó đi xuống. Tên đó vừa xuống thì phải biết rằng sau lưng còn nguyên 1 đống nó chơi mình ở phía sau. Tin tôi đi, cái người mình nó hèn từ huyết quản, nó hèn 4000 năm văn hiến rồi. Cứ như vậy nó nói tới chừng còn 7, 6, 5. Nó nói chừng nào còn 2, 3 đứa nó ngủ thì mới tha mình thôi.
Ai trong nước mà đi đoàn đi nhóm từ thiện mà mướn xe thì coi xem tôi nói có đúng không. Cứ một người xuống xe là cái đám còn lại nó nói xấu, mà mình đâu có biết đó là tội lỗi. Nãy trên xe thì quàng vai bá cổ, anh chị dạo này sao, chị dạo này sao, lâu quá không có dịp thăm à nghe...Nó nói đã lắm mà chỉ cần mình bước xuống xe 1 cái là nó bàn cho mình điên. Mà 9 mang, 8 mạng trên xe không để ý rằng lát nữa đây mình phải là nạn nhân tiếp theo.
Nó độc như vậy .
Nó độc lắm, mà đây là dấu hiệu của người không tinh tấn tu học. Tức là họ coi thường điều ác nhỏ .
Cầm ly nước sôi trong tay hất tạt không quan sát thì đó là 1 việc ác. Góp lời nói xấu người khác là việc ác. Góp chuyện nói đề tài tào lao, vô bổ là chuyện ác. Cái đầu vẩn vơ những chuyện tào lao là việc ác. Nói theo kinh. Vì sao? Nhiều cái ác nhỏ cộng lại làm thành cái ác lớn. Một, hai câu nói sau lưng người khác mình nghĩ không đáng gì nhưng tại sao mình không nghĩ chính câu nói đó nó phá tan nát người ta mà mình đâu có biết.
Tui nè, khơi khơi không quen biết ông Kiên, ông Nhân gì hết, tự nhiên có ai đó trong 1 buổi đi xe chung họ nói xấu mấy ổng. Tôi nhắc lại là tôi không có ân oán gì với mấy ổng hết. Mà tự nhiên bữa đó trong chuyến xe, trong buổi họp nào đó người ta đè ra nói xấu. Họ nói 10 mà tôi tỉnh táo lắm thì tôi tin 3, tôi ví dụ là tôi thuộc loại tỉnh táo đó nha, có trí óc, có suy tư đó. Rồi bữa sau trong 1 chuyến xe khác nó nói 10 thì tôi tin 3, 2x3 =6. Rồi một ngày nào đó ông Kiên và ông Nhân có chuyện gõ cửa tôi, các vị nghĩ tôi có giúp không? Khó lắm, anh trong lòng tôi anh tệ quá, anh có 6 điểm trừ thì giúp cái gì. Mà thật ra vì đâu tôi từ chối mấy ổng? Là bởi vì những cái chuyện buôn dưa lê của cái đám người vô công rỗi nghề ngày hôm trước đó.
Mà có biết ông Kiên, ông Nhân nhờ tôi giúp gì không? Một ông nhờ tôi giúp đạo tràng Brisbane, 1 ông nhờ giúp đạo tràng Sydney. Tôi đang ví dụ thôi nha chứ chuyện này không có. Mà chỉ vì những lời buôn dưa lê đó mà tôi từ chối, và đâu phải chỉ có mình tôi từ chối, lẽ ra cũng có nhiều người khác giúp 2 ông này rồi. Nhưng mà không, họ nghe sao không biết rồi họ bỏ. Mình đâu có biết rằng những cái góp lời bữa đó trên xe nó phá nát đạo trạng Brisbane và Sydney các vị có biết không. Mình đâu có biết, mình thấy người ta nói mà mình chỉ góp lời vậy thôi. Nói chơi mà mình nghĩ nó không có cái gì đâu mà 8 cái, 10 cái, 15 cái không gì đâu đó nó quất cho thành 1 núi rác đè chết 2 ông đó.
Cho nên cái điều thứ hai đó là coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh. Mà các vị thấy nãy giờ tôi chọn toàn cái nhỏ nhỏ không à: Nói chia rẻ, nói sau lưng, 1 suy nghĩ vớ vẩn, 1 câu chuyện phím luận, phím đàm. Các vị bước ra ngoài xã hội các vị thấy cái chuyện đó rất là bình thường, dưới đánh giá xã hội không là tội ác, càng không phải làm phạm pháp, bất quá nó là chuyện không hay vậy thôi. Từ góc độ phấp luật tôi thấy từ 1-2 câu nói xấu đâu có gì đâu phạm pháp, nhưng mấy cái đó nó ác ngầm mà mình không ngờ được. Mà cái người bất thiện thì cái dấu hiện đầu tiên của họ là: Coi thường điều thiện nhỏ mà không làm. Thứ hai là coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh.
© Cái thứ 3, dấu hiệu người bất thiện là: Không tranh thủ niềm vui để sống thiện. Nghĩa là lúc đang có tiền, có sức khoẻ, đang còn tuổi trẻ, đang có điều kiện để hoạt động, lại không tranh thủ cơ hội tốt lành để làm thiện, để tu học.
Tôi thí dụ bây giờ nói cái chuyện tu thiền mà cứ nói chờ già mới tu, con tôi ra trường mới tu, chờ cháu nội học xong high school, về hưu mới tu thiền v.v...Đó là dấu hiệu người bất thiện bởi vì chúng ta biết mà, thời gian không chờ ai hết, đặc biệt là cái chết rất là bất trắc khó lường.
Bài giảng trưa nay tôi coi như đánh đáo vậy đó, trúng trật tôi chưa biết nhưng tôi nghĩ nghe được bài giảng trưa nay mà chấp nhận thì tôi nghĩ khó. Nhưng mà tôi vẫn giảng, biết đâu có ai đó 1-2 người trong thời giảng này, hoặc có người nghe lại, biết đâu giúp được 1 vài người là tôi vui lắm. Cho nên ngay khi mình còn trẻ, khoẻ, còn tiền bạc, có điều kiện, đang may mắn về tình duyên, khó bao giờ mà mình nghĩ tới đạo lắm.
Tôi giảng nhiều nơi, tui hỏi bà con, bà con nói thiệt tôi nghe. Câu này tôi hỏi ở Cali cũng có, ở Houston cũng có, tôi hỏi:
-- Đến học với tôi các vị đâu có được đồng xu cắc bạc hay danh lợi gì không đúng không?
-- Đúng, tụi con tới đây học không được gì hết, chỉ được giáo lý thôi.
Nhưng mà cho tui hỏi câu thứ 2:
-- Nếu mỗi ngày thu nhập, các vị có thu nhập $20.000 thì các vị có thời gian cũng như có ý muốn tới đây học lớp này không? Các vị đừng có nói dóc, cứ can đảm đi.
Tui thấy có người im ru cúi mặt xuống vân vê tà áo, có người thì ngó mông bên cửa sổ để tránh không trả lời.
Tôi còn chỉ 1 cái cô già mà xấu quắc ngồi ở xéo xéo tôi:
-- Còn cô? Cô tụt lại 40 tuổi, nhan sắc của cô mấp mé Á Hâu, thu nhập của cô tháng $20.000 thì cô có quỡn mà cô mặc áo lam áo tràng lết tới đây học không?
Không. Trong khi đó tôi giả định là cô lùi lại 40 tuổi là cô 25 đi, mỗi tháng cô có $20.000, nhưng mà 2 cái đó đâu có chắc là cô không có chết . Cô vẫn tiếp tục sống nay chết mai đó chứ, nhưng khi ấy thì cô thấy cuộc đời này đáng tin lắm.
Cho nên thường mình đến với đạo: nhẹ là có chút gì đó thất vọng về đời sống mới tìm đến với đạo. Chuyện này lát nữa tôi mới nói, bây giờ tôi đang nói cái chuyện này trước. Có nghĩa là thường chúng ta có khuynh hướng không tận dụng cơ hội tốt, tôi tránh không dùng chữ "cơ hội tốt" bằng "không tận dụng niềm vui để sống thiện, tu tập". Đây là cái dấu hiệu thứ ba của người bất thiện.
(d) Không tận dụng nỗi đau buồn để tu tập. Thí dụ lúc mình vui, mình đang đẹp, có nhiều thằng nó tán mình, mình đang có thu nhập cao, mình đang có tuổi trẻ sức khoẻ mình tu không nổi thì đúng rồi. Ấy vậy mà khi bị bệnh, già, nhà đang có chuyện buồn, gia đạo đang trục trặc, cơ thể đang có vấn đề... mình vẫn tiếp tục không lấy nó làm động cơ.
Tôi nói thật bà con, tôi chưa bao giờ dám nhận tôi là tinh tấn tu học. Nhưng tôi nhận là người có chánh giác vì mỗi lần nghe lói lói, mỗi lần nghe nó đau lạ lạ là tôi nghĩ tới cái chết, nghĩ đến chuyến đi mịt mù trước mắt.
Tôi nhắc lại là hiện tại không biết ai đồn sao thì tôi không biết. Chứ thực tại cái gì của Kalama là của Kalama, chứ bản thân tôi hiện giờ tôi là 1 tu sĩ nên không có thu nhập. Thỉnh thoảng bà con thương thì bà con cho chút đỉnh thì cái này tôi nói thiệt là chỉ có chút đỉnh chứ không có nhiều, người ta toàn cho Kalama không chứ tôi không có. Tại sao tôi nói rõ như vậy ? Bởi vì các vị nhìn tướng tôi là các vị biết. Tôi không có sức khoẻ, tôi cao 1m6, nặng 50 ký mà tôi có vấn đề tùm lum về sức khỏe mà thu nhập không có. Các vị nghe tôi kể về bản thân thấy ớn chưa?
Ấy vậy mà, với những gì tôi đang có trước mắt đủ để khiến tôi thấy tiếc về cuộc đời này quý vị biết không? Tôi thí dụ: chỗ ở của tôi có thể nói là chỗ đẹp, tôi ở trên núi với độ cao 1200 mét. Tôi đang giảng cho bà con mà trước mặt tôi là 3 ngọn núi cao của Châu Âu đó là: ngọn Jungfrau, ngọn Mönch và ngọn Eiger. Những ngọn này đều cao trên 3000 mét hết, tuyết phủ quanh năm 4 mùa, hiện giờ chỗ tôi đang ở đang nóng nhưng mà 3 ngọn đó trước mặt tôi vẫn đang phủ tuyết trắng rất là đẹp. Bên dưới trước mắt tôi là hồ Thun đẹp lộng lẫy, nước xanh như ngọc quanh năm . Các vị lát nữa vào internet đánh chữ Interlaken là thấy nó đẹp như thế nào.
![[Image: Interlaken-Swiss-Alps.jpg]](https://i.postimg.cc/jq7GjX3F/Interlaken-Swiss-Alps.jpg)
Tuy nhiên, chính vì cái tiếc nên mỗi lần nghe đau lạ lạ, đau lói lói là tôi giật mình.
Bây giờ tắt thở một cái liệu mình có tìm lại cái hoàn cảnh, cái điều kiện như hiện giờ mình đang có hay không ?
Không phải dễ đâu quý vị, mang được thân người không phải dễ đâu. Xin lỗi cho tôi nói nặng nha: được làm con chó nhà giàu là đã không có dễ rồi chứ đừng có nói là làm con người.
Cho nên cái dấu hiệu thứ 4 của người dễ duôi là gì? Là không biết tận dụng nỗi khổ niềm đau để mà tu tập. Tôi nhắc lại 4 điều đầu:
- Coi thường điều thiện nhỏ rồi không làm.
- Coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh.
- Không tận dụng niềm vui, điều kiện tốt để tu tập.
- Không biết tranh thủ nỗi khổ niềm đau để tu tập. (Tôi sẽ giảng kỹ ở phần sau)
(e) Tôi đặc biệt tâm đắc cái thứ 5 đó là: Không biết quý thời gian. Dấu hiệu nổi bật ở người dễ duôi, ở cái người không có tinh tấn tu học là phí thời gian.
Mình liếc lên đồng hồ mình coi bây giờ là mấy giờ rồi. Người tu học miên mật tinh tấn, người đang theo đuổi pháp học là 7 giờ sáng tới giờ cơm trưa là họ phải có cái gì đó bỏ vào trong đầu. Tra tra, lật lật, nghiên cứu ghi chép. Nếu pháp hành chánh niệm tuệ quán, thì từ 7 giờ trở đi là hành giả sơ cơ trong ngày quan sát coi mình chánh niệm được bao nhiêu thời gian. Còn hành giả tinh tấn thì ngược lại, xem trong ngày mình có bao nhiêu lần thất niệm, phóng dật bao nhiêu thời gian. Hoặc nói cách khác: "Nhà nghèo coi tháng mình ăn ngon bao nhiêu lần, nhà giàu thì coi tháng mình ăn dở bao nhiêu lần".
Giống như một chuyến tàu chở hàng viễn dương (tàu đi nhiều nước) thì ông chủ tàu thuê 1 ông thuyền phó và 1 ông thuyền trưởng. Trên thuyền có 1 quyển số ghi là Nhật Ký Hải Hành, nghĩa là có chuyện gì xảy ra thì thuyền trưởng thuyền phó ghi chép trong đó. Lúc tàu gần về tới bến thì ông thuyền trưởng lật quyển nhật ký ra coi ông thuyền phó ghi cái gì. Ông thuyền phó ghi thế này: "Hôm nay là ngày cuối tháng mà ông thuyền trưởng đã say xỉn 21 ngày". Ghi như vậy là về ông chủ hãng ổng đuổi. Thì ông thuyền trưởng thấy như vậy mới rút 1 cây viết ghi 1 câu thôi: "Hôm nay là ngày cuối tháng, thuyền phó không uống rượu". Các vị có hiểu không? Một câu thôi, ổng không có cần nói xấu, chỉ ghi 1 câu rất là tốt: "Hôm nay là ngày cuối tháng và thuyền phó không uống rượu". Các vị biết về là ông chủ hãng đuổi ai rồi, chắc chắn một là ổng đuổi cả 2, mà nếu phải đuổi 1 thì tui nghi chắc đuổi ông thuyền phó quá. Nếu là tôi chắc tôi đuổi thuyền phó.
"Nhà nghèo coi tháng mình ăn ngon bao nhiêu lần, nhà giàu thì coi tháng mình ăn dở bao nhiêu lần". Người sơ cơ thì coi 1 ngày mình chánh niệm được bao nhiêu, còn người ngon lành thì họ coi ngày họ thất niệm bao nhiêu. Tức là họ đi tìm cái ít chứ không ai đi tìm cái nhiều hết. Nhớ nha.
Phải nói cái người có dấu hiệu nổi bật ở người không tinh tấn tu học dù đó là tăng ni hay tu sĩ nam nữ nói chung, cái dấu hiệu nổi bật đó là họ không có quý thời gian. Các vị biết không, tôi nói chắc phải cả triệu lần rồi: 1 tời 100 đo la đổi ra 5 tờ 20, giá trị của 5 tờ ấy tuyệt đối như nhau dù trong 5 tờ ấy có tờ mới tờ cũ, tờ rách tờ lành, tờ dơ tờ sạch. Tuy nhiên nếu đời người gồm 100 năm và chia thành 5 lần 20 thì tôi xin bảo đảm cái giá trị của 5 lần 20 đó không giống nhau.
29/06/2021 - 06:15 - phamquynhnhu1989 - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Thí dụ như 20 năm đầu mình đâu có biết gì đâu, mình ngu cho tới tuổi 18 mà, cho nên 20 năm đầu gọi là 20 năm ngu; 20 tiếp theo học hành và lập nghiệp, tức là năm 40 tuổi đó; từ 40 cho đến 60 là an hưởng những gì mình gầy dựng; sau 60 thì có là tỷ phú đi nữa thì tui cho quý vị thêm 10 năm chứ thật ra tôi nghĩ tới 70 cũng hết pin rồi. Cho nên, người ta nói tuổi 50 là xấu đẹp giống nhau vì ai mặt cũng nhăn hết; tuổi 70 là giàu nghèo giống nhau vì lúc đó đâu có ăn uống gì được; nhưng mà tới 80-90 thì nam nữ giống nhau vì lúc đó mình nhìn đối phương mình đâu còn muốn gì nữa.
Tôi thấy cái đó đúng. Hồi nhỏ mình còn quan trọng giàu, nghèo, đẹp, xấu. Nhưng mà càng lớn mình nói nó hơi đau lòng, nói cũng hơi xúc phạm nhiều người, chứ tôi thấy mặt đã nhăn thì đẹp xấu giống nhau. Đàn ông đẹp cách mấy mà râu bạc rồi là tôi thấy mệt rồi đó. Tôi lúc này râu tóc bạc rất là nhiều . Từ mùa covid là tôi bạc nhanh lắm.
Cho nên, dấu hiệu thứ 5 của người dễ duôi là coi rẻ thời gian, không biết trân quý thời gian. Cái cách dùng thời gian của mỗi người mình có thể đoán ra được con người của họ. Tin tôi đi, câu này không ngoa mà đúng như vậy. Muốn biết một người có nhiều cách trong đó có 1 cách, hãy nhìn cách họ sử dụng thời gian trong một ngày tôi đoan chắc ta có thể biết được con người đó như thế nào. Tôi nhắc lại lần nữa, để biết được con người ra sao thì có nhiều cách lắm, 1001 cách nhưng trong đó có 1 cách mà tôi đang nói tới đây, đó là nhìn cách người ta sử dụng thời gian. Ngay khi mình còn có 1 trí nhớ tốt bén nhậy, khi còn sức khỏe có thể ngồi lâu, đi bộ, dẻo dai bền bỉ được. Ngay cái thời điểm đó mà mình không biết tận dụng cho việc hữu ích thì tôi e rằng có một ngày mà mình không còn đi bộ được nữa, không còn ngồi lâu được nữa, không còn nhớ tốt được nữa, và trí phân tích của mình nó bị chậm lục không còn bén nhậy thì lúc đó đã quá muộn rồi.
Tổng cộng lại người dễ duôi, người sống ác có 5 đặc điểm:
Trong cái buổi sinh nhật mừng thọ đó thì Ngài Pakokku có trích dẫn các kinh điển, đặc biệt là bài kệ kinh Pháp cú bài kệ dễ duôi - là của kẻ đã chết rồi. Ngài trích dẫn để giảng cho gia đình ông Kappiya.
2. Đặc điểm người tinh tấn tu học, có 2 cách :
- Một là lật ngược lại những cái điều của người dễ duôi. Cái người dễ duôi là coi thường điều thiện nhỏ rồi không làm, còn cái người tinh tấn là không coi cái điều thiện nào là nhỏ hết, có cơ hội là làm vì chúng ta biết rằng :
Chư Phật Chánh Đẳng Giác có 1 điểm đặc biệt trong suốt thời gian tu tập Ba La Mật lúc còn là Bồ Tát, không bỏ điều thiện nào Ngài bỏ nên khi Ngài thành Phật thì các Ngài có tất cả những gì tốt đẹp nhất. Nếu mình không có học kinh điển, không có suy ngẫm về ân đức của Phật, không coi kỹ kinh sách thì mình không có tin. Tại sao Đức Phật có quá nhiều oai lực, quá nhiều đức độ, quá nhiều phước báu, được chư thiên nhân loại trong vô lượng vũ trụ uy ngưỡng kính lạy. Đặc biệt là tôi coi trong kinh có rất nhiều người sẵn sàng cúng dường với tất cả gia sản cho Đức Phật, cái lòng của họ đối với Ngài họ dám bỏ ngai vua để đi tu theo Ngài. Chưa hết có rất là nhiều người vì thương Phật mà dám bỏ tánh mạng cho Ngài họ cũng bỏ.
Và tôi, tôi không có đi theo trào lưu nguyện thành Chánh Đẳng Giác như hiện này nó đang rần rần trong nước. Nhưng có 1 điều mà tôi biết chắc, nếu tôi gặp được vị Chánh Đẳng Giác ngay lúc này thì trong trường hợp cần thiết tôi nghĩ là tôi không có tiếc tánh mạng cho Ngài. Các vị nghĩ đi một người không có quen biết gì với mình hết mà có vô số kẻ xa lạ sẵn sàng chết vì mình, cái con người đó đâu phải tầm thường, và Đức Phật là người như vậy. Trước mặt Ngài, người không có đức tin thì tôi không nói, nhưng người có niềm tin nơi Ngài, cái gì tận hiến cho Ngài người ta không tiếc, kể cả cái mạng người ta cũng không tiếc. Đặc biệt ai cũng tham sống sợ chết nhưng mà trước mặt Đức Phật, các vị thánh đệ tử thì không cần nói rồi nhưng mà nói người phàm, có nhiều vô số người phàm dám vì Ngài mà họ chết. Một con người như vậy không phải dễ tìm đâu, một con người có thể khiến người khác chết vì mình một cách vui vẻ.
(còn tiếp)
https://toaikhanh.com/audiotext.php?mp3=...%E1%BA%A5n
Dễ duôi và Tinh tấn
Trong bài giảng trưa nay, tôi nhắc lại đầy đủ bài pháp thoại mà ngài Pakokku Sayadaw giảng năm 1970 mấy đó.
Kalama tri ân bạn phamquynhnhu1989 ghi chép.
29/06/2021 - 10:41 - phamquynhnhu1989 - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Chúng tôi hơn 1 năm rưỡi nay sống trên núi. Chúng tôi thường đi bộ gần như là mỗi ngày. Trên đây khí hậu tốt, hít thở thoải mái không có khói xăng, bụi bặm, hơi người, dấu vết công nghệ, cơ khí. Có một chuyện cũng đặc biệt đó là người dân miền núi họ sống khép kín và họ có những đặc điểm tâm lý rất lạ là: Sống khép kín, kiệm lời, thường hoài cổ và có chút cực đoan. Nghĩa là có lẽ do họ có chút lớn tuổi vì ở núi, còn người trẻ bỏ núi để đi về phố hết, còn chung quanh chúng tôi người già rất là nhiều, bởi vì tuổi trẻ của họ ở cái thời chưa có công nghệ. Cách đây mấy chục năm về trước họ là những nhà nông, còn con cái họ thì bây giờ có internet nên nó học hành và đi xuống phố mất, còn lại mấy cụ nhà nông họ sống khép kín, lớn tuổi sống với nếp nhà gỗ cheo leo bên sườn núi bốn bề là đá núi cây rừng không. Chúng tôi đi bộ thường gặp những ông bà lão mắt mũi kèm nhèm, lưng còng giống như chữ L vậy đó, lưng khòm xuống có khi có cụ dắt chó, có cụ thì đi 1 mình, có cụ đi không nổi ngồi trước nhà nhìn ra đường . Tôi muốn nói gì?
Tôi kể chuyện rất tào lao, như vậy muốn nói gì? Những khi đi bộ tôi thấy như vậy và sáng nay tôi cũng mới vừa đi bộ về, tôi gặp mấy cụ như vậy, đi đứng cũng mệt mỏi, ngồi yên cũng mệt mỏi, các cụ chỉ chờ chết thôi. Tôi chợt chạnh lòng và nhớ đến một vấn đề của ngài Pakokku Sayadaw, trong một buổi chúc thọ cho người kappiya lớn tuổi. Người Miến họ không có chúc thọ nhưng gia đình bên Anh về, nên gia đình có tổ chức nói đúng là buổi sinh nhật nhưng mà cũng là mừng thọ nên có thỉnh ngài và chư tăng tới và có một thời pháp. Sáng nay khi đi bộ trên đường núi, tôi nhìn thấy các cụ hom hem kèm nhèm, tôi chợt nhớ tới thời pháp đó.
29/06/2021 - 01:36 - phamquynhnhu1989 - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Nội dung của thời pháp đó thật ra tôi nhớ đã có chia sẻ với bà con lâu lắm rồi và cũng nhiều lần rồi nhưng không trọn vẹn. Trong bài giảng trưa nay, tôi nhắc lại đầy đủ bài pháp thoại mà ngài Pakokku Sayadaw giảng năm 1970 mấy đó.
Ngài nói thế này:
Nhân loại trên thế giới đông lắm, bao nhiêu tỷ vậy đó nhưng trong đó chia ra làm 2 hạng thôi, kể cả con trùn con dế, tất cả chúng sinh gom lại chỉ có 2 hạng thôi:
1. Chết rồi chưa chôn.
2. Chôn rồi chưa chết.
Hôm nay tôi sẽ nói về 2 cái hạng đó:
1. Chết rồi mà chưa chôn là sao? Là ngài nói theo kinh Pháp cú chứ không phải tự ngài nghĩ ra. Kinh Pháp cú nói cái người mà dễ ngươi, người không tinh tấn tu tập thì coi như là chết rồi mà chưa chôn.
Ngài định nghĩa “dễ duôi” rất dễ nhớ, gồm 5 trường hợp.
Mình nghe xong thì mình thấy
- mình thuộc về cái hạng nào và
- thứ hai nữa là mình nên làm gì?
(a) Coi thường điều thiện nhỏ rồi không làm: một năm như vậy chỉ đến chùa làm lễ dâng y, khi nào làm đại thí chủ, khi nào mời thỉnh cao tăng, khi nào mời thỉnh tăng ni về đông rần rần thì họ mới ra tay làm phước, nhưng mà trong đời sống thường nhật thường ngày phước nhỏ nhỏ thì họ coi thường không làm.
Phước nhỏ là gì? Cái chuyện vào chùa một ngày cuối tuần không cần ai biết mình là đại gia, giỏi giáo lý, hành thiền lâu năm, hành giả Miến Điện mới về v.v... Không cần. Ngày cuối tuần hoặc ngày rỗi rảnh đến chùa, lặng lẽ thôi hỏi sư trụ trì hoặc nhà bếp: cái chổi, đồ hốt rác đâu rồi âm thầm đi quét chùa. Rồi đi hỏi mượn cái dẻ lau giặt sạch lau lại những cái băng ngồi cho đại chúng. Hoặc thấy người ta ở chánh điện đông, nếu mà nhà chùa có speaker (loa thuyết pháp) thì mình có thể không cần vào trong chen chúc trong mùa covid làm chi, âm thầm bên ngoài sắp xếp giày dép cho người ta cũng là công đức. Đừng bắt chước ông kia , ổng nói mỗi lần ổng stress thì ổng vô chùa làm đảo lộn lung tung mấy đôi dép của mấy người đi chùa rồi ổng đứng quan sát coi người ta ra người ta rối cỡ nào. Ổng nói nhìn mặt của mấy người đi kiếm dép stress tự nhiên ổng cũng giảm stress. Cái chiêu đó thì không nên chơi, cái chiêu đó thì không có được nha, giảm stress kiểu đó thì kẹt lắm.
Nhiều lắm quý vị, có những công đức vô danh âm thầm xuống bếp ngồi lặt rau không cần ai biết mình là gì hết, lặng lẽ xách cái chổi hoặc mấy cái xô nước đi vô mấy cái cầu của đại chúng chùi rửa rồi lặng lẽ đi về. Người ta có cho cơm thì ăn không cho thì thôi, kiếm cơm hàng cháo chợ ăn xong rồi về nhà. Không chê phước nhỏ là vậy. Trong 5 cái đặc điểm của người chết rồi đó là chê điều thiện nhỏ rồi không làm. Tôi nói thiệt với các vị theo trong A Tỳ Đàm thì cái phước lớn nằm ở tâm mình, nằm ở đối tượng mà mình thực hiện, chứ nó không nằm ở cái gì mà phải quay phim chụp hình.
Thí dụ đối tượng khả kính:
- Một là đối tượng có đức độ.
- Hai là đối tượng tập thể.
- Ba là cái đối tượng họ đang thực sự có nhu cầu cho đúng lúc, hoặc người ta đang bị bệnh.
Trong tạng Luật có một câu mà tôi nghĩ rất đáng để xăm lên mình: "Này các Tỷ-kheo, ai chăm sóc người bệnh, người ấy chăm sóc Ta". Cái câu đó đọc vô tôi thấy khiếp, mà sao cái câu ấy tôi không thấy Phật tử Nam Tông nhắc đến trong tạng Luật. Tại vì lúc ấy các vị Tỷ-kheo nhiều khi sống chung với nhau lúc khoẻ mạnh thì không có gì, tới hồi bệnh thì bỏ cù bấc cù bơ. "Các ngươi không có cha mẹ, vợ con, anh em, thân bằng quyến thuộc bên cạnh. Các ngươi không thương lấy nhau thì ai mà thương, đặc biệt là khi đói lạnh bệnh hoạn. Này các Tỷ-kheo, ai chăm sóc người bạn đồng tu bị bệnh thì vị Tỷ-kheo đó coi như là đang chăm sóc Ta vậy".
Nhiều khi mấy cái đó mình coi thường, mình không thèm làm, mình toàn kiếm mấy cái lớn chuyện không à. Thật ra cái gọi công đức lớn nó không ầm ĩ. Nãy giờ tôi kể các vị thấy không, những điều kiện để làm nên 1 công đức lớn quay phim chụp hình không thấy. Trong khi mình hiểu cái lớn ở đây là cái để quay phim chụp hình, cái mà để quan sát bằng mắt được, thì đó gọi là công đức lớn. Nhưng mà không. Trong A Tỳ Đàm nói chưa chắc cái lấy mắt thấy được hoặc quay phim chụp hình được là lớn. Mà lớn là tâm mình lúc đang làm chuyện đó thật sự vì trí tuệ, vì từ tâm, vì cảm thông, vì chia sẻ, vì bao dung không toan tính, không cầu danh trục lợi. Đó là cái tâm của người đang làm.
Thứ hai là đối tượng có 3:
- tập thể,
- đức độ,
- đang có nhu cầu.
Thí dụ, đặt bát cúng dường vị đang khất thực thì mình chỉ nghĩ đang kéo dài tuổi thọ chánh pháp, đây là người đang hoằng pháp.
Hoằng pháp có nhiều cách:
- học pháp,
- hành pháp và
- hoằng pháp,
Tại sao mình như vậy? Vì mình không hiểu, không học giáo lý chính vì vậy nên mình mới có sự phân biệt cái này là phước lớn cái kia là phước nhỏ, hễ cái nào lớn thì mình mới làm. Mà lớn ở đây là mình định nghĩa theo cái kiểu ầm ĩ, náo nhiệt là sai rồi. Lớn ở đây là nó hội đủ các điều kiện mà tôi vừa nói: Tâm mình lúc thực hiện và đối tượng là ai?
Bỏ ra bạc tỷ mà sân si suốt mùa, tôi không tin đó là công đức lớn, tôi không tin. Bỏ ra mấy tỷ mà vô gây gổ với trụ trì, đối phó với những người tị hiềm, những người thù ghét ganh tỵ với mình...Vô sân si, sao thấy tiền hồi đầu chùa thông báo công trình là 8 tỷ mà sao cuối cùng nó độn lên là 13 tỷ, rồi vật tư, đại dịch covid tùm lum chuyện, gia đình mình không vui...Mình ham làm việc lớn, cuối cùng trong suốt thời gian 18 tháng, 12 tháng thi công đó không có phước gì hết, công đức đâu không thấy mà chỉ thấy sân si không à.
Chưa kể chuyện nữa là trong lúc đang bỏ tiền cho chùa A, tự nhiên bất mãn nghe ai nói ra nói vào hối hận, liếc mắt qua chùa B nói, biết vậy tôi đi qua chùa B cất rồi làm chùa B. Hồi xưa mình phát cái đạo tâm đối với ông A, bây giờ ước gì mình không có hứa để chuyển qua ông B, ông C, ông F, ông N...Ông này mình thấy mình nản quá, cái chùa này mình thấy mình nản quá. Cho nên đừng có ham làm công đức lớn, mà cái lớn là lớn ở đâu chứ không phải lớn do mặt mũi công trình, tầm vóc công trình chưa đủ đâu.
Cho nên dấu hiệu đầu tiên của người không tinh tấn tu học là coi thường điều thiện mà mình thấy là nhỏ, mặc dù cái nhỏ lớn ở đây là mình chưa có tìm hiểu kỹ. Mình không biết nhỏ là sao, mà lớn là sao? Cái quy mô công đức không nằm ở cái người ta nhìn thấy được đâu, mình không biết mình cứ tưởng quy mô của công đức nằm ở chỗ quay phim chụp hình được. Cái đó là cái sai. Cái quy mô của công đức thật sự là nằm ở chỗ chỉ mình mình biết thôi, nó vô hình vô tướng.
(b) Coi thường cái ác nhỏ rồi không tránh. Mình ngồi tán gẫu bàn về chính trị, xã hội, văn nghệ, thơ ca, lịch sử, phong cảnh,...mình thấy đâu có làm gì đâu bậy. Mình đâu chửi cha mắng mẹ, đâu làm gì ác đâu, đâu có đốt nhà giết người cướp của gì đâu, ngồi nói chuyện rất đàng hoàng lịch sự...mấy cái đó đâu có tội lỗi gì nhưng mà thật ra để làm những chuyện đó mình thuần túy xài toàn những tâm bất thiện không; tham, sân, si không à, bởi vì chuyện tào lao, chuyện ngồi lê đôi mách, buôn dưa lê.
Ở ngoài đời trong nhãn quan thế nhân, của xã hội thì cái đó không phạm pháp. Nhưng trong cái nhìn nhà Phật,
- phiếm luận là cái chuyện bất thiện,
- nói chuyện xấu người khác là bất thiện,
- nói gây chia rẽ phá đoàn kết là chuyện bất thiện
Sẵn tôi hỏi nhỏ bà con, mình hỏi rất nhỏ, hỏi rất khẽ thôi: "Các vị có để ý không? Bản chất khoái nói xấu của người Việt nó lớn bằng trời".
Các vị không tin thì tôi ví dụ nha: Có nguyên một chuyến xe 10 người, thử thời mà các vị nhắc tới người nào không có trong xe là cả xe nhao nhao nhao, người góp 1 câu, dầu đó là ông sư hay cư sĩ không cần biết . Mình thử đi. Tôi đưa một ví dụ về chiếc xe chứ tôi không nói dưới đất vì chỗ này tôi có dụng ý. Xe đang chạy bon bon trên đường, các vị móc thử một ông sư hay một cư sĩ nào đó mình nói xấu là mình thấy số người hưởng ứng đông lắm.
Chưa đâu, cái này mới ghê nè, trong 10 người đó tự nhiên có 1 người đi xuống xe. Người ấy vừa xuống xong là các vị để ý coi là 9 người còn lại thường bàn về cái người vừa xuống xe. Tin tôi đi . Để ý coi có không, tôi thề đó.
Tiếp tục là trên xe còn 9 người, đúng không ?
Xe chạy thêm 15 hay 20 cây số thì tên tiếp theo nó đi xuống. Tên đó vừa xuống thì phải biết rằng sau lưng còn nguyên 1 đống nó chơi mình ở phía sau. Tin tôi đi, cái người mình nó hèn từ huyết quản, nó hèn 4000 năm văn hiến rồi. Cứ như vậy nó nói tới chừng còn 7, 6, 5. Nó nói chừng nào còn 2, 3 đứa nó ngủ thì mới tha mình thôi.
Ai trong nước mà đi đoàn đi nhóm từ thiện mà mướn xe thì coi xem tôi nói có đúng không. Cứ một người xuống xe là cái đám còn lại nó nói xấu, mà mình đâu có biết đó là tội lỗi. Nãy trên xe thì quàng vai bá cổ, anh chị dạo này sao, chị dạo này sao, lâu quá không có dịp thăm à nghe...Nó nói đã lắm mà chỉ cần mình bước xuống xe 1 cái là nó bàn cho mình điên. Mà 9 mang, 8 mạng trên xe không để ý rằng lát nữa đây mình phải là nạn nhân tiếp theo.
Nó độc như vậy .
Nó độc lắm, mà đây là dấu hiệu của người không tinh tấn tu học. Tức là họ coi thường điều ác nhỏ .
Cầm ly nước sôi trong tay hất tạt không quan sát thì đó là 1 việc ác. Góp lời nói xấu người khác là việc ác. Góp chuyện nói đề tài tào lao, vô bổ là chuyện ác. Cái đầu vẩn vơ những chuyện tào lao là việc ác. Nói theo kinh. Vì sao? Nhiều cái ác nhỏ cộng lại làm thành cái ác lớn. Một, hai câu nói sau lưng người khác mình nghĩ không đáng gì nhưng tại sao mình không nghĩ chính câu nói đó nó phá tan nát người ta mà mình đâu có biết.
Tui nè, khơi khơi không quen biết ông Kiên, ông Nhân gì hết, tự nhiên có ai đó trong 1 buổi đi xe chung họ nói xấu mấy ổng. Tôi nhắc lại là tôi không có ân oán gì với mấy ổng hết. Mà tự nhiên bữa đó trong chuyến xe, trong buổi họp nào đó người ta đè ra nói xấu. Họ nói 10 mà tôi tỉnh táo lắm thì tôi tin 3, tôi ví dụ là tôi thuộc loại tỉnh táo đó nha, có trí óc, có suy tư đó. Rồi bữa sau trong 1 chuyến xe khác nó nói 10 thì tôi tin 3, 2x3 =6. Rồi một ngày nào đó ông Kiên và ông Nhân có chuyện gõ cửa tôi, các vị nghĩ tôi có giúp không? Khó lắm, anh trong lòng tôi anh tệ quá, anh có 6 điểm trừ thì giúp cái gì. Mà thật ra vì đâu tôi từ chối mấy ổng? Là bởi vì những cái chuyện buôn dưa lê của cái đám người vô công rỗi nghề ngày hôm trước đó.
Mà có biết ông Kiên, ông Nhân nhờ tôi giúp gì không? Một ông nhờ tôi giúp đạo tràng Brisbane, 1 ông nhờ giúp đạo tràng Sydney. Tôi đang ví dụ thôi nha chứ chuyện này không có. Mà chỉ vì những lời buôn dưa lê đó mà tôi từ chối, và đâu phải chỉ có mình tôi từ chối, lẽ ra cũng có nhiều người khác giúp 2 ông này rồi. Nhưng mà không, họ nghe sao không biết rồi họ bỏ. Mình đâu có biết rằng những cái góp lời bữa đó trên xe nó phá nát đạo trạng Brisbane và Sydney các vị có biết không. Mình đâu có biết, mình thấy người ta nói mà mình chỉ góp lời vậy thôi. Nói chơi mà mình nghĩ nó không có cái gì đâu mà 8 cái, 10 cái, 15 cái không gì đâu đó nó quất cho thành 1 núi rác đè chết 2 ông đó.
Cho nên cái điều thứ hai đó là coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh. Mà các vị thấy nãy giờ tôi chọn toàn cái nhỏ nhỏ không à: Nói chia rẻ, nói sau lưng, 1 suy nghĩ vớ vẩn, 1 câu chuyện phím luận, phím đàm. Các vị bước ra ngoài xã hội các vị thấy cái chuyện đó rất là bình thường, dưới đánh giá xã hội không là tội ác, càng không phải làm phạm pháp, bất quá nó là chuyện không hay vậy thôi. Từ góc độ phấp luật tôi thấy từ 1-2 câu nói xấu đâu có gì đâu phạm pháp, nhưng mấy cái đó nó ác ngầm mà mình không ngờ được. Mà cái người bất thiện thì cái dấu hiện đầu tiên của họ là: Coi thường điều thiện nhỏ mà không làm. Thứ hai là coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh.
© Cái thứ 3, dấu hiệu người bất thiện là: Không tranh thủ niềm vui để sống thiện. Nghĩa là lúc đang có tiền, có sức khoẻ, đang còn tuổi trẻ, đang có điều kiện để hoạt động, lại không tranh thủ cơ hội tốt lành để làm thiện, để tu học.
Tôi thí dụ bây giờ nói cái chuyện tu thiền mà cứ nói chờ già mới tu, con tôi ra trường mới tu, chờ cháu nội học xong high school, về hưu mới tu thiền v.v...Đó là dấu hiệu người bất thiện bởi vì chúng ta biết mà, thời gian không chờ ai hết, đặc biệt là cái chết rất là bất trắc khó lường.
Bài giảng trưa nay tôi coi như đánh đáo vậy đó, trúng trật tôi chưa biết nhưng tôi nghĩ nghe được bài giảng trưa nay mà chấp nhận thì tôi nghĩ khó. Nhưng mà tôi vẫn giảng, biết đâu có ai đó 1-2 người trong thời giảng này, hoặc có người nghe lại, biết đâu giúp được 1 vài người là tôi vui lắm. Cho nên ngay khi mình còn trẻ, khoẻ, còn tiền bạc, có điều kiện, đang may mắn về tình duyên, khó bao giờ mà mình nghĩ tới đạo lắm.
Tôi giảng nhiều nơi, tui hỏi bà con, bà con nói thiệt tôi nghe. Câu này tôi hỏi ở Cali cũng có, ở Houston cũng có, tôi hỏi:
-- Đến học với tôi các vị đâu có được đồng xu cắc bạc hay danh lợi gì không đúng không?
-- Đúng, tụi con tới đây học không được gì hết, chỉ được giáo lý thôi.
Nhưng mà cho tui hỏi câu thứ 2:
-- Nếu mỗi ngày thu nhập, các vị có thu nhập $20.000 thì các vị có thời gian cũng như có ý muốn tới đây học lớp này không? Các vị đừng có nói dóc, cứ can đảm đi.
Tui thấy có người im ru cúi mặt xuống vân vê tà áo, có người thì ngó mông bên cửa sổ để tránh không trả lời.
Tôi còn chỉ 1 cái cô già mà xấu quắc ngồi ở xéo xéo tôi:
-- Còn cô? Cô tụt lại 40 tuổi, nhan sắc của cô mấp mé Á Hâu, thu nhập của cô tháng $20.000 thì cô có quỡn mà cô mặc áo lam áo tràng lết tới đây học không?
Không. Trong khi đó tôi giả định là cô lùi lại 40 tuổi là cô 25 đi, mỗi tháng cô có $20.000, nhưng mà 2 cái đó đâu có chắc là cô không có chết . Cô vẫn tiếp tục sống nay chết mai đó chứ, nhưng khi ấy thì cô thấy cuộc đời này đáng tin lắm.
Cho nên thường mình đến với đạo: nhẹ là có chút gì đó thất vọng về đời sống mới tìm đến với đạo. Chuyện này lát nữa tôi mới nói, bây giờ tôi đang nói cái chuyện này trước. Có nghĩa là thường chúng ta có khuynh hướng không tận dụng cơ hội tốt, tôi tránh không dùng chữ "cơ hội tốt" bằng "không tận dụng niềm vui để sống thiện, tu tập". Đây là cái dấu hiệu thứ ba của người bất thiện.
(d) Không tận dụng nỗi đau buồn để tu tập. Thí dụ lúc mình vui, mình đang đẹp, có nhiều thằng nó tán mình, mình đang có thu nhập cao, mình đang có tuổi trẻ sức khoẻ mình tu không nổi thì đúng rồi. Ấy vậy mà khi bị bệnh, già, nhà đang có chuyện buồn, gia đạo đang trục trặc, cơ thể đang có vấn đề... mình vẫn tiếp tục không lấy nó làm động cơ.
Tôi nói thật bà con, tôi chưa bao giờ dám nhận tôi là tinh tấn tu học. Nhưng tôi nhận là người có chánh giác vì mỗi lần nghe lói lói, mỗi lần nghe nó đau lạ lạ là tôi nghĩ tới cái chết, nghĩ đến chuyến đi mịt mù trước mắt.
Tôi nhắc lại là hiện tại không biết ai đồn sao thì tôi không biết. Chứ thực tại cái gì của Kalama là của Kalama, chứ bản thân tôi hiện giờ tôi là 1 tu sĩ nên không có thu nhập. Thỉnh thoảng bà con thương thì bà con cho chút đỉnh thì cái này tôi nói thiệt là chỉ có chút đỉnh chứ không có nhiều, người ta toàn cho Kalama không chứ tôi không có. Tại sao tôi nói rõ như vậy ? Bởi vì các vị nhìn tướng tôi là các vị biết. Tôi không có sức khoẻ, tôi cao 1m6, nặng 50 ký mà tôi có vấn đề tùm lum về sức khỏe mà thu nhập không có. Các vị nghe tôi kể về bản thân thấy ớn chưa?
Ấy vậy mà, với những gì tôi đang có trước mắt đủ để khiến tôi thấy tiếc về cuộc đời này quý vị biết không? Tôi thí dụ: chỗ ở của tôi có thể nói là chỗ đẹp, tôi ở trên núi với độ cao 1200 mét. Tôi đang giảng cho bà con mà trước mặt tôi là 3 ngọn núi cao của Châu Âu đó là: ngọn Jungfrau, ngọn Mönch và ngọn Eiger. Những ngọn này đều cao trên 3000 mét hết, tuyết phủ quanh năm 4 mùa, hiện giờ chỗ tôi đang ở đang nóng nhưng mà 3 ngọn đó trước mặt tôi vẫn đang phủ tuyết trắng rất là đẹp. Bên dưới trước mắt tôi là hồ Thun đẹp lộng lẫy, nước xanh như ngọc quanh năm . Các vị lát nữa vào internet đánh chữ Interlaken là thấy nó đẹp như thế nào.
Interlaken
Tôi không có sức khoẻ, nhân dáng ngoại hình, tiền bạc, cái gì cũng không. Chỉ vì 1 chỗ ở thôi, mà đâu phải là chỗ ở của tôi, chỗ của người ta vậy mà tôi còn tiếc mà. Cái cơ hội mà mình biết một chút Phật Pháp, nói đàng hoàng không hề có 1 cái ý khiêm tốn. Tôi vẫn nhận tôi là người biết chút ít Phật pháp, có 1 trú xứ như thế này ở tuổi đời 53, cao 1m6, nặng 50kg vậy mà tôi còn tiếc.
Tuy nhiên, chính vì cái tiếc nên mỗi lần nghe đau lạ lạ, đau lói lói là tôi giật mình.
Bây giờ tắt thở một cái liệu mình có tìm lại cái hoàn cảnh, cái điều kiện như hiện giờ mình đang có hay không ?
Không phải dễ đâu quý vị, mang được thân người không phải dễ đâu. Xin lỗi cho tôi nói nặng nha: được làm con chó nhà giàu là đã không có dễ rồi chứ đừng có nói là làm con người.
Cho nên cái dấu hiệu thứ 4 của người dễ duôi là gì? Là không biết tận dụng nỗi khổ niềm đau để mà tu tập. Tôi nhắc lại 4 điều đầu:
- Coi thường điều thiện nhỏ rồi không làm.
- Coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh.
- Không tận dụng niềm vui, điều kiện tốt để tu tập.
- Không biết tranh thủ nỗi khổ niềm đau để tu tập. (Tôi sẽ giảng kỹ ở phần sau)
(e) Tôi đặc biệt tâm đắc cái thứ 5 đó là: Không biết quý thời gian. Dấu hiệu nổi bật ở người dễ duôi, ở cái người không có tinh tấn tu học là phí thời gian.
Mình liếc lên đồng hồ mình coi bây giờ là mấy giờ rồi. Người tu học miên mật tinh tấn, người đang theo đuổi pháp học là 7 giờ sáng tới giờ cơm trưa là họ phải có cái gì đó bỏ vào trong đầu. Tra tra, lật lật, nghiên cứu ghi chép. Nếu pháp hành chánh niệm tuệ quán, thì từ 7 giờ trở đi là hành giả sơ cơ trong ngày quan sát coi mình chánh niệm được bao nhiêu thời gian. Còn hành giả tinh tấn thì ngược lại, xem trong ngày mình có bao nhiêu lần thất niệm, phóng dật bao nhiêu thời gian. Hoặc nói cách khác: "Nhà nghèo coi tháng mình ăn ngon bao nhiêu lần, nhà giàu thì coi tháng mình ăn dở bao nhiêu lần".
Giống như một chuyến tàu chở hàng viễn dương (tàu đi nhiều nước) thì ông chủ tàu thuê 1 ông thuyền phó và 1 ông thuyền trưởng. Trên thuyền có 1 quyển số ghi là Nhật Ký Hải Hành, nghĩa là có chuyện gì xảy ra thì thuyền trưởng thuyền phó ghi chép trong đó. Lúc tàu gần về tới bến thì ông thuyền trưởng lật quyển nhật ký ra coi ông thuyền phó ghi cái gì. Ông thuyền phó ghi thế này: "Hôm nay là ngày cuối tháng mà ông thuyền trưởng đã say xỉn 21 ngày". Ghi như vậy là về ông chủ hãng ổng đuổi. Thì ông thuyền trưởng thấy như vậy mới rút 1 cây viết ghi 1 câu thôi: "Hôm nay là ngày cuối tháng, thuyền phó không uống rượu". Các vị có hiểu không? Một câu thôi, ổng không có cần nói xấu, chỉ ghi 1 câu rất là tốt: "Hôm nay là ngày cuối tháng và thuyền phó không uống rượu". Các vị biết về là ông chủ hãng đuổi ai rồi, chắc chắn một là ổng đuổi cả 2, mà nếu phải đuổi 1 thì tui nghi chắc đuổi ông thuyền phó quá. Nếu là tôi chắc tôi đuổi thuyền phó.
"Nhà nghèo coi tháng mình ăn ngon bao nhiêu lần, nhà giàu thì coi tháng mình ăn dở bao nhiêu lần". Người sơ cơ thì coi 1 ngày mình chánh niệm được bao nhiêu, còn người ngon lành thì họ coi ngày họ thất niệm bao nhiêu. Tức là họ đi tìm cái ít chứ không ai đi tìm cái nhiều hết. Nhớ nha.
Phải nói cái người có dấu hiệu nổi bật ở người không tinh tấn tu học dù đó là tăng ni hay tu sĩ nam nữ nói chung, cái dấu hiệu nổi bật đó là họ không có quý thời gian. Các vị biết không, tôi nói chắc phải cả triệu lần rồi: 1 tời 100 đo la đổi ra 5 tờ 20, giá trị của 5 tờ ấy tuyệt đối như nhau dù trong 5 tờ ấy có tờ mới tờ cũ, tờ rách tờ lành, tờ dơ tờ sạch. Tuy nhiên nếu đời người gồm 100 năm và chia thành 5 lần 20 thì tôi xin bảo đảm cái giá trị của 5 lần 20 đó không giống nhau.
29/06/2021 - 06:15 - phamquynhnhu1989 - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Thí dụ như 20 năm đầu mình đâu có biết gì đâu, mình ngu cho tới tuổi 18 mà, cho nên 20 năm đầu gọi là 20 năm ngu; 20 tiếp theo học hành và lập nghiệp, tức là năm 40 tuổi đó; từ 40 cho đến 60 là an hưởng những gì mình gầy dựng; sau 60 thì có là tỷ phú đi nữa thì tui cho quý vị thêm 10 năm chứ thật ra tôi nghĩ tới 70 cũng hết pin rồi. Cho nên, người ta nói tuổi 50 là xấu đẹp giống nhau vì ai mặt cũng nhăn hết; tuổi 70 là giàu nghèo giống nhau vì lúc đó đâu có ăn uống gì được; nhưng mà tới 80-90 thì nam nữ giống nhau vì lúc đó mình nhìn đối phương mình đâu còn muốn gì nữa.
Tôi thấy cái đó đúng. Hồi nhỏ mình còn quan trọng giàu, nghèo, đẹp, xấu. Nhưng mà càng lớn mình nói nó hơi đau lòng, nói cũng hơi xúc phạm nhiều người, chứ tôi thấy mặt đã nhăn thì đẹp xấu giống nhau. Đàn ông đẹp cách mấy mà râu bạc rồi là tôi thấy mệt rồi đó. Tôi lúc này râu tóc bạc rất là nhiều . Từ mùa covid là tôi bạc nhanh lắm.
Cho nên, dấu hiệu thứ 5 của người dễ duôi là coi rẻ thời gian, không biết trân quý thời gian. Cái cách dùng thời gian của mỗi người mình có thể đoán ra được con người của họ. Tin tôi đi, câu này không ngoa mà đúng như vậy. Muốn biết một người có nhiều cách trong đó có 1 cách, hãy nhìn cách họ sử dụng thời gian trong một ngày tôi đoan chắc ta có thể biết được con người đó như thế nào. Tôi nhắc lại lần nữa, để biết được con người ra sao thì có nhiều cách lắm, 1001 cách nhưng trong đó có 1 cách mà tôi đang nói tới đây, đó là nhìn cách người ta sử dụng thời gian. Ngay khi mình còn có 1 trí nhớ tốt bén nhậy, khi còn sức khỏe có thể ngồi lâu, đi bộ, dẻo dai bền bỉ được. Ngay cái thời điểm đó mà mình không biết tận dụng cho việc hữu ích thì tôi e rằng có một ngày mà mình không còn đi bộ được nữa, không còn ngồi lâu được nữa, không còn nhớ tốt được nữa, và trí phân tích của mình nó bị chậm lục không còn bén nhậy thì lúc đó đã quá muộn rồi.
Tổng cộng lại người dễ duôi, người sống ác có 5 đặc điểm:
- Coi thường điều thiện nhỏ rồi không làm
- Coi thường điều ác nhỏ rồi không tránh.
- Không biết tranh thủ điều kiện tốt để sống thiện.
- Không biết tranh thủ nghịch cảnh để sống thiện.
- Không biết quý thời gian.
Trong cái buổi sinh nhật mừng thọ đó thì Ngài Pakokku có trích dẫn các kinh điển, đặc biệt là bài kệ kinh Pháp cú bài kệ dễ duôi - là của kẻ đã chết rồi. Ngài trích dẫn để giảng cho gia đình ông Kappiya.
2. Đặc điểm người tinh tấn tu học, có 2 cách :
- Một là lật ngược lại những cái điều của người dễ duôi. Cái người dễ duôi là coi thường điều thiện nhỏ rồi không làm, còn cái người tinh tấn là không coi cái điều thiện nào là nhỏ hết, có cơ hội là làm vì chúng ta biết rằng :
- trên đời, việc đáng làm nhất là việc thiện trước mắt,
- đối tượng đáng để mình sống tốt đó là đối tượng trước mắt và
- thời điểm tốt nhất để mình sống thiện đó là thời điểm trước mắt.
Chư Phật Chánh Đẳng Giác có 1 điểm đặc biệt trong suốt thời gian tu tập Ba La Mật lúc còn là Bồ Tát, không bỏ điều thiện nào Ngài bỏ nên khi Ngài thành Phật thì các Ngài có tất cả những gì tốt đẹp nhất. Nếu mình không có học kinh điển, không có suy ngẫm về ân đức của Phật, không coi kỹ kinh sách thì mình không có tin. Tại sao Đức Phật có quá nhiều oai lực, quá nhiều đức độ, quá nhiều phước báu, được chư thiên nhân loại trong vô lượng vũ trụ uy ngưỡng kính lạy. Đặc biệt là tôi coi trong kinh có rất nhiều người sẵn sàng cúng dường với tất cả gia sản cho Đức Phật, cái lòng của họ đối với Ngài họ dám bỏ ngai vua để đi tu theo Ngài. Chưa hết có rất là nhiều người vì thương Phật mà dám bỏ tánh mạng cho Ngài họ cũng bỏ.
Và tôi, tôi không có đi theo trào lưu nguyện thành Chánh Đẳng Giác như hiện này nó đang rần rần trong nước. Nhưng có 1 điều mà tôi biết chắc, nếu tôi gặp được vị Chánh Đẳng Giác ngay lúc này thì trong trường hợp cần thiết tôi nghĩ là tôi không có tiếc tánh mạng cho Ngài. Các vị nghĩ đi một người không có quen biết gì với mình hết mà có vô số kẻ xa lạ sẵn sàng chết vì mình, cái con người đó đâu phải tầm thường, và Đức Phật là người như vậy. Trước mặt Ngài, người không có đức tin thì tôi không nói, nhưng người có niềm tin nơi Ngài, cái gì tận hiến cho Ngài người ta không tiếc, kể cả cái mạng người ta cũng không tiếc. Đặc biệt ai cũng tham sống sợ chết nhưng mà trước mặt Đức Phật, các vị thánh đệ tử thì không cần nói rồi nhưng mà nói người phàm, có nhiều vô số người phàm dám vì Ngài mà họ chết. Một con người như vậy không phải dễ tìm đâu, một con người có thể khiến người khác chết vì mình một cách vui vẻ.
(còn tiếp)
![[Image: vote.png]](https://i.postimg.cc/X75q5Fsv/vote.png)