2020-03-02, 01:34 PM
(tt và hết) Sư Toại Khanh giảng KTC 6.65 Vị Bất Lai [qua bài Đại Kinh Sư Tử Hống (Trung Bộ Kinh - MN12) và Tăng Chi Bộ Kinh 6.64](3-3)
https://toaikhanh.com/audiotext.php?mp3=audio/Youtube%202019/20190603.KTC.6.64%20S%C6%B0%20T%E1%BB%AD%20H%E1%BB%91ng
MN12 - Đại Kinh Sư Tử Hống:
https://www.budsas.org/uni/u-kinh-trungbo/trung12.htm
KTC.6.64 Sư Tử Hống (#180), p.12
------------------
KTC 6.65 Vị Bất Lai (#180), p. 12
1:12:02
28/09/2019 - 11:25 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
2/ KHÔNG TÀM
Rồi tiếp theo là không tàm không úy. Tàm là gì? Tàm là thẹn. Ở trong Tiếng Hán có chữ liêm sỉ, liêm là sạch, sỉ là mắc cở, liêm sỉ gom chung nghĩa là bị thẹn. Thì nhiều vị họ cũng muốn lắm, muốn dịch chữ Tàm này nè là chữ liêm sỉ thì tôi đã lên tiếng tôi nói "Dạ, con lạy bố, không có nên".
Bởi vì cái chữ liêm s?ĩ trong Tiếng Hán và trong văn hóa Trung Quốc cái nghĩa nó nghèo lắm: liêm sỉ có nghĩa là biết thẹn khi mà mình làm cái chuyện bậy bạ mà theo cái quan điểm đạo đức xã hội, theo cái quan điểm văn hóa bầy đàn của nhân loại, thì cái đó được gọi là liêm s?ĩ. Biết thẹn khi làm cái chuyện bậy, mà cái bậy ở đây là dựa trên cái tiêu chuẩn, chuẩn mực đạo đức của xã hội. Mà nó khổ một chỗ là cái xã hội của Hồi giáo nó không có giống cái xã hội của Cơ đốc, mà xã hội Cơ đốc nó không giống xã hội của Phật giáo, mà xã hội của Phật giáo nó không giống xã hội của cộng sản, xã hội của cộng sản vô thần nó lại không giống xã hội của tư bản, của dân chủ. Khổ vậy đó, nhớ nha, nó cứ khác nhau hoài vậy đó.
Trong khi đó cái chữ Tàm ở đây trong đạo Phật cái nghĩa nó hỏng có nghèo như vậy, mà nó là biết thẹn trước cái bậy của tam nghiệp. Nó còn ghê hơn là cái chữ liêm sỉ, vì chữ liêm sỉ nó chỉ biết thẹn khi mà mình bậy trong cái quan điểm xã hội, trong cái quan điểm văn minh nhân loại thôi.
Nhưng mà riêng về cái tàm ở đây nó có nghĩa là biết thẹn với cái bậy của tam nghiệp là sao? Có nghĩa là chỉ một suy nghĩ thoáng qua trong đầu mà nó tào lao là mình cũng biết thẹn. Tôi nói không biết bao nhiêu lần, mình có là con dòi đi nữa nhưng mà ít nhất cái bất thiện đây có hai cách. Cái bất thiện mà tối mình về đứng trước gương một mình, mình nhìn mình không có khinh mình, nó khác. Nó có những cái bất thiện mà mình nhìn mình, mình muốn ói luôn, cái đó nó khác. Mình là cái thằng lừa đảo, lật lọng, nó khác. Còn mình là cái thằng tham ăn, mê ngủ, nó khác. Cũng là bất thiện mà mỗi cái bất thiện nó khác, nhớ nha.
Thì ở đây, cái Tàm ở đây có nghĩa là biết thẹn với cái bậy của tam nghiệp, có nghĩa là một suy nghĩ mà nó hèn quá đó làm cho mình biết thẹn, mình biết thẹn với cái bậy của tam nghiệp, nha. Biết thẹn với cái bậy của tam nghiệp thì cái đó mới gọi là Tàm, chớ hỏng phải là liêm sỉ của ngoài đời, làm ơn nhớ cái liêm sỉ ngoài đời cái nghĩa nó nghèo á, nghĩa là anh phải nói, phải làm cái gì đó mà nó được xem là bậy theo cái chuẩn mực đạo đức văn hóa của xã hội, văn hóa bầy đàn. Còn cái Tàm đây là anh biết thẹn trước cái bậy của cả tam nghiệp, tức là kể cả một cái suy nghĩ thoáng qua trong đầu mình nó hèn quá, nó tồi quá anh cũng biết thẹn nữa.
1:15:00
3/ KHÔNG QUÝ (= KHÔNG UÝ)
Úy là sao ta? Úy có nghĩa là biết sợ trước cái bậy của tam nghiệp. Tàm là biết thẹn, còn cái này biết sợ, bởi vì mình biết rằng một cái hành động, một câu nói tội lỗi thì nó để lại cái hậu quả cho ai ta? Cho mình. Còn một cái suy nghĩ bậy bạ mình cũng sợ là bởi vì đừng coi thường một suy nghĩ thoáng qua trong đầu, là vì sao? Vì "Nếu nghĩ rằng suy nghĩ trong đầu không có gì đáng kể thì việc ta niệm Phật hay thiền định cũng đều là trong đầu". Các vị có hiểu cái này không ta?
Bởi vì nhiều người họ nói rằng bố thí là anh phải cầm cái gì anh đưa ra chứ anh nghĩ trong đầu không có được, anh nghĩ trong đầu thì đâu gọi là bố thí. Cái đó đúng, nhưng mà đừng có thấy đó là đúng rồi cho rằng mình có thể tu mọi thứ, tu trong đầu không cần tới tam nghiệp là sai! Phải có những việc anh phải làm ra tay, ra chân, thí dụ như anh muốn thuyết pháp thì anh phải nói ra miệng, anh muốn thính pháp thì anh phải vẩu cái tai anh ra để anh nghe. Nhưng mà đừng có nghe như vậy rồi coi thường cái ý nghiệp, tức là những cái suy nghĩ trong đầu, bởi vì mình niệm Phật cũng niệm bằng cái suy nghĩ vậy. Đấy! Mình thiền định mình cũng là mình cũng tu trong cái đầu mình vậy chớ mình đâu có tu tay, tu chân đâu? Thành ra đâu có tu tay, tu chân đâu. Cho nên đừng có coi thường ý nghiệp.
Một người có chữ Úy đây nghĩa là gì? Úy đây là biết sợ, biết sợ trước cái nghiệp, trước cái bậy của tam nghiệp. Có nghĩa là họ thấy, họ sợ khi phải làm cái chuyện hại mình, hại người, họ biết sợ khi mà nói điều hại mình, hại người, tổn thương người, làm cho người phải đổ máu, phải rơi lệ, họ không có nói.
Bây giờ qua tới suy nghĩ, họ cũng biết cái suy nghĩ này nó sẽ làm nền cho hai cái thân và khẩu nghiệp, nhớ nha. Và chưa hết, theo trong A tỳ đàm cái suy nghĩ bậy hay là tốt thấy nó thoáng qua, nhưng mà nó sẽ trở thành thói quen cho kiếp sau mà mình hỏng có lường được. Trước mắt là thói quen trong kiếp này, cái suy nghĩ đó mà mình không có bỏ, thí dụ như mình hay nhỏ mọn, xin lỗi nói đừng có giận nha, hay có cái tâm đàn bà, mình hay tò mò, mình hay để ý; mình hay lút chút, lút chút, lút chút; mình không có ngờ cái đó mình làm nó dở ẹc hà, bởi vì người ta mang cái hình hài đàn bà người ta có quyền xấu, ok? Bởi vì họ mang cái hình hài đó mà họ không xấu thì uổng lắm, họ phải xấu cho đúng bài bản để mình đừng có đụng tới họ. Nhưng mà mình đàn ông nó khác chứ, nha. Mà một người nữ mà muốn làm đàn ông thì phải bỏ cái tâm đàn bà tức là bớt thích những cái rẻ tiền, hình thức và cũng bớt ghét những cái không đáng để quan tâm, nha. Thì phải như vậy thì anh mới làm đàn ông, còn đằng này anh muốn làm đàn ông mà anh thích những cái mà nó tào lao, vô ích, vô nghĩa, vô duyên, mà anh muốn làm đàn ông mà anh bận tâm anh ghét những cái này cái kia chỉ vì nó mặc đẹp hơn anh, chỉ vì nó có giọng nói hơn anh, có gì đó một chút may mắn trong tình cảm hơn anh, thế là anh ghét nó, cái chuyện đó nó hỏng có đáng, nha.
Đó! Cho nên đừng có coi thường cái suy nghĩ, coi chừng chính những cái suy nghĩ trong đầu của mình nó tạo ra nhiều cái chuyện động trời mà mình hỏng biết. Thí dụ như cái nghiệp mang thân nữ thì 90% là từ cái nghiệp ý ra, có nghĩa là anh phải mang cái tâm thức của một người đàn bà sau này anh mới có cái hình hài của đàn bà, nha, nhớ cái đó quan trọng lắm. Biết cái đó mới teo.
Cho nên cái chữ Úy đây nó gồm có 4:
1:19:14
28/09/2019 - 02:46 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
4/ BIẾNG NHÁC
Tiếp theo là không có tinh tấn, thì cái này ở trong kinh có giải thích đàng hoàng lắm, tại cái đầu nó lừa mình lắm, nó mò quá mình hỏng có học, ở trong kinh Phúng tụng và Kinh Thập thượng của Trường bộ kinh, phải có địa chỉ mới được chứ.
Thì Ngài Xá Lợi Phất có nói, mình có nhiều cái lý do để mình làm biếng lắm: sớm quá, trễ quá, nóng quá, lạnh quá, đói quá, khát quá, đi xa mới về và mình sắp đi xa. Đây là những cái lý do để mà mình lười biếng, nhớ nha. Cái đó là trong Trường bộ.
Còn trong Tương Ưng Phật dạy thế này, một tỳ kheo mà luôn luôn tu tập với cái tâm trạng của người mà họ phải phủi lửa trên tóc, lửa rớt trên tóc họ phủi lẹ, phủi khẩn trương, rốt ráo, cấp tốc như thế nào thì một vị tỳ kheo cũng phải tu tập, hành động ráo riết, quyết liệt, khẩn cấp, khẩn trương như vậy, nhớ nha. Khi mà mình đã có chuyện để mình quan tâm thì mình hỏng có tà tà.
Còn Ngài Xá Lợi Phất ở đây nói là có những cái lý do để người phàm ít lười biếng: sớm quá, trễ quá, nóng quá, lạnh quá, đói quá, khát quá, và sắp đi xa hay là đi xa mới về. Đây là những cái lý do, mà còn mình có cái vụ nữa hình như mình sắp bệnh, nghĩ; mình bệnh mới hết, nghĩ; mình mới vừa làm công việc xong, nghĩ; mình sắp làm việc nặng nhọc, nghĩ. Coi như là rất nhiều lý do để mình lười biếng. Trường hợp này được gọi là biếng nhác, nhớ nha, cái này trong Kinh Thập thượng chứ không phải là tôi nha, mình lấy kinh giảng kinh.
1:21:11
5/ THẤT NIỆM
Rồi, tiếp theo thất niệm. Thất niệm là gì ta? Thất niệm là không thường xuyên sống với chánh niệm. Thử đi, trong room thử đi, thử bửa nào mình có thời gian khỏi có đi làm, thử một ngày tại nhà nếu được, còn nếu ở nhà mình mà nó giống cái chuồng thú quá, nó ồn quá thì đi về chùa, kiếm nhà bạn, còn không nữa chun vô cái rừng cao su, cũng được nữa.
Sống chánh niệm một ngày, chuẩn bị một túi thức ăn, mà tốt nhất là rủ thêm bạn, bạn đồng tu, đồng chí hướng, kiếm một cái xó rừng nào đó chun vô đó, để đồ ăn ở đó coi chừng thú, kiến, chuột, gián, rắn hỏng có tốt, treo lên một bình nước với miếng thức ăn trưa, trái cây, đồ tráng miệng xong xuôi. Nếu được thì tậu cho một cái bếp nhỏ nhỏ để buồn buồn nấu nước sôi, thí dụ như vậy, xong rồi nguyên ngày sống chánh niệm, nhớ nha sống chánh niệm.
Người ta đi camping còn mình không phải camping mà mình sống chánh niệm dã ngoại. Tức là đi đứng thong thả, từ từ từ từ ngồi xuống phủi quét đám lá khô, trải cái tấm ra ngồi và làm từng việc bằng cái sự tỉnh thức. Đi lượm mấy nhánh củi khô nhỏ nhỏ nhỏ nhỏ lại đem ra ngoài trống, đem ra chỗ nào đó nấu được, nhóm một bếp lửa cũng bằng chánh niệm, bỏ cái ấm lên, xuống suối lấy nước lên nấu. Rồi bắt đầu nấu cơm, nấu mì gì đó, pha miếng trà, thong thả, tất cả làm bằng chánh niệm hết á. Rồi tới trưa cái bắc cái võng chứ nằm ở dưới rắn nó độp thấy bà nội, chưa đắc mà đã tịch rồi, nha. Leo lên võng nằm cũng bằng chánh niệm, mai chiều rãnh rỗi thả chân xuống đi kinh hành, từng bước đi là chánh niệm. Thử một lần coi, nó đã lắm.
Chánh niệm nó hay chỗ này, khi mà anh sống bằng chánh niệm anh nhận ra rất là nhiều chuyện mà đó giờ anh hỏng thấy. Tôi ví dụ về thân xác trước đi, khi mà anh sống chánh niệm 100% anh mới nhận ra rằng anh có vấn đề ở đâu? Ở eo, ở hông, ở vai, ở cổ, ở 2 thái dương, ở tim có cái gì đó mà nó thốn thốn, nó xóc xóc biết hết á. Lúc đó mình mới thấy cái thân này đúng là của nợ, các vị biết hôn? Nó là của nợ tại thất niệm mình hỏng thấy.
Qua tới cái tâm, hồi vui, hồi buồn, hồi thiện, hồi ác, hồi sướng, hồi khổ, nhưng mà nếu coi kỹ lại thì cái buồn nó nhiều hơn cái vui, cái khổ nhiều hơn cái sướng và cái ác nhiều hơn cái thiện. Tin tôi đi. Lúc đó mình nhận ra nhiều cái chuyện đặc biệt lắm "Ồ ! Thì ra mình là vậy".
Và khi mình thấy mình là như vậy, cái ý niệm mà "tôi và của tôi" nó giảm đi nhiều lắm. Chuyện đầu tiên, qua đó mình thấy cái thân này không phải của mình, đúng như vậy đó. Không kể cái chuyện mà bị tấn công từ bên ngoài đó là tai nạn nè, bị người ta thanh toán, ám sát, chưa kể tai bay họa gởi từ bên ngoài ập vào. Từ bên trong nó khùng nó bệnh là kết thúc. Mà cái chuyện đó diễn ra tích tắc trong vòng có 3 phút là xong, xong một kiếp người. Đó là nói về thân.
Nói về tâm, ôi thôi đủ thứ vấn đề hết, cái thân này sở dĩ mà mình quan tâm đến danh lợi là tại vì mình chưa một lúc nào mình chịu ngồi xuống để mình thấy rằng cái thân tâm này thật sự không phải của mình. Ở đây tôi không phải làm con két chùa mà tôi nói thật sự nó dễ ẹc, quí vị biết hôn, nó dễ ẹc hà, muốn cho nó mất thì dễ ẹc hà, dễ lắm. Ở đây ai mà đi Honda thì biết, mình cán cùi bắp hoặc là cái thằng nào nó đi trước mình nó cán cùi bắp, tay lái nó chao nghiêng một phát, mà ngoài xa lộ tốc độ cao là xong. Thằng đi trước mà nó cán đinh là phía sau mình đi ngang là rước nó luôn. Một cuộc hôn phối giữa xa lộ. Chỉ cần nó bị sụp ổ gà hoặc bị cán đinh một phát, mình nhào tới là hai đứa thành một. Trên trời thì không biết có làm "chim liền cánh" không chứ dưới đất là tôi thấy hai đứa là "cây liền cành" rồi đó. Rồi ăn uống ba cái đồ độc hại, thuốc trừ sâu, phân bón tùm lum, coi như là đời sống của các vị nó rất là mong manh, muốn chết nó dễ ẹc hà. Cái này hỏng phải của mình, cái thân, cái mạng của mình có thể hoàn toàn bị quyết định bởi những cái thằng không có ra gì hết. Đó là cái mạng của mình.
Cái tâm của mình thì phải nói mình đâu có muốn buồn, mình đâu có muốn lo, muốn giận đâu, nghĩ kỹ coi đúng không? Không cần phải bận tâm cái thằng nào đang nói, mà hãy bận tâm nó đang nói cái gì, nhớ làm con người khôn dùm một chút. Không cần bận tâm cái thằng nào đang nói là ai, mà hãy coi nó đang nói cái gì. Các vị để ý một chuyện, cứ sống chánh niệm, cứ sống chánh niệm, để thấy, thật ra mình xấu dữ lắm, nha, mình xấu dữ lắm, mà cái tâm mình nó ác dữ lắm. Cái thân mình coi như khổ triền miên, mà cái tâm mình nó xấu dữ lắm, nó hèn dữ lắm, nó tồi trong từng phút như vậy, nha, nó hèn lắm. Mà khi mình thấy cái thân này là phù du, cái tâm này nó tồi tệ đó thì cái tôi của mình nó bớt đi nhiều lắm. Chính vì có một thời gian rất là lâu, mình cứ ngồi mình dệt mộng, mình ảo tưởng về nó, mình thấy mình là một cái gì đó hay lắm, hay lắm, ngon lắm. Từ đó là nó mới sinh ra là đủ thứ sự hết.
Các vị biết, trong kinh Đức Phật Ngài dạy là một vị tỳ kheo phải nhớ rằng mình giống như một con cua gãy càng, con bò gãy sừng, người nô lệ vậy đó, bằng cái tâm trạng đó thì mình mới có thể chịu nổi được sự chà đạp của cuộc đời. Và biết bao nhiêu bậc hiền thánh trên đời Đông và Tây, Đông và Tây nha, đều dạy mình: "Tâm trạng tử tù là cái thứ tâm trạng tốt nhất để ta thành nhân". Câu này phải ghi, nghe rất là kỳ, tâm trạng tử tù là cái thứ tâm trạng tốt nhất để ta thành nhân là sao? Mình biết rằng là mình đã bị tuyên án tử rồi, sắp dựa cột rồi, sắp bị ngồi ghế điện, sắp bị chích thuốc độc trong vòng hỏng biết là tháng nào nhưng mà trong năm nay nè, là coi như kết thúc. Thì bây giờ có mà đứng trước phòng mà nó có chửi cha mình đi nữa thì tôi không biết quí vị sao chứ tôi biết nhiều người nó nguội ngắt hà, nó nguội lạnh rồi, nha. Bây giờ mình có lại mình kêu nó, mình cho nó 50 tỷ thì nó cũng nguội ngắt hà, bởi vì quí vị biết ghê lắm, tôi đọc báo tôi mới biết, tử tù ở Việt Nam là đa phần đêm thức mà ngày ngủ, là tại sao? Bắt cái trớn từ những ngày đầu, lâu ngày thành nếp, những ngày đầu nó vô đó tự nhiên nó phải biết một chuyện là các cái cuộc đi trả án, là đi xử tử đều được thực hiện vào lúc rạng sáng, nó khổ một chỗ là nó không được báo trước, nó chỉ được báo phút cuối. Thí dụ đêm nó đang ngủ khoảng 4 giờ sáng là có người tới gõ cửa, nói bây giờ bửa nay đi trả án, trời còn tôi thui vậy đó, ra nó cho một cái mâm, tôi thấy có chụp hình nữa, một cái bánh bao, một chai nước ngọt với hình như có trái táo, trái chuối gì đó. Xong, rồi nó đem ra, có nhiều tên nó run bắn lên, nó tiểu trong quần luôn, các vị biết không? Hồi đó nó lưu manh, nó giết người, nó đâm, nó chém coi như không có tiếc tay, mà bây giờ khi nó bị xốc nách đem ra, cái thời mà còn bị dựa cột bị bắn, xốc nách nó như cọng bún nhũn người ra, có đứa thì nó khóc, có đứa thì nó xỉu luôn, có đứa nó đi nó năn nỉ ông công an mà dắt nó "Ông tha cho con", mà lúc đó nó chỉ xin một cách phải nói là mất trí, nó đờ đẫn nó xin, chớ cái anh chàng công an mà dắt đi ảnh đâu có quyền, lúc đó chỉ có chủ tịch nước là cứu ảnh được thôi chứ hỏng ai cứu ảnh được. Đến giờ đó đâu còn chánh án, luật sư gì cứu nữa, nhưng mà lúc đó ảnh quýnh lên rồi, ảnh chỉ kêu là "Ông ơi! Tha cho con". Nói cho nó bớt sợ, mà ra tới nó nhũn ra, ra đó nó cột xốc ngược nó trùm cái khăn là bắt đầu là một, hai, ba là nguyên một đám nó nhắm nó phơ thôi. Mà tại sao tôi chịu khó tôi kể kỹ như vậy? Các vị đừng tưởng tôi vô ích. Không phải vô ích đâu. Tôi cho các vị thấy những thằng tù mà nó biết được cái chuyện mà tôi vừa kể, nó sống bằng tâm trạng ngộ lắm.
Thì mình cũng vậy, khi mình biết mình là bệnh nhân ung thư kỳ cuối, mình biết mình là cái tên tử tù, thậm chí mình nghĩ mình là một người đang bị truy nã, đang bị kẻ thù truy sát, pháp luật truy nã, đang là bệnh nhân giai đoạn cuối, đang là kẻ tử tù sắp thi hành án, thì đây là những hạng người mà coi như cái khả năng chịu đựng của họ rất lớn, rất rất lớn và cái niềm đam mê vớ vẫn không còn nữa, nhớ nha. Khả năng tha thứ, bao dung rất lớn, khả năng chịu đựng rất lớn và còn bao cái thứ đam mê, hưởng thụ vớ vẫn không còn nữa, là vì sao? Là bởi vì họ đang đối diện với vấn đề cực lớn của cuộc đời họ. Nhớ nha, cái này nhớ.
Thì một người muốn tu hành cho tới nơi tới chốn cũng phải sống bằng tâm trạng đó, là sao? Sống bằng cách nào? Sống bằng cách là phải luôn luôn nhớ rằng "sống nay chết mai", đừng có tin vào cái phán xét của bác sĩ nói anh còn khỏe, điều đó ta còn sống lâu, sai bét. Là bởi vì nó có trường hợp thế này, các vị biết khám định kỳ không? Có cái ông đó 6 tháng ổng đi một lần, mà nó xui cho ổng là cái lần đó ổng đi khám xong rồi ổng về bệnh nó mới phát mà ổng không biết. Mà ổng mới vừa đi khám định kỳ tuần rồi nè, bác sĩ nói "Ông ok", nhưng mà nó xui cho ổng là họ đâu có khám được cái tiền triệu chứng họ đâu có khám được, trừ trường hợp bác sĩ quá giỏi hoặc mình quăng ra một số tiền quá lớn người ta mới làm kỹ thôi, nha, chứ còn đa phần người ta vô làm cái gì? Tôi đi hoài tôi biết mà, thì đo máu, phân, nước tiểu, tim mạch, hả họng ra "A A Ô Ô" rồi xong, vạch lỗ tai coi, xong, đuổi về, khi nào nó thấy gì kỳ kỳ thì nó mới phán còn không nó cứ đè "A đi con, Ô đi con", vạch lỗ tai, vạch lỗ mũi, banh con mắt này ra, rồi thử phân, nước tiểu xong, đuổi về, chỉ vậy thôi. Rồi khi ổng về chừng tuần lễ là bệnh nó phát.
Cho nên không có một thầy bà bác sĩ nào có thể bảo đảm rằng quí vị sống được 90 tuổi hết trơn. Cho nên kể từ hôm nay, cứ nhớ chừng, nhớ là mình có thể đi bất cứ lúc nào và cái mạng sống của mình dầu mình kỹ cách mấy chỉ có 50% thôi, còn 50% là những yếu tố từ bên ngoài đánh vào. Nhớ nha, ta chỉ có thể tự liệu cái mạng của ta maximum tối đa là có 50, còn 50 là từ bên ngoài đánh vào như thức ăn nè, dưỡng khí nè, tai nạn nè, v v...mình khó nói lắm.
1:32:31
28/09/2019 - 09:07 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Rồi tiếp theo, vậy là đầu tiên là bất tín, là thiếu cái chánh tín. Thứ hai là không úy, không tàm. Ba là biếng nhác. Bốn là thất niệm. Đó! Cái thất niệm đó mới ác đó, sống không có chánh niệm thì mình không có ngờ là mình khổ dữ thần như vậy, mình không có ngờ là cái tâm mình nó bất thiện như vậy.
Khi mà ta luôn luôn ý thức được rằng thân này luôn khổ, tâm này luôn bất tịnh, hoặc quán chiếu cách khác: "Thân này thường chịu quả xấu, tâm này thường gây nhân xấu". Nhớ nha, nhớ cách niệm này rất là quan trọng, cái này là thần chú các vị biết không?
Chỉ nhớ bao nhiêu đó là đủ tu rồi, không có cần phải niệm cái gì hết nha, hỏng có cần. Cứ đi biết là đi, đứng biết là đứng, nằm ngồi, đang đi đang đi đang đi biết là đi, biết rất rõ, chánh niệm nha, đi biết là đi, lúc đang đi như vậy có một cái tâm bất thiện là gì ta? Là tham, là sân, là si, là ganh tỵ, bỏn xẻn, ghen ghét, tỵ hiềm. Người ta giỏi, người ta sẽ gọi đích danh cái đó là cái gì, còn mình dốt mình hỏng cần.
Mình đi biết mình đi, mà có tâm bất thiện mình chỉ cần phán: Nhân xấu. Thấy có tâm bất thiện mà nó trồi ra là chỉ niệm một cái: Nhân xấu. Đang đi mà nghe nó đau nhức, nó khó chịu thân tâm, mình gọi là: Quả xấu.
Thấy tâm mà nó bất thiện mình niệm liền: Đây là nhân xấu. Thân nó có vấn đề mình niệm liền: Đây là quả xấu. Cả ngày làm ơn niệm dùm hai cái này nha.
Cứ thấy tâm bất thiện ghi nhận: Đây là nhân xấu. Thấy thân khó chịu niệm ngay: Đây là quả xấu. Cả ngày chỉ bao nhiêu đó thôi nha.
1:34:39
28/09/2019 - 11:31 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
6/ ÁC TUỆ
Rồi, cuối cùng là cái ác tuệ. Ở trong chú giải ghi rất là rõ ác tuệ ở đây có nghĩa là nippaññabhāvam là không có tuệ.
Ác tuệ là không có tuệ chứ không phải là có cái tuệ nó ác, hỏng có phải. Ác tuệ là không có tuệ, không có trí. Không có trí đây là gì? Không có trí đây là không có trí trong cái lý nhân quả, nói phân tích đó, là không có trí trong cái lý nhân quả, không có trí trong cái lý tam tướng, không có biết được rằng mọi thứ ở đời do duyên mà có, hạnh phúc nào cũng do nhân lành, đau khổ nào cũng do nhân xấu, mình không biết cái đó.
Cho nên cái đầu tiên là không biết mọi thứ do duyên mà có, thứ hai là không biết rằng mọi thứ đã có rồi thì phải mất, và cái thứ ba nữa là sống trong ác dứt khoát phải khổ, sống trong thiện thì đương nhiên phải lạc, mà khổ hay lạc, thiện hay ác đều là trong cõi sanh tử, muốn không còn sanh tử nữa thì phải nhàm chán cả 4 thứ: thiện, ác, buồn, vui.
Nhàm chán ở đây không có nghĩa là mình bỏ cái thiện và nhàm chán ở đây là sống chánh niệm và chờ đủ duyên để mà chứng thánh. Chữ "chán" đây nghĩa là vậy đó. Giống như mình lớn mình hiểu, mình được giáo dục, mình được ăn học, mình biết ăn mặc không phải là chuyện lớn trên đời, mình biết chứ. Hồi nào mình hỏng biết đạo, mình muốn ăn ngon, mình muốn mặc đẹp, muốn sang, muốn chảnh, muốn bảnh, muốn bao. Bây giờ mình biết rồi, tuy nhiên, tuy mình biết cái chuyện ăn mặc nó không quan trọng, nhưng mà mình có nên ăn, có nên mặc không ta? Hình như là nên, đúng không?
Thì hành giả cũng vậy, khi mà hành giả thấy được rằng thiện ác buồn vui đều là nhân sanh tử, tuy nhiên ta vẫn phải làm thiện, lánh ác, là vì sao? Vì nếu đủ duyên thì ngay đời này ta chứng thánh, còn nếu không, thì chính nhờ ta hành thiện, lánh ác, đời sau sanh ra ta lại có điều kiện để tiếp tục tu học tốt. Còn đằng này nếu mà bây giờ không hành thiện lánh ác thì ngày sau sanh ra làm giun, làm dế, làm con người thì nghèo đói tơi tả; nội mà vật lộn với miếng cơm, manh áo đã hết kiếp người rồi nha, phải nhớ kiếp đó.
Cái khó nó bó cái khôn. Có nhiều người họ nghe cái câu: Cái khó nó "ló" cái khôn họ ham, họ không hiểu đúng. Cái khó nó "ló" cái khôn là trong trường hợp nào, khổ quá, nhiều khi kẹt quá nó có sáng kiến, đúng hôn? Kẹt quá thì nó bật sáng kiến ra, nhưng mà đó là một chuyện khác.
Nhưng Cái khó nó "bó" cái khôn là nghèo quá cái đầu nó bị đơ. Có, trường hợp đó có. Cái người đó hoàn toàn có thể là một thi sĩ lớn, một văn sĩ lớn, một nhạc sĩ lớn, một diễn viên ngon lành, v v… Nhưng mà bây giờ trước mắt là nó không được ai đỡ đầu hết, đói như chó vậy đó, nó ăn rồi nó phải đi bán vé số, chỗ nằm, chỗ ngủ hỏng có, che mấy miếng nylon ngủ dưới gầm cầu, ngủ trong cái xóm ổ chuột, bệnh không có thuốc uống, áo rách tả tơi cầm cọc vé số đi bán. Quí vị tưởng tượng nó khổ như vậy đó, thì hỏi vậy chứ nó tu là tu cái gì? Hả? Làm sao mà thiền? Phải buông hết mà đi thôi, chứ còn mà tiếp tục sống như vậy làm sao có thời gian đâu mà tĩnh tâm?
Cho nên ở đây phải nhớ đó là cái trí tuệ nó gồm có hai.
Khổ quá, đúng, mình tu mình hỏng cần sung sướng nhưng anh phải có phước báu để anh sanh ra anh làm ơn có cái trí thông minh một chút, chớ anh đơ cái đầu anh quá học cái gì? Rồi anh phải có chút ít phước báu để thân anh đừng có bệnh, bệnh ngằn ngặt, ngằn ngặt ngày này qua ngày khác cũng khổ. Nghĩa là anh phải có sức khỏe, có trí thông minh, chưa hết, anh phải có tí phước để anh không phải vật lộn với miếng cơm, manh áo, chưa, anh phải có phước anh mới tránh được nhiều cái họa lắt nhắt, lắt nhắt như là bị vu oan nè, bị nói xấu nè, bị đổ thừa nè, mà mấy cái chuyện đó ở đâu nó ra? Nó do cái nhân ngược lại. Thí dụ như tại sao mình bị như vậy? Tại sao mình bị cái đó ta? Tại sao mình bị người ta nói xấu? Tại vì hồi đó mình từng nói xấu người khác, mình từng đâm thọc, mình từng có cái ý hại người, bây giờ cái quả nó trổ ngược lại mình đó.
Cho nên mình phải lánh ác hành thiện để đời sau, khi mà gặp được chánh pháp là coi như mình có đủ trí để mình hiểu cái điều không ai hiểu. Có nhiều khi nguyên một đám đông "Ai cũng hiểu chỉ một cái thằng không hiểu", tôi sợ nhất là cái màn đó. Ít nhất là "Chỉ một thằng hiểu trong khi không ai hiểu" cái đó nó còn đỡ, còn cái thứ mà "Ai cũng hiểu chỉ một thằng không hiểu" đó là chết cha luôn nha.
Cái thứ hai, cái trí tuệ của mình nó không có được phát huy đúng mức là bởi vì mình nghèo quá, mình bệnh nhiều quá, hoặc là xui xẻo trong cái đường gia đạo; lận đận, trục trặc trong tình duyên, hôn nhân nó hỏng ra cái gì hết, thà là độc thân suốt mùa kháng chiến hễ quởn là tu hành, còn không có mái ấm cho nó ra hồn. Còn nếu mà xui lấy cái thằng chồng, con vợ tào lao thì mình có đủ điều kiện mình bỏ mình đi. Tôi ớn nhất là cái thứ cõng nó về mà ở không xong mà buông không được, bị mình không đủ phước rồi phải lệ thuộc, hai đứa phải tựa nhau mà sống, ăn rồi trở mặt, chửi bới nhau banh xác như cái địa ngục trần gian, chén bay, dĩa bay, rồi cứ ngày ngày vào ra chạm mặt, hì hục đẻ con, đẻ xong rồi đánh lộn, chửi gây mày tao, tục tỉu, xong rồi cứ đánh đá suốt mùa như vậy, khổ quá.
Cho nên cái trí ở đây là gì? Trí ở đây là thấy thiện ác buồn vui đều là vô ngã vô thường, đều là nhân sanh tử nhưng ta cũng phải lánh ác hành thiện để mà có một cuộc sanh tử cho nó ok một chút. Ok nghĩa là sao? Không phải để hưởng, mà ok có nghĩa là có đủ điều kiện khi mà gặp được chánh pháp, gặp gỡ được Chư Phật, nha.
Giảng được có hai kinh, nó hết thời gian rồi nha. Ồ! Vô cùng xin lỗi bà con, ngày mai chúng tôi có việc không có giảng được và chúng tôi sẽ tìm cách giảng bù, chưa biết bù ngày nào, bù đây không phải là cho quí vị mà là cho tôi vì khi bù như vậy thì cái bộ kinh sẽ đi nhanh hơn. Mà hỏng biết, chắc là sắp chết hay là sắp đắc mình hỏng biết mà chắc sắp chết nhiều hơn, cứ sợ không đủ thời gian, quí vị biết không? Mà khi mình giảng cần mẫn, chí thú một bài kinh giảng rất là chậm, còn giảng lướt lướt lướt, giảng phớt phớt thì lòng nó hỏng có yên. Thứ hai nữa, khi mình nghĩ cái chuyện sau này mình sẽ in lại mấy cái bài giảng, thì bây giờ phải giảng kỹ để mai mốt mình đỡ cực, mình chỉ cần cắt cắt cắt, ok. Và dĩ nhiên bài giảng của tôi thì tôi cắt chứ còn của tôi mà quí vị đi cắt dùm thì nó khổ lắm nha, tôi năn nỉ đừng có làm chuyện đó bởi vì con tôi đẻ ra, nó có bị sứt môi thì cũng là con của tôi. Chứ tự nhiên đẻ ra, quí vị giựt trên tay bà mụ quí vị đem đi qua Nam Hàn quí vị chỉnh sửa tùm lum tà la hết thì về đưa cho tôi, tôi nhìn hỏng biết ai, tôi khó chịu lắm nha. Chưa kể quí vị đưa lộn con của ông hàng xóm là còn mệt nữa.
Ok, chúc các vị một ngày vui, một đêm an lành vô lượng an lạc. Và cứ sau một cái buổi thính pháp thế này, mình hồi hướng cho thân nhân của mình đã quá vãng, thí dụ như ông, bà, cha, mẹ, anh, em, bạn bè, người nào mình thương đó, mình cũng mong cho họ sống trong cái hào quang của chánh pháp, của trí tuệ, tìm được cái đường sáng để mà đi, có được cái tâm sáng để đi đúng đường sáng, tìm về cái cõi sáng, nhớ nha.
Chúc các vị một ngày vui.
(Hết)
Mục lục các bài giảng
https://toaikhanh.com/audiotext.php?mp3=audio/Youtube%202019/20190603.KTC.6.64%20S%C6%B0%20T%E1%BB%AD%20H%E1%BB%91ng
MN12 - Đại Kinh Sư Tử Hống:
https://www.budsas.org/uni/u-kinh-trungbo/trung12.htm
KTC.6.64 Sư Tử Hống (#180), p.12
------------------
KTC 6.65 Vị Bất Lai (#180), p. 12
1:12:02
28/09/2019 - 11:25 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
2/ KHÔNG TÀM
Rồi tiếp theo là không tàm không úy. Tàm là gì? Tàm là thẹn. Ở trong Tiếng Hán có chữ liêm sỉ, liêm là sạch, sỉ là mắc cở, liêm sỉ gom chung nghĩa là bị thẹn. Thì nhiều vị họ cũng muốn lắm, muốn dịch chữ Tàm này nè là chữ liêm sỉ thì tôi đã lên tiếng tôi nói "Dạ, con lạy bố, không có nên".
Bởi vì cái chữ liêm s?ĩ trong Tiếng Hán và trong văn hóa Trung Quốc cái nghĩa nó nghèo lắm: liêm sỉ có nghĩa là biết thẹn khi mà mình làm cái chuyện bậy bạ mà theo cái quan điểm đạo đức xã hội, theo cái quan điểm văn hóa bầy đàn của nhân loại, thì cái đó được gọi là liêm s?ĩ. Biết thẹn khi làm cái chuyện bậy, mà cái bậy ở đây là dựa trên cái tiêu chuẩn, chuẩn mực đạo đức của xã hội. Mà nó khổ một chỗ là cái xã hội của Hồi giáo nó không có giống cái xã hội của Cơ đốc, mà xã hội Cơ đốc nó không giống xã hội của Phật giáo, mà xã hội của Phật giáo nó không giống xã hội của cộng sản, xã hội của cộng sản vô thần nó lại không giống xã hội của tư bản, của dân chủ. Khổ vậy đó, nhớ nha, nó cứ khác nhau hoài vậy đó.
Trong khi đó cái chữ Tàm ở đây trong đạo Phật cái nghĩa nó hỏng có nghèo như vậy, mà nó là biết thẹn trước cái bậy của tam nghiệp. Nó còn ghê hơn là cái chữ liêm sỉ, vì chữ liêm sỉ nó chỉ biết thẹn khi mà mình bậy trong cái quan điểm xã hội, trong cái quan điểm văn minh nhân loại thôi.
Nhưng mà riêng về cái tàm ở đây nó có nghĩa là biết thẹn với cái bậy của tam nghiệp là sao? Có nghĩa là chỉ một suy nghĩ thoáng qua trong đầu mà nó tào lao là mình cũng biết thẹn. Tôi nói không biết bao nhiêu lần, mình có là con dòi đi nữa nhưng mà ít nhất cái bất thiện đây có hai cách. Cái bất thiện mà tối mình về đứng trước gương một mình, mình nhìn mình không có khinh mình, nó khác. Nó có những cái bất thiện mà mình nhìn mình, mình muốn ói luôn, cái đó nó khác. Mình là cái thằng lừa đảo, lật lọng, nó khác. Còn mình là cái thằng tham ăn, mê ngủ, nó khác. Cũng là bất thiện mà mỗi cái bất thiện nó khác, nhớ nha.
Thì ở đây, cái Tàm ở đây có nghĩa là biết thẹn với cái bậy của tam nghiệp, có nghĩa là một suy nghĩ mà nó hèn quá đó làm cho mình biết thẹn, mình biết thẹn với cái bậy của tam nghiệp, nha. Biết thẹn với cái bậy của tam nghiệp thì cái đó mới gọi là Tàm, chớ hỏng phải là liêm sỉ của ngoài đời, làm ơn nhớ cái liêm sỉ ngoài đời cái nghĩa nó nghèo á, nghĩa là anh phải nói, phải làm cái gì đó mà nó được xem là bậy theo cái chuẩn mực đạo đức văn hóa của xã hội, văn hóa bầy đàn. Còn cái Tàm đây là anh biết thẹn trước cái bậy của cả tam nghiệp, tức là kể cả một cái suy nghĩ thoáng qua trong đầu mình nó hèn quá, nó tồi quá anh cũng biết thẹn nữa.
1:15:00
3/ KHÔNG QUÝ (= KHÔNG UÝ)
Úy là sao ta? Úy có nghĩa là biết sợ trước cái bậy của tam nghiệp. Tàm là biết thẹn, còn cái này biết sợ, bởi vì mình biết rằng một cái hành động, một câu nói tội lỗi thì nó để lại cái hậu quả cho ai ta? Cho mình. Còn một cái suy nghĩ bậy bạ mình cũng sợ là bởi vì đừng coi thường một suy nghĩ thoáng qua trong đầu, là vì sao? Vì "Nếu nghĩ rằng suy nghĩ trong đầu không có gì đáng kể thì việc ta niệm Phật hay thiền định cũng đều là trong đầu". Các vị có hiểu cái này không ta?
Bởi vì nhiều người họ nói rằng bố thí là anh phải cầm cái gì anh đưa ra chứ anh nghĩ trong đầu không có được, anh nghĩ trong đầu thì đâu gọi là bố thí. Cái đó đúng, nhưng mà đừng có thấy đó là đúng rồi cho rằng mình có thể tu mọi thứ, tu trong đầu không cần tới tam nghiệp là sai! Phải có những việc anh phải làm ra tay, ra chân, thí dụ như anh muốn thuyết pháp thì anh phải nói ra miệng, anh muốn thính pháp thì anh phải vẩu cái tai anh ra để anh nghe. Nhưng mà đừng có nghe như vậy rồi coi thường cái ý nghiệp, tức là những cái suy nghĩ trong đầu, bởi vì mình niệm Phật cũng niệm bằng cái suy nghĩ vậy. Đấy! Mình thiền định mình cũng là mình cũng tu trong cái đầu mình vậy chớ mình đâu có tu tay, tu chân đâu? Thành ra đâu có tu tay, tu chân đâu. Cho nên đừng có coi thường ý nghiệp.
Một người có chữ Úy đây nghĩa là gì? Úy đây là biết sợ, biết sợ trước cái nghiệp, trước cái bậy của tam nghiệp. Có nghĩa là họ thấy, họ sợ khi phải làm cái chuyện hại mình, hại người, họ biết sợ khi mà nói điều hại mình, hại người, tổn thương người, làm cho người phải đổ máu, phải rơi lệ, họ không có nói.
Bây giờ qua tới suy nghĩ, họ cũng biết cái suy nghĩ này nó sẽ làm nền cho hai cái thân và khẩu nghiệp, nhớ nha. Và chưa hết, theo trong A tỳ đàm cái suy nghĩ bậy hay là tốt thấy nó thoáng qua, nhưng mà nó sẽ trở thành thói quen cho kiếp sau mà mình hỏng có lường được. Trước mắt là thói quen trong kiếp này, cái suy nghĩ đó mà mình không có bỏ, thí dụ như mình hay nhỏ mọn, xin lỗi nói đừng có giận nha, hay có cái tâm đàn bà, mình hay tò mò, mình hay để ý; mình hay lút chút, lút chút, lút chút; mình không có ngờ cái đó mình làm nó dở ẹc hà, bởi vì người ta mang cái hình hài đàn bà người ta có quyền xấu, ok? Bởi vì họ mang cái hình hài đó mà họ không xấu thì uổng lắm, họ phải xấu cho đúng bài bản để mình đừng có đụng tới họ. Nhưng mà mình đàn ông nó khác chứ, nha. Mà một người nữ mà muốn làm đàn ông thì phải bỏ cái tâm đàn bà tức là bớt thích những cái rẻ tiền, hình thức và cũng bớt ghét những cái không đáng để quan tâm, nha. Thì phải như vậy thì anh mới làm đàn ông, còn đằng này anh muốn làm đàn ông mà anh thích những cái mà nó tào lao, vô ích, vô nghĩa, vô duyên, mà anh muốn làm đàn ông mà anh bận tâm anh ghét những cái này cái kia chỉ vì nó mặc đẹp hơn anh, chỉ vì nó có giọng nói hơn anh, có gì đó một chút may mắn trong tình cảm hơn anh, thế là anh ghét nó, cái chuyện đó nó hỏng có đáng, nha.
Đó! Cho nên đừng có coi thường cái suy nghĩ, coi chừng chính những cái suy nghĩ trong đầu của mình nó tạo ra nhiều cái chuyện động trời mà mình hỏng biết. Thí dụ như cái nghiệp mang thân nữ thì 90% là từ cái nghiệp ý ra, có nghĩa là anh phải mang cái tâm thức của một người đàn bà sau này anh mới có cái hình hài của đàn bà, nha, nhớ cái đó quan trọng lắm. Biết cái đó mới teo.
Cho nên cái chữ Úy đây nó gồm có 4:
- một là sợ lương tâm cắn rứt,
- hai là sợ tiếng đời dị nghị,
- ba là sợ pháp luật trừng trị,
- bốn là sợ kiếp sau sa đọa.
1:19:14
28/09/2019 - 02:46 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
4/ BIẾNG NHÁC
Tiếp theo là không có tinh tấn, thì cái này ở trong kinh có giải thích đàng hoàng lắm, tại cái đầu nó lừa mình lắm, nó mò quá mình hỏng có học, ở trong kinh Phúng tụng và Kinh Thập thượng của Trường bộ kinh, phải có địa chỉ mới được chứ.
Thì Ngài Xá Lợi Phất có nói, mình có nhiều cái lý do để mình làm biếng lắm: sớm quá, trễ quá, nóng quá, lạnh quá, đói quá, khát quá, đi xa mới về và mình sắp đi xa. Đây là những cái lý do để mà mình lười biếng, nhớ nha. Cái đó là trong Trường bộ.
Còn trong Tương Ưng Phật dạy thế này, một tỳ kheo mà luôn luôn tu tập với cái tâm trạng của người mà họ phải phủi lửa trên tóc, lửa rớt trên tóc họ phủi lẹ, phủi khẩn trương, rốt ráo, cấp tốc như thế nào thì một vị tỳ kheo cũng phải tu tập, hành động ráo riết, quyết liệt, khẩn cấp, khẩn trương như vậy, nhớ nha. Khi mà mình đã có chuyện để mình quan tâm thì mình hỏng có tà tà.
Còn Ngài Xá Lợi Phất ở đây nói là có những cái lý do để người phàm ít lười biếng: sớm quá, trễ quá, nóng quá, lạnh quá, đói quá, khát quá, và sắp đi xa hay là đi xa mới về. Đây là những cái lý do, mà còn mình có cái vụ nữa hình như mình sắp bệnh, nghĩ; mình bệnh mới hết, nghĩ; mình mới vừa làm công việc xong, nghĩ; mình sắp làm việc nặng nhọc, nghĩ. Coi như là rất nhiều lý do để mình lười biếng. Trường hợp này được gọi là biếng nhác, nhớ nha, cái này trong Kinh Thập thượng chứ không phải là tôi nha, mình lấy kinh giảng kinh.
1:21:11
5/ THẤT NIỆM
Rồi, tiếp theo thất niệm. Thất niệm là gì ta? Thất niệm là không thường xuyên sống với chánh niệm. Thử đi, trong room thử đi, thử bửa nào mình có thời gian khỏi có đi làm, thử một ngày tại nhà nếu được, còn nếu ở nhà mình mà nó giống cái chuồng thú quá, nó ồn quá thì đi về chùa, kiếm nhà bạn, còn không nữa chun vô cái rừng cao su, cũng được nữa.
Sống chánh niệm một ngày, chuẩn bị một túi thức ăn, mà tốt nhất là rủ thêm bạn, bạn đồng tu, đồng chí hướng, kiếm một cái xó rừng nào đó chun vô đó, để đồ ăn ở đó coi chừng thú, kiến, chuột, gián, rắn hỏng có tốt, treo lên một bình nước với miếng thức ăn trưa, trái cây, đồ tráng miệng xong xuôi. Nếu được thì tậu cho một cái bếp nhỏ nhỏ để buồn buồn nấu nước sôi, thí dụ như vậy, xong rồi nguyên ngày sống chánh niệm, nhớ nha sống chánh niệm.
Người ta đi camping còn mình không phải camping mà mình sống chánh niệm dã ngoại. Tức là đi đứng thong thả, từ từ từ từ ngồi xuống phủi quét đám lá khô, trải cái tấm ra ngồi và làm từng việc bằng cái sự tỉnh thức. Đi lượm mấy nhánh củi khô nhỏ nhỏ nhỏ nhỏ lại đem ra ngoài trống, đem ra chỗ nào đó nấu được, nhóm một bếp lửa cũng bằng chánh niệm, bỏ cái ấm lên, xuống suối lấy nước lên nấu. Rồi bắt đầu nấu cơm, nấu mì gì đó, pha miếng trà, thong thả, tất cả làm bằng chánh niệm hết á. Rồi tới trưa cái bắc cái võng chứ nằm ở dưới rắn nó độp thấy bà nội, chưa đắc mà đã tịch rồi, nha. Leo lên võng nằm cũng bằng chánh niệm, mai chiều rãnh rỗi thả chân xuống đi kinh hành, từng bước đi là chánh niệm. Thử một lần coi, nó đã lắm.
Chánh niệm nó hay chỗ này, khi mà anh sống bằng chánh niệm anh nhận ra rất là nhiều chuyện mà đó giờ anh hỏng thấy. Tôi ví dụ về thân xác trước đi, khi mà anh sống chánh niệm 100% anh mới nhận ra rằng anh có vấn đề ở đâu? Ở eo, ở hông, ở vai, ở cổ, ở 2 thái dương, ở tim có cái gì đó mà nó thốn thốn, nó xóc xóc biết hết á. Lúc đó mình mới thấy cái thân này đúng là của nợ, các vị biết hôn? Nó là của nợ tại thất niệm mình hỏng thấy.
Qua tới cái tâm, hồi vui, hồi buồn, hồi thiện, hồi ác, hồi sướng, hồi khổ, nhưng mà nếu coi kỹ lại thì cái buồn nó nhiều hơn cái vui, cái khổ nhiều hơn cái sướng và cái ác nhiều hơn cái thiện. Tin tôi đi. Lúc đó mình nhận ra nhiều cái chuyện đặc biệt lắm "Ồ ! Thì ra mình là vậy".
Và khi mình thấy mình là như vậy, cái ý niệm mà "tôi và của tôi" nó giảm đi nhiều lắm. Chuyện đầu tiên, qua đó mình thấy cái thân này không phải của mình, đúng như vậy đó. Không kể cái chuyện mà bị tấn công từ bên ngoài đó là tai nạn nè, bị người ta thanh toán, ám sát, chưa kể tai bay họa gởi từ bên ngoài ập vào. Từ bên trong nó khùng nó bệnh là kết thúc. Mà cái chuyện đó diễn ra tích tắc trong vòng có 3 phút là xong, xong một kiếp người. Đó là nói về thân.
Nói về tâm, ôi thôi đủ thứ vấn đề hết, cái thân này sở dĩ mà mình quan tâm đến danh lợi là tại vì mình chưa một lúc nào mình chịu ngồi xuống để mình thấy rằng cái thân tâm này thật sự không phải của mình. Ở đây tôi không phải làm con két chùa mà tôi nói thật sự nó dễ ẹc, quí vị biết hôn, nó dễ ẹc hà, muốn cho nó mất thì dễ ẹc hà, dễ lắm. Ở đây ai mà đi Honda thì biết, mình cán cùi bắp hoặc là cái thằng nào nó đi trước mình nó cán cùi bắp, tay lái nó chao nghiêng một phát, mà ngoài xa lộ tốc độ cao là xong. Thằng đi trước mà nó cán đinh là phía sau mình đi ngang là rước nó luôn. Một cuộc hôn phối giữa xa lộ. Chỉ cần nó bị sụp ổ gà hoặc bị cán đinh một phát, mình nhào tới là hai đứa thành một. Trên trời thì không biết có làm "chim liền cánh" không chứ dưới đất là tôi thấy hai đứa là "cây liền cành" rồi đó. Rồi ăn uống ba cái đồ độc hại, thuốc trừ sâu, phân bón tùm lum, coi như là đời sống của các vị nó rất là mong manh, muốn chết nó dễ ẹc hà. Cái này hỏng phải của mình, cái thân, cái mạng của mình có thể hoàn toàn bị quyết định bởi những cái thằng không có ra gì hết. Đó là cái mạng của mình.
Cái tâm của mình thì phải nói mình đâu có muốn buồn, mình đâu có muốn lo, muốn giận đâu, nghĩ kỹ coi đúng không? Không cần phải bận tâm cái thằng nào đang nói, mà hãy bận tâm nó đang nói cái gì, nhớ làm con người khôn dùm một chút. Không cần bận tâm cái thằng nào đang nói là ai, mà hãy coi nó đang nói cái gì. Các vị để ý một chuyện, cứ sống chánh niệm, cứ sống chánh niệm, để thấy, thật ra mình xấu dữ lắm, nha, mình xấu dữ lắm, mà cái tâm mình nó ác dữ lắm. Cái thân mình coi như khổ triền miên, mà cái tâm mình nó xấu dữ lắm, nó hèn dữ lắm, nó tồi trong từng phút như vậy, nha, nó hèn lắm. Mà khi mình thấy cái thân này là phù du, cái tâm này nó tồi tệ đó thì cái tôi của mình nó bớt đi nhiều lắm. Chính vì có một thời gian rất là lâu, mình cứ ngồi mình dệt mộng, mình ảo tưởng về nó, mình thấy mình là một cái gì đó hay lắm, hay lắm, ngon lắm. Từ đó là nó mới sinh ra là đủ thứ sự hết.
Các vị biết, trong kinh Đức Phật Ngài dạy là một vị tỳ kheo phải nhớ rằng mình giống như một con cua gãy càng, con bò gãy sừng, người nô lệ vậy đó, bằng cái tâm trạng đó thì mình mới có thể chịu nổi được sự chà đạp của cuộc đời. Và biết bao nhiêu bậc hiền thánh trên đời Đông và Tây, Đông và Tây nha, đều dạy mình: "Tâm trạng tử tù là cái thứ tâm trạng tốt nhất để ta thành nhân". Câu này phải ghi, nghe rất là kỳ, tâm trạng tử tù là cái thứ tâm trạng tốt nhất để ta thành nhân là sao? Mình biết rằng là mình đã bị tuyên án tử rồi, sắp dựa cột rồi, sắp bị ngồi ghế điện, sắp bị chích thuốc độc trong vòng hỏng biết là tháng nào nhưng mà trong năm nay nè, là coi như kết thúc. Thì bây giờ có mà đứng trước phòng mà nó có chửi cha mình đi nữa thì tôi không biết quí vị sao chứ tôi biết nhiều người nó nguội ngắt hà, nó nguội lạnh rồi, nha. Bây giờ mình có lại mình kêu nó, mình cho nó 50 tỷ thì nó cũng nguội ngắt hà, bởi vì quí vị biết ghê lắm, tôi đọc báo tôi mới biết, tử tù ở Việt Nam là đa phần đêm thức mà ngày ngủ, là tại sao? Bắt cái trớn từ những ngày đầu, lâu ngày thành nếp, những ngày đầu nó vô đó tự nhiên nó phải biết một chuyện là các cái cuộc đi trả án, là đi xử tử đều được thực hiện vào lúc rạng sáng, nó khổ một chỗ là nó không được báo trước, nó chỉ được báo phút cuối. Thí dụ đêm nó đang ngủ khoảng 4 giờ sáng là có người tới gõ cửa, nói bây giờ bửa nay đi trả án, trời còn tôi thui vậy đó, ra nó cho một cái mâm, tôi thấy có chụp hình nữa, một cái bánh bao, một chai nước ngọt với hình như có trái táo, trái chuối gì đó. Xong, rồi nó đem ra, có nhiều tên nó run bắn lên, nó tiểu trong quần luôn, các vị biết không? Hồi đó nó lưu manh, nó giết người, nó đâm, nó chém coi như không có tiếc tay, mà bây giờ khi nó bị xốc nách đem ra, cái thời mà còn bị dựa cột bị bắn, xốc nách nó như cọng bún nhũn người ra, có đứa thì nó khóc, có đứa thì nó xỉu luôn, có đứa nó đi nó năn nỉ ông công an mà dắt nó "Ông tha cho con", mà lúc đó nó chỉ xin một cách phải nói là mất trí, nó đờ đẫn nó xin, chớ cái anh chàng công an mà dắt đi ảnh đâu có quyền, lúc đó chỉ có chủ tịch nước là cứu ảnh được thôi chứ hỏng ai cứu ảnh được. Đến giờ đó đâu còn chánh án, luật sư gì cứu nữa, nhưng mà lúc đó ảnh quýnh lên rồi, ảnh chỉ kêu là "Ông ơi! Tha cho con". Nói cho nó bớt sợ, mà ra tới nó nhũn ra, ra đó nó cột xốc ngược nó trùm cái khăn là bắt đầu là một, hai, ba là nguyên một đám nó nhắm nó phơ thôi. Mà tại sao tôi chịu khó tôi kể kỹ như vậy? Các vị đừng tưởng tôi vô ích. Không phải vô ích đâu. Tôi cho các vị thấy những thằng tù mà nó biết được cái chuyện mà tôi vừa kể, nó sống bằng tâm trạng ngộ lắm.
Thì mình cũng vậy, khi mình biết mình là bệnh nhân ung thư kỳ cuối, mình biết mình là cái tên tử tù, thậm chí mình nghĩ mình là một người đang bị truy nã, đang bị kẻ thù truy sát, pháp luật truy nã, đang là bệnh nhân giai đoạn cuối, đang là kẻ tử tù sắp thi hành án, thì đây là những hạng người mà coi như cái khả năng chịu đựng của họ rất lớn, rất rất lớn và cái niềm đam mê vớ vẫn không còn nữa, nhớ nha. Khả năng tha thứ, bao dung rất lớn, khả năng chịu đựng rất lớn và còn bao cái thứ đam mê, hưởng thụ vớ vẫn không còn nữa, là vì sao? Là bởi vì họ đang đối diện với vấn đề cực lớn của cuộc đời họ. Nhớ nha, cái này nhớ.
Thì một người muốn tu hành cho tới nơi tới chốn cũng phải sống bằng tâm trạng đó, là sao? Sống bằng cách nào? Sống bằng cách là phải luôn luôn nhớ rằng "sống nay chết mai", đừng có tin vào cái phán xét của bác sĩ nói anh còn khỏe, điều đó ta còn sống lâu, sai bét. Là bởi vì nó có trường hợp thế này, các vị biết khám định kỳ không? Có cái ông đó 6 tháng ổng đi một lần, mà nó xui cho ổng là cái lần đó ổng đi khám xong rồi ổng về bệnh nó mới phát mà ổng không biết. Mà ổng mới vừa đi khám định kỳ tuần rồi nè, bác sĩ nói "Ông ok", nhưng mà nó xui cho ổng là họ đâu có khám được cái tiền triệu chứng họ đâu có khám được, trừ trường hợp bác sĩ quá giỏi hoặc mình quăng ra một số tiền quá lớn người ta mới làm kỹ thôi, nha, chứ còn đa phần người ta vô làm cái gì? Tôi đi hoài tôi biết mà, thì đo máu, phân, nước tiểu, tim mạch, hả họng ra "A A Ô Ô" rồi xong, vạch lỗ tai coi, xong, đuổi về, khi nào nó thấy gì kỳ kỳ thì nó mới phán còn không nó cứ đè "A đi con, Ô đi con", vạch lỗ tai, vạch lỗ mũi, banh con mắt này ra, rồi thử phân, nước tiểu xong, đuổi về, chỉ vậy thôi. Rồi khi ổng về chừng tuần lễ là bệnh nó phát.
Cho nên không có một thầy bà bác sĩ nào có thể bảo đảm rằng quí vị sống được 90 tuổi hết trơn. Cho nên kể từ hôm nay, cứ nhớ chừng, nhớ là mình có thể đi bất cứ lúc nào và cái mạng sống của mình dầu mình kỹ cách mấy chỉ có 50% thôi, còn 50% là những yếu tố từ bên ngoài đánh vào. Nhớ nha, ta chỉ có thể tự liệu cái mạng của ta maximum tối đa là có 50, còn 50 là từ bên ngoài đánh vào như thức ăn nè, dưỡng khí nè, tai nạn nè, v v...mình khó nói lắm.
1:32:31
28/09/2019 - 09:07 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Rồi tiếp theo, vậy là đầu tiên là bất tín, là thiếu cái chánh tín. Thứ hai là không úy, không tàm. Ba là biếng nhác. Bốn là thất niệm. Đó! Cái thất niệm đó mới ác đó, sống không có chánh niệm thì mình không có ngờ là mình khổ dữ thần như vậy, mình không có ngờ là cái tâm mình nó bất thiện như vậy.
Khi mà ta luôn luôn ý thức được rằng thân này luôn khổ, tâm này luôn bất tịnh, hoặc quán chiếu cách khác: "Thân này thường chịu quả xấu, tâm này thường gây nhân xấu". Nhớ nha, nhớ cách niệm này rất là quan trọng, cái này là thần chú các vị biết không?
Chỉ nhớ bao nhiêu đó là đủ tu rồi, không có cần phải niệm cái gì hết nha, hỏng có cần. Cứ đi biết là đi, đứng biết là đứng, nằm ngồi, đang đi đang đi đang đi biết là đi, biết rất rõ, chánh niệm nha, đi biết là đi, lúc đang đi như vậy có một cái tâm bất thiện là gì ta? Là tham, là sân, là si, là ganh tỵ, bỏn xẻn, ghen ghét, tỵ hiềm. Người ta giỏi, người ta sẽ gọi đích danh cái đó là cái gì, còn mình dốt mình hỏng cần.
Mình đi biết mình đi, mà có tâm bất thiện mình chỉ cần phán: Nhân xấu. Thấy có tâm bất thiện mà nó trồi ra là chỉ niệm một cái: Nhân xấu. Đang đi mà nghe nó đau nhức, nó khó chịu thân tâm, mình gọi là: Quả xấu.
Thấy tâm mà nó bất thiện mình niệm liền: Đây là nhân xấu. Thân nó có vấn đề mình niệm liền: Đây là quả xấu. Cả ngày làm ơn niệm dùm hai cái này nha.
Cứ thấy tâm bất thiện ghi nhận: Đây là nhân xấu. Thấy thân khó chịu niệm ngay: Đây là quả xấu. Cả ngày chỉ bao nhiêu đó thôi nha.
1:34:39
28/09/2019 - 11:31 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
6/ ÁC TUỆ
Rồi, cuối cùng là cái ác tuệ. Ở trong chú giải ghi rất là rõ ác tuệ ở đây có nghĩa là nippaññabhāvam là không có tuệ.
Ác tuệ là không có tuệ chứ không phải là có cái tuệ nó ác, hỏng có phải. Ác tuệ là không có tuệ, không có trí. Không có trí đây là gì? Không có trí đây là không có trí trong cái lý nhân quả, nói phân tích đó, là không có trí trong cái lý nhân quả, không có trí trong cái lý tam tướng, không có biết được rằng mọi thứ ở đời do duyên mà có, hạnh phúc nào cũng do nhân lành, đau khổ nào cũng do nhân xấu, mình không biết cái đó.
Cho nên cái đầu tiên là không biết mọi thứ do duyên mà có, thứ hai là không biết rằng mọi thứ đã có rồi thì phải mất, và cái thứ ba nữa là sống trong ác dứt khoát phải khổ, sống trong thiện thì đương nhiên phải lạc, mà khổ hay lạc, thiện hay ác đều là trong cõi sanh tử, muốn không còn sanh tử nữa thì phải nhàm chán cả 4 thứ: thiện, ác, buồn, vui.
Nhàm chán ở đây không có nghĩa là mình bỏ cái thiện và nhàm chán ở đây là sống chánh niệm và chờ đủ duyên để mà chứng thánh. Chữ "chán" đây nghĩa là vậy đó. Giống như mình lớn mình hiểu, mình được giáo dục, mình được ăn học, mình biết ăn mặc không phải là chuyện lớn trên đời, mình biết chứ. Hồi nào mình hỏng biết đạo, mình muốn ăn ngon, mình muốn mặc đẹp, muốn sang, muốn chảnh, muốn bảnh, muốn bao. Bây giờ mình biết rồi, tuy nhiên, tuy mình biết cái chuyện ăn mặc nó không quan trọng, nhưng mà mình có nên ăn, có nên mặc không ta? Hình như là nên, đúng không?
Thì hành giả cũng vậy, khi mà hành giả thấy được rằng thiện ác buồn vui đều là nhân sanh tử, tuy nhiên ta vẫn phải làm thiện, lánh ác, là vì sao? Vì nếu đủ duyên thì ngay đời này ta chứng thánh, còn nếu không, thì chính nhờ ta hành thiện, lánh ác, đời sau sanh ra ta lại có điều kiện để tiếp tục tu học tốt. Còn đằng này nếu mà bây giờ không hành thiện lánh ác thì ngày sau sanh ra làm giun, làm dế, làm con người thì nghèo đói tơi tả; nội mà vật lộn với miếng cơm, manh áo đã hết kiếp người rồi nha, phải nhớ kiếp đó.
Cái khó nó bó cái khôn. Có nhiều người họ nghe cái câu: Cái khó nó "ló" cái khôn họ ham, họ không hiểu đúng. Cái khó nó "ló" cái khôn là trong trường hợp nào, khổ quá, nhiều khi kẹt quá nó có sáng kiến, đúng hôn? Kẹt quá thì nó bật sáng kiến ra, nhưng mà đó là một chuyện khác.
Nhưng Cái khó nó "bó" cái khôn là nghèo quá cái đầu nó bị đơ. Có, trường hợp đó có. Cái người đó hoàn toàn có thể là một thi sĩ lớn, một văn sĩ lớn, một nhạc sĩ lớn, một diễn viên ngon lành, v v… Nhưng mà bây giờ trước mắt là nó không được ai đỡ đầu hết, đói như chó vậy đó, nó ăn rồi nó phải đi bán vé số, chỗ nằm, chỗ ngủ hỏng có, che mấy miếng nylon ngủ dưới gầm cầu, ngủ trong cái xóm ổ chuột, bệnh không có thuốc uống, áo rách tả tơi cầm cọc vé số đi bán. Quí vị tưởng tượng nó khổ như vậy đó, thì hỏi vậy chứ nó tu là tu cái gì? Hả? Làm sao mà thiền? Phải buông hết mà đi thôi, chứ còn mà tiếp tục sống như vậy làm sao có thời gian đâu mà tĩnh tâm?
Cho nên ở đây phải nhớ đó là cái trí tuệ nó gồm có hai.
- Một là trí thấy rằng thiện ác buồn vui đều là thế giới của nhân duyên, mọi thứ do duyên mà có.
- Thứ hai, mọi thứ có rồi phải mất.
- Tuy nhiên, có cái trí thứ ba tuy thấy mọi thứ là vô ngã vô thường nhưng ta vẫn phải tiếp tục hành thiện lánh ác vì hai lý do, một đủ duyên chứng thánh đời này thì thôi, nếu vô duyên không đủ phước Ba la mật để chứng thánh thì ít gì ta cũng dọn đường cho kiếp sau.
Khổ quá, đúng, mình tu mình hỏng cần sung sướng nhưng anh phải có phước báu để anh sanh ra anh làm ơn có cái trí thông minh một chút, chớ anh đơ cái đầu anh quá học cái gì? Rồi anh phải có chút ít phước báu để thân anh đừng có bệnh, bệnh ngằn ngặt, ngằn ngặt ngày này qua ngày khác cũng khổ. Nghĩa là anh phải có sức khỏe, có trí thông minh, chưa hết, anh phải có tí phước để anh không phải vật lộn với miếng cơm, manh áo, chưa, anh phải có phước anh mới tránh được nhiều cái họa lắt nhắt, lắt nhắt như là bị vu oan nè, bị nói xấu nè, bị đổ thừa nè, mà mấy cái chuyện đó ở đâu nó ra? Nó do cái nhân ngược lại. Thí dụ như tại sao mình bị như vậy? Tại sao mình bị cái đó ta? Tại sao mình bị người ta nói xấu? Tại vì hồi đó mình từng nói xấu người khác, mình từng đâm thọc, mình từng có cái ý hại người, bây giờ cái quả nó trổ ngược lại mình đó.
Cho nên mình phải lánh ác hành thiện để đời sau, khi mà gặp được chánh pháp là coi như mình có đủ trí để mình hiểu cái điều không ai hiểu. Có nhiều khi nguyên một đám đông "Ai cũng hiểu chỉ một cái thằng không hiểu", tôi sợ nhất là cái màn đó. Ít nhất là "Chỉ một thằng hiểu trong khi không ai hiểu" cái đó nó còn đỡ, còn cái thứ mà "Ai cũng hiểu chỉ một thằng không hiểu" đó là chết cha luôn nha.
Cái thứ hai, cái trí tuệ của mình nó không có được phát huy đúng mức là bởi vì mình nghèo quá, mình bệnh nhiều quá, hoặc là xui xẻo trong cái đường gia đạo; lận đận, trục trặc trong tình duyên, hôn nhân nó hỏng ra cái gì hết, thà là độc thân suốt mùa kháng chiến hễ quởn là tu hành, còn không có mái ấm cho nó ra hồn. Còn nếu mà xui lấy cái thằng chồng, con vợ tào lao thì mình có đủ điều kiện mình bỏ mình đi. Tôi ớn nhất là cái thứ cõng nó về mà ở không xong mà buông không được, bị mình không đủ phước rồi phải lệ thuộc, hai đứa phải tựa nhau mà sống, ăn rồi trở mặt, chửi bới nhau banh xác như cái địa ngục trần gian, chén bay, dĩa bay, rồi cứ ngày ngày vào ra chạm mặt, hì hục đẻ con, đẻ xong rồi đánh lộn, chửi gây mày tao, tục tỉu, xong rồi cứ đánh đá suốt mùa như vậy, khổ quá.
Cho nên cái trí ở đây là gì? Trí ở đây là thấy thiện ác buồn vui đều là vô ngã vô thường, đều là nhân sanh tử nhưng ta cũng phải lánh ác hành thiện để mà có một cuộc sanh tử cho nó ok một chút. Ok nghĩa là sao? Không phải để hưởng, mà ok có nghĩa là có đủ điều kiện khi mà gặp được chánh pháp, gặp gỡ được Chư Phật, nha.
Giảng được có hai kinh, nó hết thời gian rồi nha. Ồ! Vô cùng xin lỗi bà con, ngày mai chúng tôi có việc không có giảng được và chúng tôi sẽ tìm cách giảng bù, chưa biết bù ngày nào, bù đây không phải là cho quí vị mà là cho tôi vì khi bù như vậy thì cái bộ kinh sẽ đi nhanh hơn. Mà hỏng biết, chắc là sắp chết hay là sắp đắc mình hỏng biết mà chắc sắp chết nhiều hơn, cứ sợ không đủ thời gian, quí vị biết không? Mà khi mình giảng cần mẫn, chí thú một bài kinh giảng rất là chậm, còn giảng lướt lướt lướt, giảng phớt phớt thì lòng nó hỏng có yên. Thứ hai nữa, khi mình nghĩ cái chuyện sau này mình sẽ in lại mấy cái bài giảng, thì bây giờ phải giảng kỹ để mai mốt mình đỡ cực, mình chỉ cần cắt cắt cắt, ok. Và dĩ nhiên bài giảng của tôi thì tôi cắt chứ còn của tôi mà quí vị đi cắt dùm thì nó khổ lắm nha, tôi năn nỉ đừng có làm chuyện đó bởi vì con tôi đẻ ra, nó có bị sứt môi thì cũng là con của tôi. Chứ tự nhiên đẻ ra, quí vị giựt trên tay bà mụ quí vị đem đi qua Nam Hàn quí vị chỉnh sửa tùm lum tà la hết thì về đưa cho tôi, tôi nhìn hỏng biết ai, tôi khó chịu lắm nha. Chưa kể quí vị đưa lộn con của ông hàng xóm là còn mệt nữa.
Ok, chúc các vị một ngày vui, một đêm an lành vô lượng an lạc. Và cứ sau một cái buổi thính pháp thế này, mình hồi hướng cho thân nhân của mình đã quá vãng, thí dụ như ông, bà, cha, mẹ, anh, em, bạn bè, người nào mình thương đó, mình cũng mong cho họ sống trong cái hào quang của chánh pháp, của trí tuệ, tìm được cái đường sáng để mà đi, có được cái tâm sáng để đi đúng đường sáng, tìm về cái cõi sáng, nhớ nha.
Chúc các vị một ngày vui.
(Hết)
Mục lục các bài giảng
![[Image: vote.png]](https://i.postimg.cc/X75q5Fsv/vote.png)