Sư Toại Khanh Giảng về Thần Thông và các Kinh khác (1-4)
https://toaikhanh.com/audiotext.php?mp3=...Th%C3%B4ng
KTC.6.70 Thần Thông
Hôm nay chúng ta sẽ học bài kinh số 70. Bài kinh có nội dung là thế này: Không có thiền định thì không có lục thông. Nội dung bài kinh 70 là chỉ có 1 câu đó thôi. Ở đây sẽ có hai nhóm người:
Ghi chú: Lục thông (Wikipedia)
Lục thông: Nghĩa là Sáu phép thần thông của chư Phật, và các vị A-la-hán.
Xin thưa nó như thế này. Tôi ví dụ ở ngoài đời thôi mình có con, cái mình mong là con mình nó có cái bằng bác sĩ, nó có cái bằng đại học. Nhưng mà khi nó có cái bằng đại học thì tự nhiên nó kéo theo đó rất là nhiều chuyện. Thí dụ như khi nó có cái bằng đại học, thì ngoài cái kiến thức chuyên môn của nó học trong mấy năm đại học ra, ngoài cái kiến thức đó ra, nó còn có cái khả năng kiếm tiền tốt hơn cái người mà không có cái bằng đại học. Mình phải nhìn nhận với nhau cái chuyện đó. Mục đích của mình là muốn con nó tốt nghiệp 4 năm đại học, 6 năm đại học hoặc là có cái bằng bác sĩ mười mấy năm, nhưng mà bây giờ trước mắt là ngoài kiến thức chuyên môn ra, thì nó có được vô số những thứ khác, thí dụ như nó có khả năng kiếm tiền, rồi cái gì nữa? Cái khả năng hội nhập xã hội tốt hơn là nó không học đại học, bởi vì nếu nó không có bằng đại học, bạn bè của nó cũng rất là hạn chế. Nó có những loại bạn mà nó chơi hỏng có được, nhưng mà khi nó có 4 năm đại học rồi đó, thì ngoài cái chuyện mà nó có kiến thức chuyên môn, ngoài cái chuyện mà nó có khả năng kiếm tiền, thì nó có khả năng hội nhập xã hội tốt hơn, ngõ ngách nào, bậc thang nào nó cũng leo lên được và một cái nữa mình không thường nhắc tới nhưng đó là sự thật, đó là cái khả năng kiếm bạn của nó tốt hơn. Nếu mà nó không có bằng đại học thì số bạn của nó rất là hạn chế, nó chỉ chơi được ở một tầng lớp nhất định nào đó. Nhưng mà khi nó có 4 năm đại học thì nó chơi với người không biết chữ cũng được, mà nó chơi với người đại học cũng được, nó chơi với bác sĩ, kỹ sư bình thường, nha.
Ở đây cũng vậy, cứu cánh của chuyện tu hành là chấm dứt phiền não, chấm dứt sanh tử, nhưng ở đây rất nhiều trường hợp chúng ta được Thế Tôn Ngài nhắc tới là lục thông. Lục thông là gì ta?
* 1. Thiên nhãn thông: Lục thông cái đầu tiên là thiên nhãn thông, có hai loại thiên nhãn.
Tôi nói rất là nhiều lần, thí dụ như âm thanh đó quá xa hoặc là âm thanh đó được phát ra với một cái tầng số quá thấp, gọi là hạ âm, quá thấp, thì chúng ta cũng đồng ý với nhau là trong thế giới động vật tính luôn con người thì ở nhiều cái loài động vật nó không có thính giác, hoặc có những loài nó có rất là yếu, và có những loài cái thính giác nó rất là nhạy, nhạy lắm. Thì ở thần thông nó còn ghê hơn cái đó nữa, thần thông là nghe được ở những khoảng cách xa mà mình muốn, chứ khoảng cách đó không bị giới hạn bởi cái thước đo vật lý bình thường như là ngàn cây số, ba ngàn cây số, một ngàn năm ánh sáng, hai ngàn năm ánh sáng, chuyện đó hỏng quan trọng. Mà vấn đề đó là họ muốn nghe, thí dụ như họ ngồi ở đây mà họ muốn nghe âm thanh của chư thiên cõi đao lợi nói cái gì, họ nghe được. Đó là thiên nhĩ thông.
* 3. Tha tam thông: Rồi cái thứ ba là tha tam thông có nghĩa là vị này có thể đọc hiểu được tâm của người khác. Và tùy chỗ mà lục thông này được kể khác nhau, có chỗ trong đó có kể ý hóa thông nữa, là Manomayā iddhi có nghĩa là vị này có thể một mình mình mà biến ra nhiều người giống như mình và nhiều người mình có thể biến thành một, một biến thành nhiều. Vị này có khả năng đọc hiểu được tâm người, biết cái người trước mặt mình họ đang nghĩ cái gì, tâm đó là tâm thiện, tâm ác, mình biết.
* 4. Túc mạng thông: Tiếp theo là túc mạng thông là vị đó có khả năng nhớ được nhiều đời quá khứ mà tôi nói là cái quả sanh tử đó. Tức là vị này nhớ được đời xưa kiếp trước của mình và của người khác. Các vị sẽ hỏi người khác là người nào? Người khác là cái người nào mình muốn tìm hiểu, thì mình chỉ liếc mình nhìn người đó là mình biết cách đây 50 kiếp, 80 kiếp, 1 ngàn kiếp người đó ở đâu, làm gì, hình dáng, sinh hoạt, tuổi thọ, sở thích ra sao, mình biết. Mình nhìn lại, mình nhìn quán chiếu người đó giống như mình nghĩ lại cái chuyện hôm qua, nghĩ về cái chuyện của một người mà mình đã quen biết từ lâu ngày. Thí dụ như bây giờ tôi liếc tôi nhìn ông cậu Tám của tôi, thì tôi vừa nhìn cậu Tám là tôi biết liền, tôi biết ông cậu Tám này là con của bà ngoại tôi, cậu Tám hồi nhỏ là bị cái gì. Rồi cậu Tám lớn lên đi lính, cậu Tám bị thương rồi cậu Tám xuất ngũ, cậu Tám về lấy vợ, cậu Tám buôn bán cái gì đó. Rồi sau đó cậu Tám đi đâu, làm gì, rồi có bao nhiêu người con, thành bại, vinh nhục ra sao tôi đều nhớ hết.
Thì ở đây cũng vậy, túc mạng thông nó giống vậy đó, nghĩa là mình nhìn mình, mình muốn biết cách đây 5 kiếp, 10 kiếp ra sao cũng được, giống như mình nhớ lại một chuyện cũ của bản thân hoặc là mình quán chiếu đến người khác cũng dễ dàng như hồi nãy tôi nói tôi nhìn cậu Tám của tôi vậy đó.
* 5. Sanh tử minh: Nhưng mà cái đó hỏng có ghê, qua tới cái thiên nhãn hai mới ghê, còn có cái tên gọi là sanh tử minh Cutūpapātañāṇa. Có nghĩa là cái túc mạng thông thì chỉ nhớ cái quả luân hồi thôi, nhớ người ta sanh ra ở đâu, hình dáng, tuổi thọ, sở thích, sinh hoạt thế nào. Còn cái sanh tử thông hoặc là thiên nhãn thông loại hai đó, tức là có thể biết trước là vì đâu mà 300 kiếp trước ông này ổng làm vua, vì đâu mà 292 kiếp về trước ông này ổng làm ăn mày, ổng làm con chó, con mèo, con heo, con giun, con gián, con dế, con ruồi. Đó! Biết cái nghiệp nào.
* 6. Lậu tận thông: Và tất cả những cái đó đó nó không phải là cứu cánh giải thoát, cứu cánh tu hành, bởi vì cái thứ 6 mới là cứu cánh tu hành. Đó chính là cái khả năng chán sợ sanh tử một cách rốt ráo, thấy ra mọi thứ chỉ là do duyên mà có rồi cũng do duyên mà mất, mọi thứ luôn trong cái tình trạng vô ngã, vô thường.
Vô thường là không có cái gì đứng yên còn hoài không mất. Còn vô ngã là biết rõ rằng không có một cái cá thể, không có cái gì độc lập mà có thể tồn tại, biết tất cả chỉ là đồ ráp, vô ngã là vậy. Tôi nhắc đi nhắc lại vô ngã đây không phải là nothing mà là nobody. Có nghĩa là, vô ngã không phải là không có gì, mà là không có ai. Ở đây cái gọi là ông A, bà B nó chỉ là một cái khối tổng hợp của nhiều thứ nhân duyên mà mình có thể gom gọn lại đó là: thiện, ác, buồn, vui. Chỉ bao nhiêu đó thôi.
Thì với cái khả năng mà thấu suốt tinh tường, rốt ráo như vậy, vị này chán sợ sanh tử ở cái mức tuyệt đối. Và ở cấp thấp nhất là vị này chứng được là Tu đà hườn, lên nữa là Tư đà hàm, rồi A na hàm, rồi A la hán.
Cái là chỉ cho cái quả vị La hán. Ở cái tầng này thì một vị La hán, một vị Thánh Tứ quả hoàn toàn không còn tham, sân, si, ái, mạn, kiến, nghi. Ở các cái tầng thánh thấp, tuy không còn khả năng đọa lạc nhưng mà vẫn còn thích thú trong thiền và có thể sanh về các cảnh giới phạm thiên, nhưng mà riêng ở cái tầng La hán thì không. Ở tầng này không còn cái gì để các Ngài thích dù về vật chất hay là tinh thần, cho nên vị này khi dứt hơi, mệnh chung rồi thì không còn tái sinh nữa. Thì cái trình độ mà lìa bỏ phiền não một cách rốt ráo tuyệt đối như vậy được gọi là lậu tận minh hay lậu tận thông.
Thì toàn bộ các khả năng mà chúng tôi vừa nói, trong bài kinh này nè chứ không phải chúng tôi, trong kinh vừa nhắc đó, thì tất cả khả năng ấy chỉ có ở một người có thiền định thôi, nhớ.
Cái này phải ghi:
Không có thiền định đây là sao ta? Có nghĩa là
Và sẵn chúng tôi cũng nói luôn, học kinh tạng trong room này là có người nắm tay mình bước vào thế giới kinh tạng, mình học cho biết chứ mình hỏng có phải để trở thành học giả có bằng cấp. Tuy nhiên nếu có cái lòng mà học nghiêm túc, ở mỗi bài kinh này nên note, ghi chú để mà làm của riêng, chưa kể mình còn sưu khảo, tầm nguyên, truy ngọn, truy gốc, tìm hiểu thêm trên internet nữa. Nhớ làm sao mà mình trải qua được một năm, hai năm, ba năm, tám năm, mười năm mà học kinh tạng với từng cái note ghi chú của từng bài đó, thì tôi nghĩ rằng trong năm năm, bảy năm, mười năm các vị sẽ khác đi nhiều lắm. Những cái này không có ghi nó uổng, nha, coi như có người đọc sách dùm mình mà, nhớ cái này.
Nhớ trong lục thông thì chỉ có 5 thông đầu tiên là bắt buộc phải có đắc chứng thiền định. Riêng cái thông thứ 6 thì trong trường hợp mình chỉ tu tuệ quán không có đắc thiền thì mình vẫn đắc được thông thứ 6. Còn trong trường hợp mà Đức Phật Ngài gom chung lục thông lại với nhau thành một thì lúc đó bắt buộc là chúng ta phải có tu tập thiền định. Rồi bây giờ tôi mới quay lại.
Tại sao cái cứu cánh cao nhất của đạo nghiệp tu hành là cái thông thứ 6 là lậu tận thông hay là lậu tận minh? Mà tại sao phải nhắc chi 5 cái thông đầu tiên? Nãy tôi có nói rồi, đó là phụ thu, là thứ phẩm của cái người tu tập viên mãn Tam học (Giới học, Định học, Tuệ học). Có nghĩa là dầu muốn dầu không thì đương nhiên, tự nhiên, mặc nhiên, cố nhiên, dĩ nhiên là họ có được 5 cái khả năng đó. Đó là cái chuyện thứ nhất.
Cái chuyện thứ hai, khi nhắc tới ngũ thông tức là 5 khả năng đó, chúng ta có được một bài học rất là lớn mà không có ai nói, chúng ta không có để ý, là gì?
13:16
30/09/2019 - 05:59 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Cái này tôi nói thiệt là chậm nha, chỗ này tôi nói thiệt là chậm, cái này phải để ý: Khi mà Đức Phật nhắc đến thần thông thì mình đừng có nghĩ là Ngài kêu gọi mình trau dồi phù phép, biến hiện cho nó thỏa sức rong chơi, cho nó thỏa sức tò mò xưa giờ mình muốn mà không được. Không phải. Mà khi Ngài nói đến lục thông thì cái thông thứ 6 là Ngài nói đến cứu cánh giải thoát, đúng. Nhưng mà khi Ngài nói đến 5 thông đầu tiên là Ngài mở ra vấn đề như thế này: Khi tâm tư ta còn chìm sâu trong 5 dục nói riêng và trong phiền não nói chung thì cái khả năng quan sát thế giới của ta luôn có vấn đề, luôn có những hạn chế nhất định. Đó! Bây giờ các vị thấy cái bài học nó sâu là sâu chỗ đó.
Khi Ngài nói đến các khả năng thần thông hỏng phải Ngài kêu gọi, Ngài khuyến khích mình trau dồi phù phép, hỏng phải, nhưng mà Ngài muốn cho mình thấy rằng "Khi mà con đạt đến một cái trình độ tâm linh mà lìa bỏ được 5 dục thì cái cách mà con nhìn thấy thế giới này nó khác đi nhiều lắm, kể cả trường hợp khi đó con chưa kịp là một vị Thánh". Chưa kịp là một vị Thánh thì cái khả năng mà con lai vãng lui tới thế giới này, cái khả năng mà con quan sát, con thấy, con nghe cái thế giới này nó cũng khác đi, nó không giống như ngày xưa.
Ngày xưa khi mà con còn hưởng dục, ngày xưa khi mà con còn thích, còn ghét, còn đam mê, còn bất mãn thì mọi thứ nghe, nghĩ của con, nhìn thấy của con nó còn bị giới hạn ở trong cái nhà ngục của 5 cái thứ mắt, tai, mũi, lưỡi, thịt, da, xương tầm thường của người bình thường. Nhưng mà hôm nay, khi con có thiền định, con có được cái khả năng thần thông thì con mới thấy thế giới này có nhiều cách nhìn lắm. Đó! Cái sâu sắc ở chỗ đó đó!
Cái thế giới này có nhiều cách để chúng ta nhìn thấy nó. Chúng ta có nhiều cách để đến với thế giới này, xưa giờ mình chỉ có khả năng lấy con mắt thịt mình nhìn, nhưng bây giờ mình có cái ống dòm, mình có viễn vọng kính, bây giờ mình có kính hiển vi, mình có binoculars, mình có microscope, mình có telescope, mình có ba, bốn thứ. Đó! Thì cái thế giới này các vị phải đồng ý với tôi, là cái thế giới này trong cái suy nghĩ của một người có học về hóa chất, có học về vật lý và có các phương tiện công nghệ hiện đại, thì cái thế giới ở trong mắt của cái người có đủ những điều kiện đó, vừa có kiến thức mà vừa có công cụ phương tiện hiện đại, thì thế giới của họ nó khác với thế giới của người bình thường.
Còn cái thế giới của cái người đã vừa dốt mà lại vừa không có các phương tiện nghe nhìn thì thế giới của họ nó chật lắm. Nói vậy trong room có hiểu cái này không? Có nghĩa là cái thế giới của một người đã vừa dốt mà lại vừa không có các phương tiện, công cụ thì coi như là nó chật dữ lắm. Thí dụ nha, bây giờ quí vị đi chơi mà quí vị không có cái ống dòm là quí vị thấy thua rồi. Có những cái chỗ mà mình không thể đặt chân đến mà mình có thể đứng nhìn từ xa, mà nếu lúc đó mình có được cái ống dòm thì tình hình nó khác. Mà trong cái ống dòm nó có tới ngàn lẽ một loại, loại đắt tiền và loại rẻ tiền. Cái loại đắt tiền nó cho phép mình nhìn xa, nhìn rõ. Còn cái loại rẻ tiền thì nó chỉ cho mình nhìn gần, nhìn mờ, không rõ.
Cho nên mình thấy rõ ràng rằng cũng trong một cuộc đi chơi dã ngoại mà ai có nhiều phương tiện đi đứng, nhiều phương tiện nghe nhìn thì vẫn tốt hơn là cái người mà trụi lủi chỉ có hai bàn chân và chỉ có cặp mắt thịt, nha. Đó! May là trong một cuộc chơi của phàm phu, cuộc chơi chỉ có vài giờ đồng hồ thôi mà mình thấy rằng ai có nhiều phương tiện vẫn tốt hơn, cuộc chơi nó vẫn trọn vẹn hơn, nó đầy đủ, nó viên mãn hơn.
Thì ở đây cũng vậy, cái cứu cánh tu hành của chúng ta là lậu tận thông, là lậu tận minh, là chấm dứt phiền não, là kết thúc tái sanh. Tuy nhiên khi một người mà có tu tập thiền định thì tình hình nó lại khác, bên cạnh cái khả năng chấm dứt phiền não, vị ấy có được một cái khả năng nghe nhìn và lui tới, làm việc, hoạt động trong thế giới này nó tốt hơn gấp tỷ lần một người không có thần thông. Đó! Nhớ chỗ đó!
Chẳng hạn như mình thấy trong kinh nói, cái này kinh chánh tạng chứ không phải chú giải, chánh tạng nói "Cái lợi ích của một người nghe nhiều giáo pháp là mai này đi về trời dễ dàng được nhắc nhở tu hành hơn là cái người mà ít nghe pháp hoặc là không nghe pháp". Chỉ có bố thí mà không nghe pháp mai này cũng có thể về trời, chỉ có giữ giới không thì cũng có thể về trời, nhưng mà về trên đó mình vẫn tiếp tục sống với cái đầu bơ bơ của mình. Mà một người đã từng nghe nhiều giáo pháp, thông thuộc nhiều giáo lý thì mai này ở cảnh giới nào đi nữa thì mình cũng dễ dàng được cái sự nhắc nhở từ những thầy bạn, nha.
Trong kinh có ghi rõ, cái này mình học rồi, bài kinh này mình học rồi mà tôi không biết trong room ở đây có ai có nhớ không? Trong đó ghi rõ thế này: "Khi mang cái thân chư thiên, thì chúng ta sẽ nhớ lại mình đã học cái gì và đặc biệt là chúng ta sẽ biết rõ những cái chỗ nào mà mình đã học sai". Cái thân chư thiên nó đặc biệt như vậy đó! Nhớ lại hồi đó mình ở cõi người mình đã học thuộc lòng cái Trường bộ kinh và trong suốt nhiều năm cái chỗ đó mình đọc sai, chỗ đó thật ra không phải như vậy. Khi mà mình tiếp tục mang thân người thì mình cắm đầu mình đọc hoài cái chỗ sai mà mình không biết. Nhưng mà khi mình về trời thì với khả năng thần thông của vị chư thiên, một vị trời thì chúng ta sẽ biết được "Ồ! Cái chỗ đó chỗ sai". Chưa kể là chúng ta có vô số thầy bạn chung quanh mình, nhắc nhở mình, giải thích cho mình nghe nữa, nha.
Nói như vậy có nghĩa là sống trong cái cuộc sanh tử trầm luân này, chúng ta càng có nhiều phương tiện để sống, càng có nhiều phương tiện, điều kiện để làm việc thì nó vẫn tốt hơn là mọi thứ trong cái tầm hạn chế, nha. Đó! Bài kinh này nó sâu là sâu chỗ đó! Chứ còn cái chuyện thần thông, thần thiết gì đó chẳng là cái gì trong mắt của các bậc hiền thánh hết, nhưng mà khi các Ngài nhắc tới cái đó là các Ngài đã kín đáo, lặng lẽ nhắc tới những cái bài học khác mà là tôi vừa nói đó:
20:55
30/09/2019 - 08:16 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Và một cái người dễ đắc thiền, dễ giác ngộ thì trước là lợi mình, sau là lợi người. Những vị La hán mà lợi căn thì giúp được cho bản thân mình tu đỡ cực mà đồng thời cái vị La hán lợi căn cũng giúp được cho nhiều người khác lắm. Thí dụ như mình thấy như Ngài Anan, Ngài Xá Lợi Phất, Ngài Mục Kiền Liên đó là những vị La hán lợi căn, có nghĩa là đủ duyên chứng Thánh và đồng thời cũng là những người có tư chất minh triết hơn người bình thường.
Có vô số những vị La hán chỉ vừa đủ trí tuệ giác ngộ do sự hỗ trợ của Ba la mật, hiểu được 4 đế rồi thì thôi về núi ở một mình chứ còn yêu cầu, năn nỉ các vị này thuyết pháp thì đối với các Ngài không có tiện, các Ngài không có được thoải mái trong ngôn từ, trong cái cách diễn đạt các Ngài không có được thoải mái. Có, có trường hợp đó. Đó là những vị chứng Thánh mà độn căn. Còn những vị lợi căn, lợi là bén, những vị lợi căn thì giúp được cho nhiều người lắm.
Cho nên tùy thuộc vào cái hành trang, tùy thuộc vào cái chuẩn bị, cái trang bị của chúng ta mà chúng ta sống trong đời này nó dễ hay là nó khó, cho bản thân mình là dễ hay khó và đồng thời tùy thuộc vào cái vốn liếng, cái hành trang, cái trang bị của mình mà chúng ta giúp được người khác nhiều hay ít. Đó! Nói như vậy có nghĩa là cái chữ "Huân tu các hạnh lành" luôn luôn là cái điều cần thiết, trước là lợi mình sau là lợi người, nha, lợi mình và lợi người. Mình trí tuệ nhiều nè, mình phước bố thí nhiều nè, phước giữ giới, phước từ tâm, phước chánh niệm, phước thiền định nhiều thì đời sau sanh ra trước là bản thân mình tu tập trơn tru, mau chóng, dễ dàng và bên cạnh đó mình cũng giúp được nhiều người khác.
Thí dụ như Miến Điện, các vị mà chân tu, các vị mà giỏi giắn, tinh thông kinh điển thì nhiều lắm chớ đâu phải là ít, đếm làm sao cho xuể, nhưng mà các vị mà hội đủ các điều kiện để mà tự tu học và hỗ trợ người khác tu học thì mình thấy cũng đếm được chứ không có nhiều lắm. Thí dụ như trên đất Miến Điện, mấy trăm ngàn vị sư thì có được bao nhiêu vị là Sitagu, Sayadaw, có bao nhiêu vị được như Pa Auk Sayadaw, có bao nhiêu vị được như Shwe Oo Min Sayadaw, Tejaniya Sayadaw, được bao nhiêu vị như Jotika Sayadaw chẳng hạn. Ngài Jotika tuy không có thiền viện, học viện, đúng, nhưng mà Ngài có khả năng sinh ngữ, Ngài có khả năng Tây học. Khi mà Ngài tiếp cận với dân Âu Mỹ hay là dân trí thức Miến Điện thì Ngài có đủ đồ nghề để Ngài làm việc với họ, thấy chưa?
Cho nên cái khả năng tự tu thì luôn luôn là cần thiết nhưng phải thêm cái khả năng lợi tha nữa, chứ còn nếu mà chỉ có khả năng tự tu thì quá tốt nhưng mà còn một điều nó cũng chưa được viên mãn, vì sao? Vì tôi nói không biết bao nhiêu lần, cái giá trị của mỗi con người nó nằm ở hai phần:
Bài kinh này nó sâu là sâu vậy đó!
24:29
(còn tiếp)
https://toaikhanh.com/audiotext.php?mp3=...Th%C3%B4ng
Quote:Kalama xin tri ân bạn elteetee ghi chép24/07/2019 - 06:16 - caoxuankien - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
KTC.6.70 Thần Thông
Hôm nay chúng ta sẽ học bài kinh số 70. Bài kinh có nội dung là thế này: Không có thiền định thì không có lục thông. Nội dung bài kinh 70 là chỉ có 1 câu đó thôi. Ở đây sẽ có hai nhóm người:
- Một là tò mò không biết lục thông là cái gì.
- Và nhóm hai là thắc mắc là mình tu là để giải thoát phiền não, giải thoát sanh tử mà sao lại có cái tuệ thần thông làm chi
Ghi chú: Lục thông (Wikipedia)
Lục thông: Nghĩa là Sáu phép thần thông của chư Phật, và các vị A-la-hán.
- Thần túc thông: biến hiện tuỳ theo ý muốn, thân có thể bay lên trời, đi trên biển, đi vào trong núi, đi trên mặt nước, một thân biến nhiều thân, nhiều thân biến thành một thân, tay có thể chạm vào Mặt Trời, mặt trăng, các ngôi sao, ... tất cả mọi động tác đều tuỳ theo ý muốn, không hề chướng ngại.
- Thiên nhãn thông: Thấy sự lưu chuyển của Chúng Sinh trong các cõi giới luân hồi.
- Thiên nhĩ thông: Nghe và hiểu hết mọi âm thanh trong thế gian, nghe và hiểu hết mọi ngôn ngữ của chúng sinh trong các cõi giới luân hồi.
- Tha tâm thông: biết hết tất cả mọi ý nghĩ trong tâm của chúng sinh trong lục đạo.
- Túc mệnh thông: Đối Đức Phật và các Vị Alahan - ngài biết được vô lượng kiếp trước của chính bản thân mình vị ấy nhớ rõ sinh ra ở đâu, cha mẹ là ai, tên gì, làm gì.
- Lậu tận thông: Vị ấy thấy rõ Tứ Diệu Đế là chân lý của Pháp Giới Vũ Trụ này cuối cùng vị ấy đạt được giác ngộ giải thoát viên mãn.
Xin thưa nó như thế này. Tôi ví dụ ở ngoài đời thôi mình có con, cái mình mong là con mình nó có cái bằng bác sĩ, nó có cái bằng đại học. Nhưng mà khi nó có cái bằng đại học thì tự nhiên nó kéo theo đó rất là nhiều chuyện. Thí dụ như khi nó có cái bằng đại học, thì ngoài cái kiến thức chuyên môn của nó học trong mấy năm đại học ra, ngoài cái kiến thức đó ra, nó còn có cái khả năng kiếm tiền tốt hơn cái người mà không có cái bằng đại học. Mình phải nhìn nhận với nhau cái chuyện đó. Mục đích của mình là muốn con nó tốt nghiệp 4 năm đại học, 6 năm đại học hoặc là có cái bằng bác sĩ mười mấy năm, nhưng mà bây giờ trước mắt là ngoài kiến thức chuyên môn ra, thì nó có được vô số những thứ khác, thí dụ như nó có khả năng kiếm tiền, rồi cái gì nữa? Cái khả năng hội nhập xã hội tốt hơn là nó không học đại học, bởi vì nếu nó không có bằng đại học, bạn bè của nó cũng rất là hạn chế. Nó có những loại bạn mà nó chơi hỏng có được, nhưng mà khi nó có 4 năm đại học rồi đó, thì ngoài cái chuyện mà nó có kiến thức chuyên môn, ngoài cái chuyện mà nó có khả năng kiếm tiền, thì nó có khả năng hội nhập xã hội tốt hơn, ngõ ngách nào, bậc thang nào nó cũng leo lên được và một cái nữa mình không thường nhắc tới nhưng đó là sự thật, đó là cái khả năng kiếm bạn của nó tốt hơn. Nếu mà nó không có bằng đại học thì số bạn của nó rất là hạn chế, nó chỉ chơi được ở một tầng lớp nhất định nào đó. Nhưng mà khi nó có 4 năm đại học thì nó chơi với người không biết chữ cũng được, mà nó chơi với người đại học cũng được, nó chơi với bác sĩ, kỹ sư bình thường, nha.
Ở đây cũng vậy, cứu cánh của chuyện tu hành là chấm dứt phiền não, chấm dứt sanh tử, nhưng ở đây rất nhiều trường hợp chúng ta được Thế Tôn Ngài nhắc tới là lục thông. Lục thông là gì ta?
* 1. Thiên nhãn thông: Lục thông cái đầu tiên là thiên nhãn thông, có hai loại thiên nhãn.
- Thiên nhãn một là cái khả năng mắt thần, thấy được những cái nhỏ nhất và xa nhất mà mắt thường không thấy được.
- Thứ hai là cái khả năng thấy biết nhân duyên nào đã tạo nên các cảnh giới, các thân phận của chúng sinh.
Tôi nói rất là nhiều lần, thí dụ như âm thanh đó quá xa hoặc là âm thanh đó được phát ra với một cái tầng số quá thấp, gọi là hạ âm, quá thấp, thì chúng ta cũng đồng ý với nhau là trong thế giới động vật tính luôn con người thì ở nhiều cái loài động vật nó không có thính giác, hoặc có những loài nó có rất là yếu, và có những loài cái thính giác nó rất là nhạy, nhạy lắm. Thì ở thần thông nó còn ghê hơn cái đó nữa, thần thông là nghe được ở những khoảng cách xa mà mình muốn, chứ khoảng cách đó không bị giới hạn bởi cái thước đo vật lý bình thường như là ngàn cây số, ba ngàn cây số, một ngàn năm ánh sáng, hai ngàn năm ánh sáng, chuyện đó hỏng quan trọng. Mà vấn đề đó là họ muốn nghe, thí dụ như họ ngồi ở đây mà họ muốn nghe âm thanh của chư thiên cõi đao lợi nói cái gì, họ nghe được. Đó là thiên nhĩ thông.
* 3. Tha tam thông: Rồi cái thứ ba là tha tam thông có nghĩa là vị này có thể đọc hiểu được tâm của người khác. Và tùy chỗ mà lục thông này được kể khác nhau, có chỗ trong đó có kể ý hóa thông nữa, là Manomayā iddhi có nghĩa là vị này có thể một mình mình mà biến ra nhiều người giống như mình và nhiều người mình có thể biến thành một, một biến thành nhiều. Vị này có khả năng đọc hiểu được tâm người, biết cái người trước mặt mình họ đang nghĩ cái gì, tâm đó là tâm thiện, tâm ác, mình biết.
* 4. Túc mạng thông: Tiếp theo là túc mạng thông là vị đó có khả năng nhớ được nhiều đời quá khứ mà tôi nói là cái quả sanh tử đó. Tức là vị này nhớ được đời xưa kiếp trước của mình và của người khác. Các vị sẽ hỏi người khác là người nào? Người khác là cái người nào mình muốn tìm hiểu, thì mình chỉ liếc mình nhìn người đó là mình biết cách đây 50 kiếp, 80 kiếp, 1 ngàn kiếp người đó ở đâu, làm gì, hình dáng, sinh hoạt, tuổi thọ, sở thích ra sao, mình biết. Mình nhìn lại, mình nhìn quán chiếu người đó giống như mình nghĩ lại cái chuyện hôm qua, nghĩ về cái chuyện của một người mà mình đã quen biết từ lâu ngày. Thí dụ như bây giờ tôi liếc tôi nhìn ông cậu Tám của tôi, thì tôi vừa nhìn cậu Tám là tôi biết liền, tôi biết ông cậu Tám này là con của bà ngoại tôi, cậu Tám hồi nhỏ là bị cái gì. Rồi cậu Tám lớn lên đi lính, cậu Tám bị thương rồi cậu Tám xuất ngũ, cậu Tám về lấy vợ, cậu Tám buôn bán cái gì đó. Rồi sau đó cậu Tám đi đâu, làm gì, rồi có bao nhiêu người con, thành bại, vinh nhục ra sao tôi đều nhớ hết.
Thì ở đây cũng vậy, túc mạng thông nó giống vậy đó, nghĩa là mình nhìn mình, mình muốn biết cách đây 5 kiếp, 10 kiếp ra sao cũng được, giống như mình nhớ lại một chuyện cũ của bản thân hoặc là mình quán chiếu đến người khác cũng dễ dàng như hồi nãy tôi nói tôi nhìn cậu Tám của tôi vậy đó.
* 5. Sanh tử minh: Nhưng mà cái đó hỏng có ghê, qua tới cái thiên nhãn hai mới ghê, còn có cái tên gọi là sanh tử minh Cutūpapātañāṇa. Có nghĩa là cái túc mạng thông thì chỉ nhớ cái quả luân hồi thôi, nhớ người ta sanh ra ở đâu, hình dáng, tuổi thọ, sở thích, sinh hoạt thế nào. Còn cái sanh tử thông hoặc là thiên nhãn thông loại hai đó, tức là có thể biết trước là vì đâu mà 300 kiếp trước ông này ổng làm vua, vì đâu mà 292 kiếp về trước ông này ổng làm ăn mày, ổng làm con chó, con mèo, con heo, con giun, con gián, con dế, con ruồi. Đó! Biết cái nghiệp nào.
* 6. Lậu tận thông: Và tất cả những cái đó đó nó không phải là cứu cánh giải thoát, cứu cánh tu hành, bởi vì cái thứ 6 mới là cứu cánh tu hành. Đó chính là cái khả năng chán sợ sanh tử một cách rốt ráo, thấy ra mọi thứ chỉ là do duyên mà có rồi cũng do duyên mà mất, mọi thứ luôn trong cái tình trạng vô ngã, vô thường.
Vô thường là không có cái gì đứng yên còn hoài không mất. Còn vô ngã là biết rõ rằng không có một cái cá thể, không có cái gì độc lập mà có thể tồn tại, biết tất cả chỉ là đồ ráp, vô ngã là vậy. Tôi nhắc đi nhắc lại vô ngã đây không phải là nothing mà là nobody. Có nghĩa là, vô ngã không phải là không có gì, mà là không có ai. Ở đây cái gọi là ông A, bà B nó chỉ là một cái khối tổng hợp của nhiều thứ nhân duyên mà mình có thể gom gọn lại đó là: thiện, ác, buồn, vui. Chỉ bao nhiêu đó thôi.
Thì với cái khả năng mà thấu suốt tinh tường, rốt ráo như vậy, vị này chán sợ sanh tử ở cái mức tuyệt đối. Và ở cấp thấp nhất là vị này chứng được là Tu đà hườn, lên nữa là Tư đà hàm, rồi A na hàm, rồi A la hán.
Cái là chỉ cho cái quả vị La hán. Ở cái tầng này thì một vị La hán, một vị Thánh Tứ quả hoàn toàn không còn tham, sân, si, ái, mạn, kiến, nghi. Ở các cái tầng thánh thấp, tuy không còn khả năng đọa lạc nhưng mà vẫn còn thích thú trong thiền và có thể sanh về các cảnh giới phạm thiên, nhưng mà riêng ở cái tầng La hán thì không. Ở tầng này không còn cái gì để các Ngài thích dù về vật chất hay là tinh thần, cho nên vị này khi dứt hơi, mệnh chung rồi thì không còn tái sinh nữa. Thì cái trình độ mà lìa bỏ phiền não một cách rốt ráo tuyệt đối như vậy được gọi là lậu tận minh hay lậu tận thông.
Thì toàn bộ các khả năng mà chúng tôi vừa nói, trong bài kinh này nè chứ không phải chúng tôi, trong kinh vừa nhắc đó, thì tất cả khả năng ấy chỉ có ở một người có thiền định thôi, nhớ.
Cái này phải ghi:
- 5 cái khả năng đầu của lục thông có thể có ở phàm phu đắc thiền,
- nhưng khả năng thứ 6 chỉ có ở Thánh nhân, kể cả Thánh nhân không đắc thiền.
Không có thiền định đây là sao ta? Có nghĩa là
- vị này chưa từng đắc sơ, nhị, tam, tứ thiền,
- nhưng trong cái giây phút mà chứng Thánh, vị nào cũng phải có cái khả năng tập trung tư tưởng tương đương với tầng sơ thiền.
Và sẵn chúng tôi cũng nói luôn, học kinh tạng trong room này là có người nắm tay mình bước vào thế giới kinh tạng, mình học cho biết chứ mình hỏng có phải để trở thành học giả có bằng cấp. Tuy nhiên nếu có cái lòng mà học nghiêm túc, ở mỗi bài kinh này nên note, ghi chú để mà làm của riêng, chưa kể mình còn sưu khảo, tầm nguyên, truy ngọn, truy gốc, tìm hiểu thêm trên internet nữa. Nhớ làm sao mà mình trải qua được một năm, hai năm, ba năm, tám năm, mười năm mà học kinh tạng với từng cái note ghi chú của từng bài đó, thì tôi nghĩ rằng trong năm năm, bảy năm, mười năm các vị sẽ khác đi nhiều lắm. Những cái này không có ghi nó uổng, nha, coi như có người đọc sách dùm mình mà, nhớ cái này.
Nhớ trong lục thông thì chỉ có 5 thông đầu tiên là bắt buộc phải có đắc chứng thiền định. Riêng cái thông thứ 6 thì trong trường hợp mình chỉ tu tuệ quán không có đắc thiền thì mình vẫn đắc được thông thứ 6. Còn trong trường hợp mà Đức Phật Ngài gom chung lục thông lại với nhau thành một thì lúc đó bắt buộc là chúng ta phải có tu tập thiền định. Rồi bây giờ tôi mới quay lại.
Tại sao cái cứu cánh cao nhất của đạo nghiệp tu hành là cái thông thứ 6 là lậu tận thông hay là lậu tận minh? Mà tại sao phải nhắc chi 5 cái thông đầu tiên? Nãy tôi có nói rồi, đó là phụ thu, là thứ phẩm của cái người tu tập viên mãn Tam học (Giới học, Định học, Tuệ học). Có nghĩa là dầu muốn dầu không thì đương nhiên, tự nhiên, mặc nhiên, cố nhiên, dĩ nhiên là họ có được 5 cái khả năng đó. Đó là cái chuyện thứ nhất.
Cái chuyện thứ hai, khi nhắc tới ngũ thông tức là 5 khả năng đó, chúng ta có được một bài học rất là lớn mà không có ai nói, chúng ta không có để ý, là gì?
13:16
30/09/2019 - 05:59 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Cái này tôi nói thiệt là chậm nha, chỗ này tôi nói thiệt là chậm, cái này phải để ý: Khi mà Đức Phật nhắc đến thần thông thì mình đừng có nghĩ là Ngài kêu gọi mình trau dồi phù phép, biến hiện cho nó thỏa sức rong chơi, cho nó thỏa sức tò mò xưa giờ mình muốn mà không được. Không phải. Mà khi Ngài nói đến lục thông thì cái thông thứ 6 là Ngài nói đến cứu cánh giải thoát, đúng. Nhưng mà khi Ngài nói đến 5 thông đầu tiên là Ngài mở ra vấn đề như thế này: Khi tâm tư ta còn chìm sâu trong 5 dục nói riêng và trong phiền não nói chung thì cái khả năng quan sát thế giới của ta luôn có vấn đề, luôn có những hạn chế nhất định. Đó! Bây giờ các vị thấy cái bài học nó sâu là sâu chỗ đó.
Khi Ngài nói đến các khả năng thần thông hỏng phải Ngài kêu gọi, Ngài khuyến khích mình trau dồi phù phép, hỏng phải, nhưng mà Ngài muốn cho mình thấy rằng "Khi mà con đạt đến một cái trình độ tâm linh mà lìa bỏ được 5 dục thì cái cách mà con nhìn thấy thế giới này nó khác đi nhiều lắm, kể cả trường hợp khi đó con chưa kịp là một vị Thánh". Chưa kịp là một vị Thánh thì cái khả năng mà con lai vãng lui tới thế giới này, cái khả năng mà con quan sát, con thấy, con nghe cái thế giới này nó cũng khác đi, nó không giống như ngày xưa.
Ngày xưa khi mà con còn hưởng dục, ngày xưa khi mà con còn thích, còn ghét, còn đam mê, còn bất mãn thì mọi thứ nghe, nghĩ của con, nhìn thấy của con nó còn bị giới hạn ở trong cái nhà ngục của 5 cái thứ mắt, tai, mũi, lưỡi, thịt, da, xương tầm thường của người bình thường. Nhưng mà hôm nay, khi con có thiền định, con có được cái khả năng thần thông thì con mới thấy thế giới này có nhiều cách nhìn lắm. Đó! Cái sâu sắc ở chỗ đó đó!
Cái thế giới này có nhiều cách để chúng ta nhìn thấy nó. Chúng ta có nhiều cách để đến với thế giới này, xưa giờ mình chỉ có khả năng lấy con mắt thịt mình nhìn, nhưng bây giờ mình có cái ống dòm, mình có viễn vọng kính, bây giờ mình có kính hiển vi, mình có binoculars, mình có microscope, mình có telescope, mình có ba, bốn thứ. Đó! Thì cái thế giới này các vị phải đồng ý với tôi, là cái thế giới này trong cái suy nghĩ của một người có học về hóa chất, có học về vật lý và có các phương tiện công nghệ hiện đại, thì cái thế giới ở trong mắt của cái người có đủ những điều kiện đó, vừa có kiến thức mà vừa có công cụ phương tiện hiện đại, thì thế giới của họ nó khác với thế giới của người bình thường.
Còn cái thế giới của cái người đã vừa dốt mà lại vừa không có các phương tiện nghe nhìn thì thế giới của họ nó chật lắm. Nói vậy trong room có hiểu cái này không? Có nghĩa là cái thế giới của một người đã vừa dốt mà lại vừa không có các phương tiện, công cụ thì coi như là nó chật dữ lắm. Thí dụ nha, bây giờ quí vị đi chơi mà quí vị không có cái ống dòm là quí vị thấy thua rồi. Có những cái chỗ mà mình không thể đặt chân đến mà mình có thể đứng nhìn từ xa, mà nếu lúc đó mình có được cái ống dòm thì tình hình nó khác. Mà trong cái ống dòm nó có tới ngàn lẽ một loại, loại đắt tiền và loại rẻ tiền. Cái loại đắt tiền nó cho phép mình nhìn xa, nhìn rõ. Còn cái loại rẻ tiền thì nó chỉ cho mình nhìn gần, nhìn mờ, không rõ.
Cho nên mình thấy rõ ràng rằng cũng trong một cuộc đi chơi dã ngoại mà ai có nhiều phương tiện đi đứng, nhiều phương tiện nghe nhìn thì vẫn tốt hơn là cái người mà trụi lủi chỉ có hai bàn chân và chỉ có cặp mắt thịt, nha. Đó! May là trong một cuộc chơi của phàm phu, cuộc chơi chỉ có vài giờ đồng hồ thôi mà mình thấy rằng ai có nhiều phương tiện vẫn tốt hơn, cuộc chơi nó vẫn trọn vẹn hơn, nó đầy đủ, nó viên mãn hơn.
Thì ở đây cũng vậy, cái cứu cánh tu hành của chúng ta là lậu tận thông, là lậu tận minh, là chấm dứt phiền não, là kết thúc tái sanh. Tuy nhiên khi một người mà có tu tập thiền định thì tình hình nó lại khác, bên cạnh cái khả năng chấm dứt phiền não, vị ấy có được một cái khả năng nghe nhìn và lui tới, làm việc, hoạt động trong thế giới này nó tốt hơn gấp tỷ lần một người không có thần thông. Đó! Nhớ chỗ đó!
Chẳng hạn như mình thấy trong kinh nói, cái này kinh chánh tạng chứ không phải chú giải, chánh tạng nói "Cái lợi ích của một người nghe nhiều giáo pháp là mai này đi về trời dễ dàng được nhắc nhở tu hành hơn là cái người mà ít nghe pháp hoặc là không nghe pháp". Chỉ có bố thí mà không nghe pháp mai này cũng có thể về trời, chỉ có giữ giới không thì cũng có thể về trời, nhưng mà về trên đó mình vẫn tiếp tục sống với cái đầu bơ bơ của mình. Mà một người đã từng nghe nhiều giáo pháp, thông thuộc nhiều giáo lý thì mai này ở cảnh giới nào đi nữa thì mình cũng dễ dàng được cái sự nhắc nhở từ những thầy bạn, nha.
Trong kinh có ghi rõ, cái này mình học rồi, bài kinh này mình học rồi mà tôi không biết trong room ở đây có ai có nhớ không? Trong đó ghi rõ thế này: "Khi mang cái thân chư thiên, thì chúng ta sẽ nhớ lại mình đã học cái gì và đặc biệt là chúng ta sẽ biết rõ những cái chỗ nào mà mình đã học sai". Cái thân chư thiên nó đặc biệt như vậy đó! Nhớ lại hồi đó mình ở cõi người mình đã học thuộc lòng cái Trường bộ kinh và trong suốt nhiều năm cái chỗ đó mình đọc sai, chỗ đó thật ra không phải như vậy. Khi mà mình tiếp tục mang thân người thì mình cắm đầu mình đọc hoài cái chỗ sai mà mình không biết. Nhưng mà khi mình về trời thì với khả năng thần thông của vị chư thiên, một vị trời thì chúng ta sẽ biết được "Ồ! Cái chỗ đó chỗ sai". Chưa kể là chúng ta có vô số thầy bạn chung quanh mình, nhắc nhở mình, giải thích cho mình nghe nữa, nha.
Nói như vậy có nghĩa là sống trong cái cuộc sanh tử trầm luân này, chúng ta càng có nhiều phương tiện để sống, càng có nhiều phương tiện, điều kiện để làm việc thì nó vẫn tốt hơn là mọi thứ trong cái tầm hạn chế, nha. Đó! Bài kinh này nó sâu là sâu chỗ đó! Chứ còn cái chuyện thần thông, thần thiết gì đó chẳng là cái gì trong mắt của các bậc hiền thánh hết, nhưng mà khi các Ngài nhắc tới cái đó là các Ngài đã kín đáo, lặng lẽ nhắc tới những cái bài học khác mà là tôi vừa nói đó:
- Thứ nhất thần thông là cái khả năng đương nhiên của một cái người đã tu tới nơi tới chốn các cái tầng thiền định, dầu muốn dầu không tự nhiên nó trào, nó vẫn trồi ra.
- Cái chuyện thứ hai là khi Ngài nhắc đến thần thông là Ngài cho mình biết một chuyện vô cùng quan trọng, đó là: Cái thế giới này nó ra sao trong mắt của con nó còn tùy thuộc vào cái nền tảng tâm thức của con, nó tùy thuộc vào cái nhân cách, tùy thuộc vào cái trình độ, tùy thuộc vào cái nền tảng tâm tư, tinh thần, phước báu tiền duyên của con.
20:55
30/09/2019 - 08:16 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Và một cái người dễ đắc thiền, dễ giác ngộ thì trước là lợi mình, sau là lợi người. Những vị La hán mà lợi căn thì giúp được cho bản thân mình tu đỡ cực mà đồng thời cái vị La hán lợi căn cũng giúp được cho nhiều người khác lắm. Thí dụ như mình thấy như Ngài Anan, Ngài Xá Lợi Phất, Ngài Mục Kiền Liên đó là những vị La hán lợi căn, có nghĩa là đủ duyên chứng Thánh và đồng thời cũng là những người có tư chất minh triết hơn người bình thường.
Có vô số những vị La hán chỉ vừa đủ trí tuệ giác ngộ do sự hỗ trợ của Ba la mật, hiểu được 4 đế rồi thì thôi về núi ở một mình chứ còn yêu cầu, năn nỉ các vị này thuyết pháp thì đối với các Ngài không có tiện, các Ngài không có được thoải mái trong ngôn từ, trong cái cách diễn đạt các Ngài không có được thoải mái. Có, có trường hợp đó. Đó là những vị chứng Thánh mà độn căn. Còn những vị lợi căn, lợi là bén, những vị lợi căn thì giúp được cho nhiều người lắm.
Cho nên tùy thuộc vào cái hành trang, tùy thuộc vào cái chuẩn bị, cái trang bị của chúng ta mà chúng ta sống trong đời này nó dễ hay là nó khó, cho bản thân mình là dễ hay khó và đồng thời tùy thuộc vào cái vốn liếng, cái hành trang, cái trang bị của mình mà chúng ta giúp được người khác nhiều hay ít. Đó! Nói như vậy có nghĩa là cái chữ "Huân tu các hạnh lành" luôn luôn là cái điều cần thiết, trước là lợi mình sau là lợi người, nha, lợi mình và lợi người. Mình trí tuệ nhiều nè, mình phước bố thí nhiều nè, phước giữ giới, phước từ tâm, phước chánh niệm, phước thiền định nhiều thì đời sau sanh ra trước là bản thân mình tu tập trơn tru, mau chóng, dễ dàng và bên cạnh đó mình cũng giúp được nhiều người khác.
Thí dụ như Miến Điện, các vị mà chân tu, các vị mà giỏi giắn, tinh thông kinh điển thì nhiều lắm chớ đâu phải là ít, đếm làm sao cho xuể, nhưng mà các vị mà hội đủ các điều kiện để mà tự tu học và hỗ trợ người khác tu học thì mình thấy cũng đếm được chứ không có nhiều lắm. Thí dụ như trên đất Miến Điện, mấy trăm ngàn vị sư thì có được bao nhiêu vị là Sitagu, Sayadaw, có bao nhiêu vị được như Pa Auk Sayadaw, có bao nhiêu vị được như Shwe Oo Min Sayadaw, Tejaniya Sayadaw, được bao nhiêu vị như Jotika Sayadaw chẳng hạn. Ngài Jotika tuy không có thiền viện, học viện, đúng, nhưng mà Ngài có khả năng sinh ngữ, Ngài có khả năng Tây học. Khi mà Ngài tiếp cận với dân Âu Mỹ hay là dân trí thức Miến Điện thì Ngài có đủ đồ nghề để Ngài làm việc với họ, thấy chưa?
Cho nên cái khả năng tự tu thì luôn luôn là cần thiết nhưng phải thêm cái khả năng lợi tha nữa, chứ còn nếu mà chỉ có khả năng tự tu thì quá tốt nhưng mà còn một điều nó cũng chưa được viên mãn, vì sao? Vì tôi nói không biết bao nhiêu lần, cái giá trị của mỗi con người nó nằm ở hai phần:
- phần một là cái giá trị tự có ở bản thân mình là ai trong cuộc đời này.
- Và cái giá trị thứ hai của một con người đó là khả năng vi hiến, anh có thể đóng góp được bao nhiêu thứ cho cuộc đời. Đó là giá trị thứ hai của một con người.
Bài kinh này nó sâu là sâu vậy đó!
24:29
(còn tiếp)
![[Image: vote.png]](https://i.postimg.cc/X75q5Fsv/vote.png)